Bogdan Jankowski (alpinista)

Bogdan Jankowski

Data i miejsce urodzenia	18 kwietnia 1938 Grodno
Data śmierci	20 maja 2019
Zawód, zajęcie	alpinista, taternik, elektronik, pracownik naukowy, krótkofalowiec
Alma Mater	Politechnika Wrocławska
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Bogdan Jankowski (ur. 18 kwietnia 1938 w Grodnie, zm. 20 maja 2019^[1]) – polski taternik i alpinista, instruktor alpinizmu, zamiłowany fotograf, z zawodu elektronik, dr inż., pracownik naukowy Politechniki Wrocławskiej.

Wspinał się od 1959, najpierw w Tatrach (współautor pięciu nowych dróg), potem w Alpach (m.in. 1. polskie przejście, z J. Porębą, drogą Browna-Whillansa na zachodniej ścianie Aiguille de Blaitière(inne języki), 1967). W latach 1969–2003 brał udział w licznych wyprawach, z których kilka osiągnęło wybitne wyniki sportowe i zajęło trwałe miejsce w historii alpinizmu polskiego i światowego.

W 1969 w Pamiro-Ałaju był współzdobywcą 5 dziewiczych szczytów^[2], m.in.: Straż (5207 m), Minteke (5484 m) i najwyższego szczytu tych gór Piku Skalistego (5621 m), a w 1970 w Pamirze wszedł na Szczyt Lenina (7134 m)^[3]. Uczestniczył w wyprawach, które dokonały 1. wejścia (1971) na Kunyang Chhish (7852 m) w Karakorum i 1. wejścia zimowego (1979/80) na Mount Everest^[4]. Brał udział także w innych zimowych wyprawach Andrzeja Zawady: na Lhotse (8516 m) – pierwsza próba zdobycia zimą ośmiotysięcznika (1974)^[5], dwukrotnie (1987/88 i 2002/03) na K2 (8611 m) i dwukrotnie (1996/97 i 1997/98) na Nanga Parbat (8126 m)^[6].

Był członkiem honorowym Polskiego Związku Alpinizmu, zasłużonym dla środowiska górskiego działaczem organizacyjnym. W 1977–1992 był członkiem Zarządu PZA, a w kadencji 1995–1998 pełnił funkcję wiceprezesa. W latach 1974–1980 był prezesem Klubu Wysokogórskiego we Wrocławiu, przez wiele lat członkiem jego zarządu, a od 2015 członkiem Sądu Koleżeńskiego^[7].

Zajmował się łącznością radiową jako radioamator-krótkofalowiec, od 1958 był członkiem Polskiego Związku Krótkofalowców, od 1959 posiadał licencję krótkofalarską, miał przydzielony znak wywoławczy SP6ABA^[8]. Był organizatorem zespołu łączności radiowej Polskiego Związku Alpinizmu (PZA), którym kierował ponad 30 lat. Był pomysłodawcą i założycielem nowoczesnej sieci łączności PZA w Tatrach; organizował i zapewniał łączność jako radiooperator podczas wypraw wysokogórskich w Himalaje i Karakorum^[9].

Od 1964 był instruktorem alpinizmu^[10], do 2004 corocznie latem i zimą szkolił młodzież w COS PZA na Hali Gąsienicowej^[11].

Był autorem jednej z relacji „Halo Khiang – woła Bitanmal” w książce Ostatni atak na Kunyang Chhish (1973)^[12], a także autorem wielu artykułów w „Taterniku” oraz licznych zdjęć i panoram górskich^[13].

W 2013 wszedł w skład zespołu powołanego przez Zarząd Polskiego Związku Alpinizmu na wniosek kierownika programu „Polski Himalaizm Zimowy” Artura Hajzera oraz kierownika wyprawy zimowej na Broad Peak – Krzysztofa Wielickiego, którego zadaniem była analiza przebiegu wyprawy, a zwłaszcza ataku szczytowego, który zakończył się śmiercią dwóch członków wyprawy – Macieja Berbeki i Tomasza Kowalskiego^[14].

Brał udział w 2015 roku w czwartej edycji Przeglądu Filmów o Górach O! Góry im. Tadeusza Piotrowskiego – wydarzeniu, które przyciąga wiele osób czynnie uprawiających wspinaczkę górską, trekkingi w najwyższych i najpiękniejszych górach świata oraz miłośników turystyki górskiej, krajobrazu, ochrony przyrody i ekologii^[15].

21 marca 2015 odbył się wernisaż jego wystawy fotograficznej „Himalaje, Karakorum – obrazki i głosy z gór”. Zaprezentowane podczas niej zdjęcia pokazywały historię polskiego alpinizmu, a towarzyszące im autentyczne nagrania dźwiękowe pozwalały wczuć się w atmosferę wypraw, posłuchać odgłosów karawany, modłów buddyjskich mnichów, poznać relacje ze szczytów, z wydarzeń wesołych i dramatycznych. Szczególne wrażenie robiły nagrania głosów nieżyjących już ludzi gór^[16]. Po raz pierwszy wystawa została zaprezentowana we wrześniu 2013 podczas Przeglądu Filmów Górskich im. Andrzeja Zawady w Lądku-Zdroju, który wraz z PZA i „Taternikiem” był jej współorganizatorem^[17]. W 2018 wystawa została zaprezentowana na XXI Dolnośląskim Festiwalu Nauki w Ząbkowicach Śląskich, a jej autor wygłosił inauguracyjny wykład „Moje góry”^[18][19].

We wrześniu 2016 wziął udział w wystawie „Góry x 19” odbywającej się we wrocławskiej Galerii Foto-Gen, podczas której zaprezentowano wybór zdjęć nagradzanych na Biennale Fotografii Górskiej w Jeleniej Górze. Jest to najstarsze tego typu przedsięwzięcie w Polsce – istnieje nieprzerwanie od 1980 roku, a w 2016 odbyło się po raz dziewiętnasty^[20][21].

Dwukrotnie odznaczony złotym medalem „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe” (1971, 1980), Złotym Krzyżem Zasługi (1985) oraz otrzymał nagrodę „Fair Play” Polskiego Komitetu Olimpijskiego (1999)^[22].

• Bogdan Jankowski, baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB)  .
• Anna Makowska: Dziś obchodzi urodziny Bogdan Jankowski. portalgorski.pl. .
• Ludzie: Jankowski Bogdan. Wielka encyklopedia tatrzańska (wersja internetowa). .
• Współpracownicy. Taternik Magazyn Polskiego Związku Alpinizmu. .
• Wrocławianie na szczytach świata. Z Bogdanem Jankowskim, himalaistą i instruktorem taternictwa rozmawia Andrzej Jerie. „Kwartalnik „Pamięć i Przyszłość””. Nr 15. s. 31.