Domenico Alberti

Domenico Alberti (ur. ok. 1710 w Wenecji, zm. 14 października 1740 w Rzymie) – włoski kompozytor stylu galant^[1], klawesynista i śpiewak.

Spopularyzował figurę akompaniamentu polegającą na szczególnym rozłożeniu akordu (nazwaną od jego nazwiska basem Albertiego), którą notorycznie stosował w swoich utworach klawesynowych^[1], nie ma jednak pewności, czy to właśnie on był jej wynalazcą^[2]. Ten rodzaj akompaniamentu stał się charakterystyczny dla faktury klawesynowej stylu galant, a następnie dla faktury fortepianowego klasycyzmu. Stosowali go jeszcze m.in. Haydn, Beethoven i Mozart.

Uczył się śpiewu i kontrapunktu u Antonia Biffiego i Antonia Lottiego (a kompozycji także u tego drugiego^[2][3]). Służył u ambasadora Wenecji, Pietra Andrei Capelli, podczas jego pobytu w Hiszpanii ok. 1736, a następnie u markiza Giovanniego Carla Molinariego w Rzymie (na ten okres datuje się jego sonaty klawesynowe)^[1]. Za życia ceniony był jako śpiewak (jego głosem miał się zachwycić słynny Farinelli^[1]) i klawesynista (zdarzało mu się akompaniować samemu sobie^[1]). Został pochowany w bazylice św. Marka w Rzymie.

Z jego twórczości kompozytorskiej zachowało się^[1]:

• ok. 40 sonat klawesynowych (niektóre źródła podają liczbę 36^[4]), z których część została wydana w zbiorach:
  • VIII sonate per cembalo, op. 1 (Londyn, 1748),
  • XX sonate per cembalo di vari autori z opp. 1 i 2 (Paryż, ok. 1758, 1760; wydanie zbiorowe);
• dwie serenaty: Endimione (Wenecja, 1737), La Galatea (Wenecja, 1737) do librett Metastasia,
• Salve regina,
• liczne arie (częściowo są to opracowania tekstów z Temistocle i L'Olimpiade Metastasia).

Sonaty Albertiego zachowane zostały jako pojedyncze części, dlatego trudne jest precyzyjne określenie ich faktycznej liczby. Mają one budowę dwuczęściową, popularną wśród włoskich kompozytorów muzyki klawesynowej tamtych czasów, z pierwszą częścią w formie quasi-sonatowej i drugą, taneczną, które różniły się między sobą raczej charakterem niż tempem^[1]. Pierwsze osiem sonat Albertiego zebranych w op. 1 zostało wydanych po raz pierwszy pod nazwiskiem jego ucznia, śpiewaka i klawesynisty Giuseppe Jozziego (Amsterdam 1747), który dopuścił się plagiatu dzieła swojego nauczyciela; utwory te wydane zostały rok później z właściwą atrybucją (Londyn 1748)^[5].

• Bas Albertiego