Dowódca

W dzisiejszym świecie Dowódca stał się tematem o wielkim znaczeniu i ciągłej debacie. Wraz z postępem technologii i ciągłą ewolucją społeczeństwa Dowódca zyskał fundamentalną rolę w różnych dziedzinach, od polityki i ekonomii po kulturę i rozrywkę. Na przestrzeni dziejów Dowódca był przedmiotem badań, analiz i dyskusji, co doprowadziło do powstania szerokiego spektrum opinii i perspektyw na temat jego znaczenia i wpływu na życie codzienne. W tym artykule zbadamy różne aspekty Dowódca i jego wpływ na współczesny świat, a także implikacje, jakie ma na przyszłość.

Amerykański generał Herbert Schwarzkopf w czasie I wojny w Zatoce Perskiej, 1991

Dowódca – stanowisko etatowe w wojsku, żołnierz stojący na czele rodzaju sił zbrojnych, związku taktycznego, oddziału lub pododdziału[1]. Ma określone prawa (wydawanie rozkazów oraz nadzór nad ich wykonawstwem). Jest organizatorem działań bojowych podległych wojsk (żołnierzy) oraz dowodzi nimi w czasie ich trwania.

Termin używany jest też w niektórych analogicznych kontekstach niewojskowych, np. dowódca (straż pożarna) – osoba mająca odpowiednie kwalifikacje i umiejętności, która na podstawie odpowiednich przepisów ma prawo do wydawania poleceń innym strażakom. W czasie działań ratowniczych podlega bezpośrednio Kierującemu Działaniami Ratowniczymi (KDR) i pod jego komendą wraz z podległym pododdziałem realizuje powierzone zadania.

Rola i zadania dowódcy

Generał Richard Gale, dowódca 6 Dywizji Powietrznodesantowej przemawia do swoich podwładnych, 4 czerwca 1944

Dowódca wydaje dyrektywy, rozkazy i instrukcje zarówno przed jak i w trakcie działań. Gdy jest to możliwe, rozkazy te powinny być wydawane osobiście i potwierdzane na piśmie. Wraz z rozpoczęciem działań, normalnym przedsięwzięciem dowódcy będzie dokonywanie niezbędnych korekt w planie działania poprzez krótkie, jasne rozkazy, często przekazywane radiowo, łącznością przewodową lub elektronicznymi środkami transmisji danych.

Rola dowódcy wyraża się w spełnianiu pewnej liczby zadań. Konkretne zadania będą się zmieniać w zależności od szczebla dowodzenia i możliwości wojsk.

Do zasadniczych zadań dowódcy należy:

  • znajomość zamiaru przełożonego,
  • prowadzenie oceny sytuacji,
  • podejmowanie decyzji,
  • określanie zadań,
  • przydział sił środków,
  • stawianie zadań dla wojsk,
  • podtrzymywanie zdolności bojowej,
  • motywowanie wojsk,
  • zapewnianie przywództwa.

Dowódcy w nomenklaturze NATO

dowódca narodowy (ang. national commander)

  • dowódca narodowy terytorialny lub funkcjonalny, który zwykle nie jest w sojuszniczej strukturze dowodzenia

dowódca NATO (ang. NATO commander)

  • dowódca wojskowy w systemie dowodzenia NATO

dowódca podregionalnych sił połączonych NATO (ang. NATO joint subregional commander)

  • dowódca sił połączonych na trzecim szczeblu wojskowej struktury dowodzenia NATO

dowódca regionalny NATO (ang. NATO regional commander)

  • dowódca na drugim szczeblu struktury dowodzenia NATO, odpowiedzialny za planowanie i wykonanie wszelkich działań (przedsięwzięć wojskowych Sojuszu w ramach swojego zakresu obowiązków).

dowódca sił narodowych (ang. national force commander)

  • dowódca sił narodowych wydzielonych jako samodzielne elementy podległe dowództwom sojuszniczym

dowódca wspierający (ang. supporting commander)

  • dowódca, który zapewnia wspieranemu dowódcy siły lub inne wsparcie i/lub opracowuje plan wsparcia

dowódca transportu (ang. chalk commander)

  • dowódca wszystkich żołnierzy załadowanych na określony środek transportu i oznaczonych jednym numerem

dowódca wspierany (ang. supported commander)

  • dowódca ponoszący główną odpowiedzialność za wszelkie aspekty zadania przydzielonego przez organ dowodzenia NATO, oraz który przyjmuje siły i inne wsparcie ze strony jednego lub więcej dowódców wspierających

dowódca przeprawy (ang. crossing commander) żołnierz, zwykle dowódca kompanii lub plutonu saperów odpowiedzialny za miejsce przeprawy i środki przeprawowe.

Dowódcy w innych nomenklaturach

dowódca ogólnowojskowy – żołnierz stojący na czele ogólnowojskowej jednostki organizacyjnej. Jest on organizatorem działań bojowych podległych, przydzielonych i wspierających wojsk i dowodzi nimi w czasie ich trwania, podejmuje decyzje, stawia zadania, organizuje współdziałanie, kieruje pracą sztabu oraz szefami rodzajów wojsk i służb[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Huzarski (red.) i Wołejszo (red.) 2014 ↓, s. 46.
  2. ↑ Marian Laprus (red.), Leksykon wiedzy wojskowej, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, s. 90, ISBN 83-11-06229-3.

Bibliografia