Ten artykuł od 2021-04 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Straż pożarna, dawniej straż ogniowa – służba mundurowa przeznaczona do zwalczania i zapobiegania pożarom, a także innym zagrożeniom dla zdrowia i życia ludzkiego, dobytku oraz środowiska naturalnego (z wyłączeniem przestępczości). Do zadań straży pożarnej należy także podejmowanie interwencji wobec zagrożeń miejscowych, klęsk żywiołowych i katastrof.
Do zadań specjalnych wykonywanych przez straż pożarną należy ratownictwo:
Straż pożarna w wielu krajach, m.in. państwach Unii Europejskiej, a także w Kanadzie, Nowej Zelandii, Rosji, Stanach Zjednoczonych, działa jako organizacja oparta na straży zawodowej oraz straży społecznej.
Niektóre przedsiębiorstwa w ramach swojej działalności organizują zakładowe straże pożarne (np. lotniskową straż pożarną).
W Polsce oficerów pożarnictwa kształci Akademia Pożarnicza w Warszawie, aspirantów zaś Centralna Szkoła Państwowej Straży Pożarnej w Częstochowie, Szkoła Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu, Szkoła Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie, zaś podoficerów i szeregowych Szkoła Podoficerska Państwowej Straży Pożarnej w Bydgoszczy. Szeregowców kształcą liczne przeznaczone do tego ośrodki szkolenia, np. w Bornem Sulinowie.
W Niemczech działają szkoły strażackie w krajach związkowych Landesfeuerwehrschulen, podobnie w Austrii.
Pierwotnie strażą pożarną (ogniową) nazywano oddział specjalizujący się głównie w walce z pożarami. Wraz z rozwojem tej formacji następowało rozszerzenie jej obowiązków o zmaganie się z innymi klęskami żywiołowymi.
Najstarszym ze znanych oddziałów wyspecjalizowanych w gaszeniu pożarów byli rzymscy Vigiles, zorganizowani w 6 r. n.e. przez cesarza Oktawiana Augusta.
24 sierpnia 1991 roku powołano Państwową Straż Pożarną.
Patronem straży pożarnej jest św. Florian. Od 1999 roku 4 maja jest Międzynarodowym Dniem Strażaka.
Międzynarodowy Komitet Techniczny Prewencji i Zwalczania Pożarów grupuje 48 krajów.
Moduł GFFFV działający w ramach Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności
Grupa USAR specjalistyczna grupa poszukiwawczo – ratownicza przeznaczona do działań na terenach zurbanizowanych poza granicami Polski.
W Polsce straż pożarna jest organizowana przez Krajowy system ratowniczo-gaśniczy dzieli się głównie na dwie grupy - zawodowe formacje Państwowej Straży Pożarnej (PSP) oraz ochotnicze jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej (OSP). Jednostki PSP działają w oparciu o strukturę powiatową (Komendy Powiatowe/Miejskie PSP). W każdym mieście na prawach powiatu lub powiecie znajduje się jedna lub kilka Jednostek Ratowniczo-Gaśniczych (JRG), w których strażacy PSP pełnią dyżury 24h na dobę przez wszystkie dni w roku, w gotowości do natychmiastowego wyjazdu. Jednostki OSP również są dysponowane przez Miejskie/Powiatowe stanowiska kierowania PSP, które to w większości przypadków są jako pierwsze przy działaniach ratowniczo-gaśniczych. Ponadto jednostki OSP udzielają wsparcia w ludziach i sprzęcie PSP. PSP używa hełmów koloru czerwonego, a OSP używają przeważnie hełmów koloru białego.
Rodzaje jednostek straży pożarnej w Polsce: