Dziś chcemy zagłębić się w temat, który dotyczy nas wszystkich: Elektrownia Bełchatów. Niezależnie od tego, czy mówimy o znaczeniu Elektrownia Bełchatów w naszym codziennym życiu, czy też o wyzwaniach stojących przed Elektrownia Bełchatów we współczesnym świecie, jest to temat, który zasługuje na naszą uwagę. Od swoich początków po wpływ na dzisiejsze społeczeństwo, Elektrownia Bełchatów oferuje nam nieskończone możliwości refleksji i uczenia się. Dlatego niezwykle ważne jest, abyśmy dogłębnie zgłębili ten temat, analizując jego różne aspekty i starając się wyciągnąć wnioski, które pozwolą nam lepiej zrozumieć jego znaczenie w naszym codziennym życiu.
![]() Elektrownia z lotu ptaka | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Adres |
Wola Grzymalina 3 |
Data założenia |
17 stycznia 1975 |
Forma prawna |
samodzielny oddział |
Dyrektor |
Michał Banaszczyk (dyrektor oddziału)[2] |
Udziałowcy | |
Nr KRS | |
Zatrudnienie |
4081 (31.12.2011)[3] |
Dane finansowe | |
Kapitał zakładowy |
6 450 307 050 zł w pełni wpłacony |
Położenie na mapie gminy Kleszczów ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu bełchatowskiego ![]() | |
![]() | |
Strona internetowa |
PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. – Oddział Elektrownia Bełchatów – największa w Europie[4] elektrownia węglowa wytwarzająca energię elektryczną z węgla brunatnego. Produkuje około 20% energii elektrycznej w Polsce[5][a] i jest fundamentem bezpieczeństwa energetycznego[6]. W ramach transformacji energetycznej planowane jest zmniejszenie produkcji energii elektrycznej o blisko połowę do 2026 r., w stosunku do poziomu z 2020 r.[7]
Elektrownia emituje najwięcej gazów cieplarnianych spośród wszystkich elektrowni w UE[8], jednocześnie będąc mało efektywną pod względem emisji CO2 na jednostkę wytwarzanego prądu[9]. W 2018 roku wyemitowała 37,6 mln ton CO2[10].
Położona jest na terenie gminy Kleszczów w powiecie bełchatowskim w województwie łódzkim w miejscowości Rogowiec. W latach 2003–2007 Elektrownia Bełchatów wchodziła w skład holdingu BOT SA. Obecnie jest oddziałem spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA będącej częścią PGE Polskiej Grupy Energetycznej SA.
W Elektrowni Bełchatów eksploatowanych jest 12 bloków energetycznych zlokalizowanych w dwóch budynkach kotłowni i hali maszynowni:
W II połowie 2019 roku z eksploatacji wycofany został najstarszy blok elektrowni – blok nr 1. W numeracji bloków pominięto numer 13, dlatego ostatni blok ma numer 14.
Łączna moc maksymalna elektrowni wynosi 5298 MW[13].
Moc z bloków 2–12 jest wyprowadzona do Stacji Elektroenergetycznej 400/220 kV „Rogowiec” (5,4 km na północ od elektrowni, na obrzeżach wsi Kurnos Drugi).
Natomiast z bloku nr 14 – 858 MW wyprowadzona jest z elektrowni do krajowego systemu elektroenergetycznego poprzez dwa równolegle pracujące transformatory blokowe każdy o mocy 700 MVA i napięciu 27/400 kV, stację przyblokową 400 kV oraz jednotorową linię blokową 400 kV o długości 42,5 km do Stacji Elektroenergetycznej 400/110 kV „Trębaczew” (1,7 km na północny zachód od wsi Trębaczew, powiat pajęczański)[14].
Roczna produkcja energii wynosi przeciętnie 27–28 TWh, co stanowi ponad 1/6 produkcji krajowej.
Węgiel pozyskiwany jest z pobliskiej Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów do elektrowni transportowany jest za pomocą przenośników taśmowych.
W 2011 uruchomiony został nowy blok energetyczny nr 14, którego moc znamionowa wynosi 858 MW[12]. W swojej konstrukcji blok wyróżnia się brakiem komina – spaliny kierowane są po oczyszczeniu w instalacjach odsiarczania do chłodni kominowej. Na rozwój technologii tzw. „czystego węgla” w postaci instalacji CCS (ang. Carbon Capture and Storage) elektrowni przyznano w 2009 180 mln € z funduszy UE[15]. Ze względu na nieopłacalność technologii CCS, władze spółki wycofały się z realizacji projektu[16].
Pod względem bezwzględnej emisji dwutlenku węgla Bełchatów zajmuje pierwsze miejsce na liście najbardziej szkodliwych emitentów w Unii Europejskiej[17] (Raport Europe’s Dirty 30 z lipca 2014). W 2018 skumulowana roczna emisja CO2 wyniosła 37,6 mln ton[8]. W raporcie z 2007 Bełchatów został również uznany za elektrownię emitującą największe po Elektrowni Turów względne (w przeliczeniu na produkcję energii elektrycznej) ilości gazów cieplarnianych do atmosfery w Polsce – 1090 kg CO2/MWh.
Zaawansowane systemy oczyszczania spalin pozwoliły na znaczną redukcję wytwarzanych zanieczyszczeń. W 2012 wielkość emisji względnej dla bloków 1–12 kształtowała się na następujących poziomach[18]:
W 2015 roku Elektrownia Bełchatów była obiektem budowlanym emitującym najwięcej w UE dwutlenku węgla (37 mln ton), tlenków azotu (34 mln kg) oraz tlenków siarki (75 mln kg)[19].
Plany wygaszania elektrowni w ramach transformacji energetycznej zostały opisane w Terytorialnym Planie Sprawiedliwej Transformacji (TPST) Województwa Łódzkiego[20]. Przewiduje on zmniejszenie produkcji energii elektrycznej z poziomu 27,4 TWh w 2020 r. (18% energii wyprodukowanej w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym) do 6,9 TWh w 2030 r. W pośrednich etapach planowane jest ograniczenie do 14,2 TWh w 2026 r. oraz do 11,8 TWh w 2028 r., według zaktualizowanej w styczniu 2024 r. wersji TPST[7].
Tempo wyłączeń bloków może być niższe niż spadku wytwarzanej energii, gdyż moce te będą w coraz większym stopniu miały charakter uzupełniający źródła zeroemisyjne jako stabilne źródła zabezpieczające pewność i stabilność dostaw energii. Planowane jest wyłączanie następującej liczby bloków energetycznych w kolejnych latach: 2030 – 1, 2031 – 1, 2032 – 2, 2033 – 2, 2034 – 3, 2035 – 2, 2036 – 1[13].
Wygaszaniu będzie towarzyszyć zmniejszenie wydobycia węgla w Kopalni Bełchatów. W porównaniu do 34,8 mln ton w 2020 r., ma ono spaść w kolejnych latach do: 2026 – 17,3 mln ton, 2028 – 14,4 mln ton, 2030 – 8,4 mln ton[7]. Do 2028 r. planowane jest zakończenie wydobycia w Polu „Bełchatów”[20]. Koncesja dla Pola „Bełchatów” obowiązuje do 31 grudnia 2026 r., zaś dla Pola „Szczerców” do 17 września 2038 r[21]. Nie przewiduje się eksploatacji kolejnego złoża, Złoczew[20]; w 2021 roku przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska została wydana decyzja odmowna w tej sprawie.[13]