Eurocopter Tiger

Eurocopter Tiger

Eurocopter Tiger w siłach powietrznych Hiszpanii
Dane podstawowe
Państwo	Niemcy  Francja  Hiszpania
Producent	Airbus Helicopters
Konstruktor	Eurocopter
Typ	helikopter szturmowy
Konstrukcja	W 83% kompozytowa (polimer wzmocniony włóknem węglowym i kevlar, 11% aluminium, 6% tytan
Załoga	2 osoby
Historia
Data oblotu	27 kwietnia 1991
Lata produkcji	2002 do dzisiaj
Liczba egz.	180 (2019)
Dane techniczne
Napęd	2x Rolls-Royce/MTU 390
Moc	2x 870 kW
Wymiary
Rozpiętość	4,53 m
Średnica wirnika	13 m
Długość kadłuba	13,85 m
Wysokość	3,84 m
Masa
Własna	3000 kg
Startowa	6000 kg
Osiągi
Prędkość maks.	W zależności od wersji 290 km/h dla wersji UHT oraz 315 km/h dla wszystkich innych
Prędkość przelotowa	271 km/h
Pułap praktyczny	4500 m
Zasięg	740 km
Długotrwałość lotu	5h (zbiorniki wewnętrzne); 7h (zbiorniki dodatkowe)
Dane operacyjne
Użytkownicy
Australia,  Francja,  Hiszpania,  Niemcy
Multimedia w Wikimedia Commons

Eurocopter Tiger – dwusilnikowy, dwumiejscowy, wąskokadłubowy śmigłowiec szturmowy opracowany przez europejskie konsorcjum Eurocopter. W Niemczech znany jako Tiger, we Francji i Hiszpanii jako Tigre. Występuje także pod oznaczeniami EC665 i PAH-2.

W 1984 rządy Francji i Niemiec określiły wymagania na nowy wielozadaniowy śmigłowiec bojowy. Do opracowania nowej konstrukcji powołano joint venture składające się z firm Aerospatiale i MBB. Z powodu wysokich kosztów program anulowano w 1986 aby w następnym roku go reaktywować. W listopadzie 1989 Eurocopter otrzymał kontrakt na budowę pięciu prototypów. Trzy egzemplarze były nieuzbrojone i przeznaczone do testów w locie, jeden opracowano w wersji przeciwpancernej dla Niemiec a jeden w wersji eskortowej dla Francji.

14 stycznia 2013 francuska DGA wydała certyfikat dla wersji Tiger HAD^[1]. 19 kwietnia 2013 Francja odebrała pierwszą maszynę w wersji HAD^[2]. 4 marca 2013 w Bawarii rozbił się niemiecki Tiger UHT wykonujący lot szkoleniowy nad górami^[3] obaj piloci przeżyli.

26 lipca 2017 rozbił się jeden z dwóch niemieckich Tigerów biorących udział w misji ONZ w Mali^[4], przyczyną była nieprawidłowo przeprowadzona konserwacja.

Smukły kadłub wykonany jest w 80% z materiałów kompozytowych m.in. z kevlarem i włóknem węglowym co zapewnia mniejszą wykrywalność przez radar. Łopaty wirnika wykonano także z materiałów kompozytowych. Aby zmniejszyć wykrycie śmigłowca przez czujniki termiczne pokryto go farbą odbijającą ciepło. Zminimalizowano też powierzchnie odbijające fale radarowe. Kadłub może wytrzymać trafienie pocisków z działka kal 23 mm. Śmigłowiec jest zdolny do walki w dzień i w nocy. Jest odporny na skażenie chemicznie, biologicznie, promieniotwórcze oraz na EMP. Przednia część kadłuba z kokpitami oraz łopatami wirnika i piastą produkowana jest w Donauwörth, środkowa część z pylonami uzbrojenia i silnikami oraz podwoziem i śmigłem ogonowym produkowana jest w Marignane we Francji. Belka ogonowa wraz z jednostkami ogonowymi jest montowana w Albacete w Hiszpanii. Końcowy montaż maszyn odbywa się w Donauwörth, Marignane, Albacete lub Australii^[5].

• Napęd: Śmigłowiec napędzają dwa silniki turbinowe MTU / Turbomeca / Rolls-Royce MTR390 o mocy 860 kW (1170 KM). Między silnikami znajduje się płyta pancerna, która zapobiega jednoczesnemu uszkodzeniu przez pocisk dwóch silników. Silniki są również wyposażone w system chłodzenia gazów wylotowych.

• Wyposażenie: W wersji HAC helikopter posiada masztowy zestaw celowników Osiris. Ma cyfrową kamerę z czujnikiem podczerwieni, dalmierz laserowy. Kokpit wyposażony jest w cztery wielofunkcyjne wyświetlacze – po dwa dla każdego pilota, system generujący trójwymiarową mapę terenu, automatyczny system kontroli lotu. W wersji HAP Tiger posiada system celowniczy Strix, zamontowany na dachu, na żyrostabilizowanej platformie, jest on wyposażony w kamerę podczerwieni, cyfrową kamerę telewizyjną, dalmierz laserowy oraz bezpośredni celownik optyczny.

• Uzbrojenie: Śmigłowiec w wersji UHT może być wyposażony w 4 pociski powietrze-powietrze MISTRAL lub Raytheon Stinger. Namierzanie celu odbywa się albo za pomocą dżojstika albo automatycznie. Tiger jest uzbrojony także w rakiety przeciwpancerne HOT 3 i pociski typu ‘fire and forget’ PARS 3 LR. W przeciwieństwie do wersji HAP w wersji UHT nie zainstalowano działka automatycznego firmy Giat ze względu na jego duży odrzut. Wersje HAP można uzbroić w 44 pociski niekierowane SNEB 68 mm oraz 4 pociski Stinger lub MISTRAL lub zamiast nich dodatkowe 24 niekierowane pociski SNEB. Posiada również działko automatyczne 30 mm AM-30781 firmy Giat na obrotowej wieżyczce.

Produkowany w wersjach:

• UHT (Unterstützungshubschrauber) śmigłowiec wsparcia ogniowego (Niemcy), kierowane pociski przeciwpancerne PARS 3 LR lub HOT3, niekierowane Hydra 70 mm, przeciwlotnicze AIM-92 Stinger, jedyna wersja bez działka, głowica obserwacyjna w podczerwieni i CCD umieszczona nad wirnikiem zamiast nad kabiną, ok. 38–43 mln $
• HAP (Hélicoptère d'Appui Protection) śmigłowiec bliskiego wsparcia i eskorty (Francja i Hiszpania), działko GIAT 30 mm i 68 mm niekierowane pociski SNEB, opcjonalnie podwieszane działka 20 mm lub pociski przeciwlotnicze Mistral^[2], ok. 35–39 mln $.
• HAD (Hélicoptère d'Appui Destruction) śmigłowiec wsparcia i uderzeniowy (Francja i Hiszpania), mocniejszy silnik MTR390 1000 kW (1341 KM) pociski przeciwpancerne Spike ER i AGM-114K Hellfire II^[2], opcjonalnie PARS 3 lub HOT3, ok. 44–48 mln $
• HAC anulowana wersja przeciwpancerna (Francja)
• ARH (Armed Reconnaissance Helicopter) śmigłowiec rozpoznawczy (Australia), silnik 1000 kW, kierowane pociski AGM-114K/M Hellfire II^[2], niekierowane 70 mm FZ, ok. 36 mln $

• 26 lipca 2009 trzy francuskie Tigry typu HAP trafiły do Afganistanu. Jest to pierwsza misja Tigerów. Wysłanie tych śmigłowców przyspieszyły wydarzenia z 18 sierpnia, kiedy grupa francuskich żołnierzy trafiła w zasadzkę. Francuzom pomagały wtedy amerykańskie AC-130, F-16 i rozpoznawcze MQ-1 Predator^[6]. Francuzi wycofali swoje siły z Afganistanu przed końcem 2012 roku.
• 14 grudnia 2012 w bazie Mazar-i Szarif na pokładzie An-124 wylądowały dwa z czterech skierowanych do Afganistanu przez Bundeswehre Tiger UHT^[7]. Śmigłowce służyły w Afganistanie od 30 stycznia 2013 do 30 czerwca 2014^[8].
• 27 marca 2013 Hiszpania wysłała do Afganistanu trzy Tigre HAP (lokalne oznaczenie HA.28) z BHELA I, przetransportowano je do Heratu na pokładzie An-124^[9].

• Australia – otrzymała 22 śmigłowce w wersji ARH
  • 1st Aviation Regiment (161st, 162nd Squadron) - Darwin
• Francja – zamówiono 80 śmigłowców, 40 HAP i 40 HAD; otrzymano 38
  • 5e régiment d'hélicoptères de combat - Pau
• Niemcy – zamówiono 57 śmigłowców w wersji UHT; otrzymano 21; 1 utracono^[10]
  • Kampfhubschrauberregiment 36 - Fritzlar
• Hiszpania – zamówiono 24 śmigłowce, 6 HAP i 18 HAD; otrzymano 6
  • Batallón de Helicópteros de Ataque núm. I - Almagro (Ciudad Real (prowincja))

Jeden z pierwszych egzemplarzy śmigłowca Tiger został przedstawiony w GoldenEye (jednym z filmów o Bondzie) jako odpowiedź Europy na elektroniczne pole walki. Służył do ucieczki po wybuchu impulsu elektromagnetycznego, który zniszczył myśliwce rosyjskie^[11][12].