Henryk Kalemba

W tym artykule zagłębimy się w fascynujący świat Henryk Kalemba. Na przestrzeni dziejów Henryk Kalemba odgrywał zasadniczą rolę w społeczeństwie, wpływając na życie ludzi na różne sposoby. Od swoich początków do chwili obecnej Henryk Kalemba był obiektem fascynacji, badań i debat, generując niezliczone opinie i perspektywy, które wzbogacają nasze zrozumienie tego tematu. Dzięki tej dogłębnej i szczegółowej analizie zbadamy najważniejsze aspekty Henryk Kalemba, zagłębiając się w jego historyczne znaczenie, współczesne implikacje i przyszłe perspektywy, jakie dla nas niesie. Przygotuj się na podróż pełną odkryć i wiedzy o Henryk Kalemba!

Henryk Kalemba
Ilustracja
porucznik rezerwy piechoty porucznik rezerwy piechoty
Data i miejsce urodzenia

15 lipca 1899
Józefowiec pow. katowicki

Data i miejsce śmierci

13–14 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

19171940

Siły zbrojne

Armia Cesarstwa Niemieckiego
Wojsko Polskie

Jednostki

7 Pułk Piechoty Legionów,
73 Pułk Piechoty,

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
I powstanie śląskie
II powstanie śląskie
III powstanie śląskie
II wojna światowa:
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Niepodległości Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi I stopnia

Henryk Aleksander Kalemba (ur. 15 lipca 1899 w Józefowcu (niem. Josephsdorf) w pow. katowickim, zm. 1314 kwietnia[1] 1940 w Katyniu) – porucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, działacz społeczny[2], kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Syn Józefa i Franciszki z Drongów[3], urodzony 15 lipca 1899 w Józefowcu (obecnie część miasta Katowice).

Uczestnik I wojny światowej[4]. W 1917 powołany do armii niemieckiej i wysłany na front zachodni. W grudniu 1918 wrócił do kraju i wstąpił do 7 pułku piechoty Legionów. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, m.in. pod Kubliczami w rejonie Berezyny[5]. W 1920 uczestniczył w walkach pod Dyneburgiem[2]. W tym samym roku delegowany na Górny Śląsk do pracy w POW. Brał udział we wszystkich trzech powstaniach śląskich i aktywnie działał w akcji plebiscytowej[4]. W latach 1919–1920 odniósł rany pod Chyrowem oraz Czeladzią[6]. W 1922 na rynku w Katowicach marszałek Józef Piłsudski odznaczył go Krzyżem Srebrnym Orderem Virtuti Militari w uznaniu zasług wojskowych i powstańczych[7]. W 1928 zdał maturę[6]. Pełnił funkcję komendanta oddziału Związku Powstańców Śląskich[4] oraz prezesa Związku Podoficerów Rezerwy[4].

1 listopada 1921 został mianowany na stopień podporucznika[8]. W 1922 przeniesiony do rezerwy z przydziałem mobilizacyjnym do 9 pp Leg., a w 1925 do 73 pp. Zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów rezerwy piechoty. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Katowice. Posiadał przydział do 73 pułku piechoty w Katowicach[9]. W 1939 awansowany do stopnia porucznika rezerwy[4].

W latach 1923–1931 pracował w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach, a następnie w Śląskim Towarzystwie Eksploatacji w Katowicach[6]. Od 1938 był współwłaściciel prywatnego przedsiębiorstwa[2].

Uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939. Po agresji ZSRR na Polskę został wzięty do niewoli sowieckiej pod Tarnopolem[10][11]. Według stanu z kwietnia 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku[1]. Między 11 a 12 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[1] – lista wywózkowa 025/1 z 9 kwietnia 1940[2] pozycja 58[1]. Został zamordowany między 13 a 14 kwietnia 1940 w Katyniu[1][2] przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Ofiary tej zbrodni grzebano w bezimiennych mogiłach zbiorowych, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[12][13]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[14][15][16], jednak Henryk Aleksander Kalemba nie został zidentyfikowany.

Życie prywatne

Był związany z Katowicami[11], gdzie mieszkał w Dębie w okresie międzywojennym[17]. Ożenił się z Bronisławą z Jędrusków[5], z którą miał córkę Józefę[2]. W 1938 zamieszkał w Białoszewie, pow. szczuczyński[6].

Awanse

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana[18][19][20]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[21][22][23].

Od 2018 patron skweru w dzielnicy Dąb w Katowicach (u zbiegu ul. Dębowej i ul. Chorzowskiej)[24][25].

9 października 2019 odsłonięto w Katowicach mural, przedstawiający portret por. Henryka Kalemby, którego autorem jest Wojciech Walczyk[8].

12 grudnia 2022 w Katowicach przy ulicy Dębowej – na skwerze jego imienia – odsłonięto tablicę pamiątkową, ku czci Henryka Aleksandra Kalemby[11][4][26].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 360.
  2. a b c d e f g h Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 244.
  3. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 244 wg autorów urodził się w Katowicach.
  4. a b c d e f Porucznik Henryk Kalemba uczczony. W Katowicach odsłonięto tablicę pamiątkową , wKatowicach.eu .
  5. a b Kapitan WP Henryk Kalemba – jeden z wielu mało znanych bohaterów, którym Rzeczpospolita zawdzięcza niepodległość (II) , WNET.fm, 6 czerwca 2019 .
  6. a b c d e f Henryk Aleksander Kalemba - ku pamięci. Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy , www.ogrodywspomnien.pl .
  7. Szymon Karpe, Katowice. Odsłonięcie tablicy upamiętniającej kapitana Henryka Kalembę - powstańca śląskiego i polskiego oficera zamordowanego w Katyniu , Katowice Nasze Miasto, 13 grudnia 2022 .
  8. a b Powstaniec zastąpił postać z głową krowy na budynku w Dębie , Katowice24 .
  9. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 37, 544.
  10. Tadeusz Parys - CSW2020, „CSW2020” (pol.).
  11. a b c Szymon Karpe, Katowice. Odsłonięcie tablicy upamiętniającej kapitana Henryka Kalembę - powstańca śląskiego i polskiego oficera zamordowanego w Katyniu , Katowice Nasze Miasto, 13 grudnia 2022 .
  12. 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl , polskieradio.pl (pol.).
  13. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
  14. Historia Zbrodni Katynskiej (pol.).
  15. Pierwsze ekshumacje w Katyniu. "Wszystko było przesiąknięte zapachem śmierci" - Historia , www.polskieradio.pl (pol.).
  16. Instytut Pamięci Narodowej - Kraków, Niemcy w Katyniu w 1943 roku, „Instytut Pamięci Narodowej - Kraków” (pol.).
  17. Porucznik Henryk Kalemba uczczony. W Katowicach odsłonięto tablicę pamiątkową , wKatowicach.eu .
  18. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. , web.archive.org, s. 89 (pol.).
  19. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  20. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem , edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 (pol.).
  21. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. .
  22. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” , prezydent.pl (pol.).
  23. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie , policja.pl, s. 1-4 (pol.).
  24. Uchwała Rady Miasta Katowice w sprawie nadania placowi położonemu na terenie miasta Katowice nazwy "Skwer porucznika Henryka Kalemby" (pol.) bip.katowice.eu
  25. Powstaniec zastąpił postać z głową krowy na budynku w Dębie , Katowice24 .
  26. J.S.K. Internet, W hołdzie śląskiemu kawalerowi walecznemu , Ogólnopolskie Stowarzyszenie Rodzina Policyjna 1939 r. .

Bibliografia

Linki zewnętrzne