Hyzop lekarski

Obecnie Hyzop lekarski stał się tematem cieszącym się dużym zainteresowaniem i znaczeniem w różnych obszarach. Jego wpływ wywołał szeroką debatę, a jego wpływ rozprzestrzenił się na cały świat. W tym artykule szczegółowo przeanalizujemy znaczenie Hyzop lekarski we współczesnym społeczeństwie, badając jego różne wymiary i zastanawiając się nad jego znaczeniem w naszym życiu. Od początków do obecnej ewolucji, Hyzop lekarski był przedmiotem badań i kontemplacji, budząc ciekawość zarówno ekspertów, jak i fanów. Poprzez tę analizę będziemy starali się rzucić światło na wiele aspektów Hyzop lekarski i jego wpływ na dzisiejszy świat.

Hyzop lekarski
Ilustracja
Hyzop lekarski
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

jasnotowate

Rodzaj

hyzop

Gatunek

hyzop lekarski

Nazwa systematyczna
Hyssopus officinalis L.
Sp. pl. 2:569. 1753
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Hyzop lekarski (Hyssopus officinalis) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Inne nazwy zwyczajowe: izap lekarski, józefek, józefka[3]. We florze Polski obecnie (2012) klasyfikowany jest jako archeofit, wcześniej uważany był za kenofit[4].

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzimy obszar występowania to Afryka Północna (Algieria, Maroko), Europa Południowa i Środkowa, Azja Zachodnia (Iran, Turcja) i Kaukaz. Rozprzestrzenił się jako gatunek zawleczony lub uciekinier z upraw gdzieniegdzie poza obszarem swojego rodzimego występowania w Europie oraz w Ameryce Północnej[5].

Morfologia

Pokrój
Niewielki półkrzew, na ogół dorastający do 20–30 cm wysokości (chociaż trafiają się egzemplarze 60–70 centymetrowe).
Liście
Niewielkie, lancetowate lub równowąskolancetowate.
Łodygi
Cienkie, wzniesione ku górze.
Kwiaty
Na szczytach łodyg pojawiają się zwykle w lipcu-sierpniu. Wyrastają z kątów liści w pęczkach po 1–5 sztuk, drobne, o barwie białej, niebieskawej, różowej lub lila.
Owoc
Rozłupka.

Zastosowanie

  • Surowiec: ziele.
  • Zawartość: sporo olejku eterycznego (do 1%), z którego wyodrębnić można m.in.: kamfen, pinen i cyneol, fitosterol, trójterpeny i flawonoidy, stosowany jest w przemyśle perfumeryjnym i dodawany do likierów.
  • Świeże i suszone liście oraz kwiaty mają przyjemny zapach i gorzko korzenny smak; używane są jako przyprawa do sałat, dań mięsnych i jarzynowych zup.
  • W lecznictwie ludowym napar z ziela hyzopu zalecany jest jako środek wykrztuśny przy przewlekłym nieżycie oskrzeli, astmie oskrzelowej, schorzeniach przewodu pokarmowego, jako środek przyspieszający gojenie się ran, moczopędny, wiatropędny i pobudzający, napar używany do płukania gardła i przy nadmiernej potliwości. Ziele stosowane jest również w homeopatii[6].

Udział w kulturze

  • Hyzop lekarski jest błędnie uważany za hyzop, który w Biblii wymieniony jest 12 razy[7]. Wszyscy badacze roślin biblijnych są zgodni, że biblijny hyzop to lebiodka syryjska (Origanum syriacum). Utożsamianie hyzopu lekarskiego z hyzopem biblijnym stało się za sprawą błędnego przetłumaczenia w Septuagincie hebrajskiego słowa esov (אזוב מצוי). Hyzop lekarski zresztą nigdy nie występował ani w Egipcie, ani na Ziemi Świętej[8].
  • Morfologia
    Morfologia
  • Portret Krzysztofa von Suchtena z gałązką hyzopu w dłoni uznawanego w dawnych czasach za symbol wiary, fizycznej czystości i regeneracji moralnej, 1507, Muzeum Narodowe w Gdańsku
    Portret Krzysztofa von Suchtena z gałązką hyzopu w dłoni uznawanego w dawnych czasach za symbol wiary, fizycznej czystości i regeneracji moralnej, 1507, Muzeum Narodowe w Gdańsku[9]

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– (ang.).
  3. ↑ Anrea-Anna Cavelius: Zioła w medycynie naturalnej. Bremen: MAK Verlag GmbH, 2005. ISBN 978-3-939991-32-8.
  4. ↑ B. Tokarska-Guzik, Z. Dajdok, M. Zając, A. Zając, A. Urbisz, W. Danielewicz: Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2012. ISBN 978-83-62940-34-9.
  5. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). .
  6. ↑ P. Czikow, J. Łaptiew, Rośliny lecznicze i bogate w witaminy, Warszawa 1983: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, s. 134-135.
  7. ↑ Flovers in Israel. .
  8. ↑ Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
  9. ↑ Marcin Latka, Portrait of Christoph von Suchten, artinpl .