Krypta św. Leonarda na Wawelu
Dziś Krypta św. Leonarda na Wawelu jest tematem cieszącym się dużym zainteresowaniem i znaczeniem w różnych obszarach społeczeństwa. Jego wpływ rozprzestrzenił się na cały świat, wywołując debaty, refleksje i działania wokół jego konsekwencji. W tym artykule szczegółowo i krytycznie zbadamy rolę Krypta św. Leonarda na Wawelu w naszej obecnej rzeczywistości, analizując jej różne aspekty, perspektywy i konsekwencje. Zbadany zostanie jego wpływ w różnych kontekstach, a także możliwe rozwiązania i alternatywy umożliwiające sprostanie stojącym przed nim wyzwaniom. Krypta św. Leonarda na Wawelu stał się centralnym zagadnieniem w agendzie publicznej i prywatnej, dlatego zrozumienie jego zakresu i dynamiki jest niezbędne, aby móc skutecznie i odpowiedzialnie zająć się nim.
Krypta św. Leonarda na Wawelu – wzniesiona na przełomie XI i XII wieku, jest pozostałością po tzw. katedrze hermanowskiej na Wawelu. Należy do najpiękniejszych wnętrz romańskich w Polsce.
W absydzie kamienny ołtarzyk, wykonany według projektu francuskiego architekta Eugène Viollet-le-Duc. Stopień przed ołtarzem pokryty posadzką z XIII wieku. Na środku krypty grób biskupa Maurusa (zm. 1118), odkryty w czasie prac archeologicznych w 1938 roku. Lampy w krypcie mają kształt koron królewskich.
Pochowani
- Maurus – zm. 1118, pochowany w komorze grobowej pod posadzką krypty. Grób biskupa odkryto podczas prac renowacyjnych w roku 1938.
- Michał Korybut Wiśniowiecki – zm. 1673, pochowany 31 stycznia 1676 w drewnianej trumnie w krypcie kaplicy Świętokrzyskiej. Sarkofag z czarnego marmuru dębnickiego, z fundacji cesarza Franciszka Józefa I, wykonał Edward Stehlik. Szczątki króla spoczęły w nim 29 listopada 1858.
- Jan III Sobieski – zm. 1696, pochowany 15 stycznia 1734, sarkofag z czarnego marmuru dębnickiego, ze złoconą dekoracją i monogramem króla oplecionym wężem-uroborosem, ufundował Stanisław August Poniatowski, z okazji 100. rocznicy bitwy wiedeńskiej w 1783 roku.
- Maria Kazimiera d’Arquien – zm. 1716, pochowana 15 stycznia 1734 w drewnianej trumnie pod kaplicą Wazów. Sarkofag z piaskowca, fundacji cesarza austriackiego Ferdynanda I, wykonał Karol Ceptowski.
- Józef Poniatowski – zm. 1813, pochowany 23 lipca 1817, początkowo w miedzianej trumnie. Kamienny sarkofag w formie prostej skrzyni z czarnego marmuru dębnickiego, ufundowany w roku 1830 przez siostrę generała Marię Teresę z Poniatowskich Tyszkiewiczową, wykonał rzeźbiarz krakowski Ferdynand Kuhn.
- Tadeusz Kościuszko – zm. 1817, pochowany 23 czerwca 1818, początkowo w dębowej, opieczętowanej trumnie, ustawionej obok sarkofagu Sobieskiego. Sarkofag z białego marmuru dębnickiego, zaprojektowany przez Franciszka Lanciego, ufundowano ze zbiórki publicznej w roku 1832.
- Władysław Sikorski – zm. 1943, pochowany 17 września 1993. Sarkofag z ciemnopopielatego marmuru ze Sławniowic, w formie odwróconej tumby, zaprojektowali rzeźbiarka Małgorzata Schuster-Gawłowska i architekt Janusz Gawłowski. Wykonany w roku 1981, przed planowanym sprowadzeniem szczątków generała.
-
Sarkofag Józefa Poniatowskiego -
Sarkofag Tadeusza Kościuszki -
Sarkofag Władysława Sikorskiego -
Sarkofag Jana III Sobieskiego -
Sarkofag Marii Kazimiery -
Sarkofag Michała Korybuta Wiśniowieckiego
Zobacz też
Bibliografia
- Michał Rożek, Przewodnik po zabytkach i kulturze Krakowa, Warszawa-Kraków 1997, s. 369.
- Jacek Urban, Katedra na Wawelu (1795 - 1918), Kraków: wyd. UNUM, 2000, ISBN 83-87022-59-4, OCLC 830275396.
- Jacek Urban, Katedra na Wawelu po 1918 roku, Krakow 2008, ISBN 978-83-7438-185-7