Len austriacki

W tym artykule poruszymy temat Len austriacki, który ma dziś ogromne znaczenie. Len austriacki to temat, który wzbudził ogromne zainteresowanie w różnych obszarach, od polityki po naukę, poprzez kulturę i społeczeństwo w ogóle. Na przestrzeni dziejów Len austriacki był przedmiotem badań i debat, wywołując sprzeczne opinie i prowokując do głębokich refleksji na temat jego wpływu na życie codzienne. W tym sensie niezbędna jest szczegółowa analiza różnych aspektów związanych z Len austriacki, odniesienie się do jego implikacji i konsekwencji, a także możliwych rozwiązań, które mogą wyniknąć w wyniku jego obecności. Dlatego głównym celem tego artykułu jest przedstawienie szerokiego i aktualnego spojrzenia na Len austriacki, aby promować krytyczną i konstruktywną refleksję na ten bardzo istotny temat.

Len austriacki
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

malpigiowce

Rodzina

lnowate

Rodzaj

len

Gatunek

len austriacki

Nazwa systematyczna
Linum austriacum L.
Sp. pl. 1:278. 1753[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Len austriacki (Linum austriacum L.) – gatunek rośliny należący do rodziny lnowatych.

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w północnej Afryce, zachodniej Azji i Europie południowej i środkowej[3]. W Polsce jest gatunkiem bardzo rzadkim. Za rodzime uznawane są jego stanowiska jedynie w okolicach Przemyśla; w rezerwacie Winna Góra oraz na Wzgórzach Łuczycko-Jaksmanickich. Istnieją jeszcze stanowiska w północnej Polsce, jak na przykład malowniczo położone stanowisko w Kozielcu k. Bydgoszczy, oraz na Śląsku, ale są one pochodzenia antropogenicznego. W Polsce występuje wyłącznie typowy podgatunek L. austriacum ssp. austriacum.

Liście
Pąk kwiatowy
Kielich

Morfologia

Łodyga
Wzniesiona, prosta, cienka, naga, o wysokości 20–60(80) cm.
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Liście wąskolancetowate, długo zaostrzone, 1–3-nerwowe. W miękiszu liści występują komórki z kryształami szczawianu wapnia.
Kwiaty
Zebrane w luźną wierzchotkę zwykle zwieszoną jednostronnie. Kwiaty 5-krotne, promieniste. Działki kielicha jajowate i błoniasto obrzeżone. Płatki korony niebieskie, o długości 10–15 mm. Występuje jeden słupek z pięcioma szyjkami i maczużkowatymi znamionami oraz dziesięć pręcików płodnych (międzyległych płatkom korony) oraz pięć prątniczków.
Owoc
Jajowatokulista torebka o długości 3,5–5 mm, zawierająca dziesięć ciemnobrązowych nasion o długości do 3 mm. Szypułka owocu po dojrzeniu jest zgięta.
Gatunek podobny
Len trwały Linum perenne ma kwiatostan zwykle rozpierzchły w różnych kierunkach, szypułki z owocami wyprostowane lub słabo zgięte, torebki większe (6–7 mm długości), płatki korony większe (15–20 mm długości), działki kielicha zróżnicowane[4].

Biologia i ekologia

Systematyka i zmienność

Łan lnu austriackiego

Znanych jest 9 podgatunków[3]:

  • Linum austriacum subsp. austriacum
  • Linum austriacum subsp. collinum
  • Linum austriacum subsp. euxinum
  • Linum austriacum subsp. gaetulum
  • Linum austriacum subsp. glaucescens
  • Linum austriacum subsp. gomaricum
  • Linum austriacum subsp. marschallianum
  • Linum austriacum subsp. mauritanicum
  • Linum austriacum subsp. tommasinii

Zagrożenia i ochrona

Roślina objęta jest w Polsce od 2004 roku ścisłą ochroną gatunkową. Zagrożona jest głównie zarastaniem przez drzewa i krzewy w wyniku naturalnej sukcesji ekologicznej muraw kserotermicznych, w których występuje. Według Polskiej Czerwonej Księgi Roślin (2001) jest gatunkiem narażonym na wymarcie (kategoria zagrożenia VU)[6]. W wydaniu z 2014 roku otrzymała kategorię EN (zagrożony)[7]. Tę samą kategorię posiada na polskiej czerwonej liście[8].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– (ang.).
  3. ↑ a b c Taxon: Linum austriacum L.. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network - (GRIN). . (ang.).
  4. ↑ a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006, s. 288. ISBN 83-01-14342-8.
  5. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  6. ↑ K. Zarzycki, R. Kaźmierczakowa: Polska Czerwona Księga Roślin. Kraków: IB PAN, 2001. ISBN 83-85444-85-8.
  7. ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
  8. ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Bibliografia

  • Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.