Ludwig Erhard

Ludwig Erhard

Pełne imię i nazwisko	Ludwig Wilhelm Erhard
Data i miejsce urodzenia	4 lutego 1897 Fürth
Data i miejsce śmierci	5 maja 1977 Bonn
Kanclerz Niemiec
Okres	od 16 października 1963 do 1 grudnia 1966
Przynależność polityczna	Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
Poprzednik	Konrad Adenauer
Następca	Kurt Georg Kiesinger
Wicekanclerz Niemiec
Okres	od 29 października 1957 do 16 października 1963
Przynależność polityczna	Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
Poprzednik	Franz Blücher
Następca	Erich Mende
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Ludwig Wilhelm Erhard (ur. 4 lutego 1897 w Fürth, zm. 5 maja 1977 w Bonn) – niemiecki polityk i profesor ekonomii, federalny minister gospodarki (1949-1963), wicekanclerz (1957-1963), a następnie kanclerz RFN (1963-1966) i przewodniczący CDU w latach 1966–1967^[1].

Jeden z ojców powojennego, niemieckiego cudu gospodarczego (niem. Wirtschaftswunder) opartego na społecznej gospodarce rynkowej^[2].

Urodził się w Bawarii. Podczas I wojny światowej walczył na froncie zachodnim jako artylerzysta. Po wojnie ukończył studia ekonomiczne.

W czasie II wojny światowej współpracował z władzami hitlerowskimi jako ekspert ekonomiczny (wykonywał m.in. zlecenia dla Głównego Urzędu Powierniczego Wschód, który działał na terenie okupowanej Polski i zajmował się m.in. konfiskatą majątku polskich przedsiębiorstw)^[3]. Latem 1941 r. stworzył dla nazistów plan zagospodarowania okupowanych „obszarów wschodnich”, w którym zawarł szereg rasistowskich uwag dotyczących Polaków^[3]:

Po zakończeniu wojny Erhard został doradcą ekonomicznym amerykańskich władz okupacyjnych w Bawarii. Po utworzeniu Bizonii dalej był pracownikiem administracji władz alianckich.

Erhard był po wojnie członkiem niemieckiej Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU). Został ministrem gospodarki w pierwszym rządzie Konrada Adenauera. Jest uważany przez wielu za jednego z ojców niemieckiego „cudu gospodarczego” (niem. Wirtschaftswunder).

Po ustąpieniu Adenauera w 1963 r. został drugim kanclerzem federalnym. Po zwycięskich dla CDU wyborach w 1965 r. ponownie został kanclerzem. Ustąpił ze stanowiska rok później. Lecz zanim to się stało, wystosował 25 marca 1966 notę pokojową. Deklarował w niej gotowość RFN do poprawy stosunków z państwami Układu Warszawskiego. Jego następcą został partyjny kolega – Kurt Georg Kiesinger.

W czasie swego urzędowania Erhard konsekwentnie nie uznawał istnienia i legalności drugiego niemieckiego państwa – NRD oraz granic zachodnich Polski i popierał doktrynę, w myśl której nadal istniało państwo niemieckie w granicach Rzeszy Niemieckiej z 1937 r. Zmiany w tej polityce dokonał dopiero kanclerz Willy Brandt.

Zmarł 5 maja 1977 w Bonn.

• 1953: Order Zasługi Republiki Federalnej Niemiec
• 1955: Order Zasługi Republiki Włoskiej
• 1959: Bawarski Order Zasługi
• 1961: Wielki Krzyż Orderu Świętego Jakuba od Miecza (Portugalia)
• 1961: Wielki Krzyż Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania)
• 1977: Wpisany na listę Honorowych obywateli miasta Ulm
• Wielki Krzyż Orderu Słońca Peru

• Ordoliberalizm
• Wirtschaftswunder

• Erwin von Beckerath, Fritz W. Meyer, Alfred Müller-Armack (Hrsg.): Wirtschaftsfragen der freien Welt. . Knapp, Frankfurt am Main 1957.
• Jan Berwid-Buquoy: Der Vater des deutschen Wirtschaftswunders – Ludwig Erhard. BI-HI-Verlag, Berlin 2004, ISBN 3-924933-06-5.
• Volker Hentschel: Ludwig Erhard. Ein Politikerleben. Olzog, München 1996, ISBN 3-7892-9337-7.
• Christian Gerlach: Ludwig Erhard und die „Wirtschaft des neuen deutschen Ostraums”. Ein Gutachten aus dem Jahre 1941 und Erhards Beratertätigkeit bei der deutschen Annexionspolitik 1938–43. In: Matthias Hamann, Hans Asbeck (Hrsg.): Beiträge zur Geschichte des Nationalsozialismus. Heft 13: Halbierte Vernunft und totale Medizin. ISBN 3-924737-30-4, Verlag Schwarze Risse, Berlin 1997, S. 241–276.
• Karl Hohmann: Ludwig Erhard (1897–1977). Eine Biographie. Bonn 1997 (PDF-Datei, ca. 3 MB).
• Peter Hoeres: Außenpolitik und Öffentlichkeit. Massenmedien, Meinungsforschung und Arkanpolitik in den deutsch-amerikanischen Beziehungen von Erhard bis Brandt. De Gruyter Oldenbourg, München 2013 (Studien zur Internationalen Geschichte, Bd. 32).
• Daniel Koerfer: Kampf ums Kanzleramt – Erhard und Adenauer. DVA, Stuttgart 1987, ISBN 3-421-06372-9.
• Alfred CA.C. Mierzejewski Alfred CA.C., Ludwig Erhard., München: Siedler, 2005, ISBN 3-88680-823-8, OCLC 76557463 . Brak numerów stron w książce
• AndreasA. Metz AndreasA., Die ungleichen Gründerväter: Adenauers und Erhards langer Weg an die Spitze der Bundesrepublik., Konstanz: UVK, 1998, ISBN 3-87940-617-0, OCLC 40551341 . Brak numerów stron w książce
• Karl Heinz Roth: Das Ende eines Mythos. Ludwig Erhard und der Übergang der deutschen Wirtschaft von der Annexions- zur Nachkriegsplanung (1939 bis 1945). 1. 1939 bis 1943. In: 1999. Zeitschrift für Sozialgeschichte des 20. und 21. Jahrhunderts 10, 1995, Nr. 4, ISSN 0930-9977, S. 53–93.
• Karl Heinz Roth: Das Ende eines Mythos. Ludwig Erhard und der Übergang der deutschen Wirtschaft von der Annexions- zur Nachkriegsplanung (1939 bis 1945). II. 1943 bis 1945. In: 1999. Zeitschrift für Sozialgeschichte des 20. und 21. Jahrhunderts 13, 1998, Nr. 1, ISSN 0930-9977, S. 92–124.
• Bernhard Löffler: Ludwig Erhard. In: Katharina Weigand (Hrsg.): Große Gestalten der bayerischen Geschichte. Herbert Utz Verlag, München 2011, ISBN 978-3-8316-0949-9.