W dzisiejszym świecie Marek Safjan stał się tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu szerokiego spektrum populacji. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, gospodarkę czy kulturę, Marek Safjan stał się dziś centralnym punktem debaty i refleksji. Jej implikacje i konsekwencje obejmują różne obszary, od polityki po technologię, w tym edukację i środowisko. W tym artykule zbadamy różne aspekty Marek Safjan i przeanalizujemy jego wpływ na świat, w którym żyjemy.
![]() Marek Safjan jako sędzia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (2009) | |
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
28 sierpnia 1949 |
Profesor nauk prawnych | |
Specjalność: prawo cywilne, prawo europejskie, prawo handlowe, prawo medyczne | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1980 – prawo |
Habilitacja |
1990 – prawo |
Profesura |
22 października 1998 |
Doktor honoris causa Europejski Instytut Uniwersytecki – 2012 Uniwersytet Śląski w Katowicach – 2024 | |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Uczelnia |
Uniwersytet Warszawski |
Stanowisko |
prorektor (1993–1996) |
Okres zatrudn. |
od 1973 |
Polski sędzia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej | |
Okres spraw. |
2009–2024 |
Poprzednik | |
Prezes Trybunału Konstytucyjnego | |
Okres spraw. |
1998–2006 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | |
Strona internetowa |
Marek Henryk Safjan (ur. 28 sierpnia 1949 w Warszawie) – polski prawnik i nauczyciel akademicki, sędzia, profesor nauk prawnych, specjalista w zakresie prawa cywilnego, w latach 1997–2006 sędzia, w latach 1998–2006 prezes Trybunału Konstytucyjnego, a w latach 2009–2024 sędzia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
W 1967 został absolwentem XVII Liceum Ogólnokształcącego im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Warszawie[1]. W 1971 ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego[2]. W 1973 rozpoczął pracę na UW[3] oraz zdał egzamin sędziowski[2]. W 1980 uzyskał stopień doktora nauk prawnych na podstawie rozprawy pt. Instytucja rodzin zastępczych. Problemy prawno-organizacyjne, napisanej pod kierunkiem Tomasza Dybowskiego[4]. Habilitował się w 1990[4][5]; za pracę habilitacyjną pt. Prawo wobec ingerencji w naturę ludzkiej prokreacji[6] wyróżniono go I nagrodą w konkursie czasopisma „Państwo i Prawo”[2][4]. W 1998 otrzymał tytuł naukowy profesora nauk prawnych[6]. Został również absolwentem studium prawa porównawczego w Strasburgu[5]. Specjalizuje się m.in. w prawie cywilnym i prawie medycznym[6].
Pod koniec lat 70. zaangażował się w działalność opozycyjną. W mieszkaniu Marka i Doroty Safjanów organizowano spotkania, na których omawiano bieżące sprawy polityczne i wymieniano wydawnictwa drugiego obiegu[7]. Na początku lat 80. współtworzył struktury komisji wydziałowej „Solidarności” na WPiA UW[8]. Był członkiem redakcji czasopisma „Niepodległość”[9]. Uczestniczył w pracach Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych Solidarności[10].
W latach 80. przyjął otrzymaną od Adama Strzembosza propozycję pracy na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim[11], dołączając m.in. do Wojciecha Łączkowskiego, Hanny Suchockiej, Wiesława Chrzanowskiego czy Alicji Grześkowiak – kadry tworzącej w późniejszych latach – jak sam stwierdził – „struktury nowego, demokratycznego państwa”[11]. Na lubelskim uniwersytecie pracował do 1998[12], kiedy to został prezesem Trybunału Konstytucyjnego. W latach 1993–1996 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Prawa Cywilnego Uniwersytetu Warszawskiego, a w latach 1994–1997 funkcję prorektora tego uniwersytetu[3][5]. Na UW był zatrudniony na stanowisku profesora zwyczajnego[6], a późniejszych latach został pracownikiem nieetatowym tej uczelni[13].
W pierwszej połowie lat 80. odbył kilkumiesięczny staż badawczy u profesora Jean-Louisa Baudouina na Uniwersytecie Montrealskim[14]. Pod koniec tej dekady przebywał na stażu w departamencie prawnym Rady Europy[4]. W latach 1994–1998 był sekretarzem generalnym sekcji polskiej Association Henri Capitant des amis de la culture juridique française, a w latach 1991–1997 przedstawicielem Polski w Komitecie ds. Bioetyki Rady Europy[3]. Od 1994 członek Académie internationale de droit comparé, a od 2010 jej wiceprzewodniczący[3]. W 1995 został członkiem Association internationale droit, éthique et science[3]. Zasiadał w pierwszej Radzie Bankowego Funduszu Gwarancyjnego[15]. Był tutorem[16], a także członkiem rady naukowej[17] Collegium Invisibile. Pełnił też funkcję przewodniczącego rady naukowej Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości[5]. Członek krajowy czynny Polskiej Akademii Umiejętności[6], wszedł w skład Komitetu Etyki w Nauce Polskiej Akademii Nauk[18], a także rady Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka[19].
W listopadzie 1997 objął urząd sędziego Trybunału Konstytucyjnego, a w styczniu 1998 został powołany przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego na stanowisko prezesa TK[5]. 5 listopada 2006 zakończył dziewięcioletnią kadencję sędziego[20]. W latach 2007–2009 był przewodniczącym Konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość”[21].
W lutym 2009 został nominowany do objęcia stanowiska polskiego sędziego w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej[22]. 6 października 2009 podczas uroczystej sesji inauguracyjnej złożył ślubowanie jako nowy sędzia TSUE, zastępując na tym stanowisku Jerzego Makarczyka[22]. W kwietniu 2015 otrzymał nominację na drugą sześcioletnią kadencję[23]. Pozostał w składzie TSUE po jej upływie w związku z brakiem wyłonienia następcy; ostatecznie na jego wniosek termin zakończenia pełnienia funkcji sędziego ustalono na 31 stycznia 2024[24].
Wszedł w skład Komitetu Wspierania Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie[25] oraz Rady Programowej Fundacji Służby Rzeczypospolitej[26]. Powoływany w skład rad naukowych „Studiów Prawniczych KUL”[27] oraz „Roczników Nauk Prawnych”[28] wydawanych na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Został członkiem rady programowej „Przeglądu Prawa Handlowego”"[29], rady naukowej „Kwartalnika Prawa Prywatnego”[30] oraz rady doradczej redakcji Oxford Encyclopedia of EU Law wydawanej przez Uniwersytet Oksfordzki[31]. Autor publikacji prasowych w „Newsweeku”[18]. Objął funkcje przewodniczącego komitetu redakcyjnego „Orzecznictwa Sądów Polskich”[32] oraz członka rady programowej „Polskiego Procesu Cywilnego”[33].
W maju 2024 minister sprawiedliwości Adam Bodnar powołał go na przewodniczącego Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego[34].
Jest synem Zbigniewa Safjana[35] i wnukiem Stanisława Musielaka[36]. Jego żoną jest Dorota Safjan[36].