Niemieckie Gimnazjum Reformowane w Łodzi

W tym artykule szczegółowo omówimy temat Niemieckie Gimnazjum Reformowane w Łodzi. W całej historii Niemieckie Gimnazjum Reformowane w Łodzi odgrywał kluczową rolę w różnych obszarach społeczeństwa, od kultury i sztuki po naukę i technologię. Poprzez szczegółową analizę przeanalizujemy znaczenie Niemieckie Gimnazjum Reformowane w Łodzi we współczesnym kontekście, a także jego wpływ na rozwój i ewolucję różnych aspektów życia codziennego. Dodatkowo sprawdzimy, w jaki sposób Niemieckie Gimnazjum Reformowane w Łodzi był na przestrzeni czasu przedmiotem wielu interpretacji i podejść, co przyczyniło się do jego ciągłego znaczenia dzisiaj. Od swoich początków do dzisiejszej obecności Niemieckie Gimnazjum Reformowane w Łodzi pozostawił niezatarty ślad na świecie, a w tym artykule staramy się dogłębnie zbadać i zrozumieć jego wpływ.

Niemieckie Gimnazjum Reformowane w Łodzi
Zabytek: nr rej. A/307 z 10.12.1984[1]
Ilustracja
Gmach dawnego Niemieckiego Stowarzyszenia Gimnazjalnego w Łodzi (kwiecień 2024)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Łódź

Adres

al. Tadeusza Kościuszki 65

Typ budynku

szkoła

Styl architektoniczny

posecesyjny modernizm

Architekt

Otto Herrnring

Rozpoczęcie budowy

1909

Ukończenie budowy

1910

Pierwszy właściciel

Niemieckie Stowarzyszenie Gimnazjalne

Kolejni właściciele

Uniwersytet Łódzki

Obecny właściciel

Sąd Apelacyjny w Łodzi

Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, w centrum znajduje się punkt z opisem „Niemieckie Gimnazjum Reformowane w Łodzi”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Niemieckie Gimnazjum Reformowane w Łodzi”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Niemieckie Gimnazjum Reformowane w Łodzi”
Ziemia51°45′44,24″N 19°27′16,67″E/51,762289 19,454631
Multimedia w Wikimedia Commons

Niemieckie Gimnazjum Reformowane w Łodzi – działające do 1945 gimnazjum, które znajdowało się w budynku przy obecnej (2016) Alei Tadeusza Kościuszki 65 w Łodzi.

Początki

Szkoła powstała dzięki ukazowi carskiemu z 1905 dającemu możliwość tworzenia na terenie zaboru rosyjskiego szkół z narodowym językiem wykładowym.

Komitet Budowy Gimnazjum został zawiązany pod koniec 1907. Ernst Leonhardt i Louis Schweikert byli jednymi z wielu przemysłowców niemieckich, którzy działali w tym komitecie. Gimnazjum rozpoczęło działalność we wrześniu 1908. Pierwszą siedzibą był wynajęty budynek przy ul. Pańskiej. Projekt budynku powierzono niemieckiemu architektowi Otto Herrngringowi[2]. W sierpniu 1909 wmurowano kamień węgielny pod budynek przy ówczesnej ul. Rozwadowskiej (obecnie ul. Zamenhofa przy skrzyżowaniu z Aleją Tadeusza Kościuszki). Budowę zakończono w 1910. Gimnazjum funkcjonowało w nim od 1910 do 1945.

Po II wojnie światowej, prawdopodobnie od II poł. 1945, a na pewno od 1946 do 1952, mieściła się w budynku Centralna Szkoła Partyjna PPR, od 1948 PZPR.

W następnych latach w budynku funkcjonowało nieistniejące już X Liceum Ogólnokształcące im. Marii Konopnickiej, a od 1970 dziekanat Wydziału Filologicznego, Instytut Filologii Polskiej oraz Instytut Anglistyki Uniwersytetu Łódzkiego[3]. W 1981 budynek był głównym miejscem strajku studentów uczelni łódzkich.

W 2014 nieruchomość przy al. Kościuszki została zakupiona przez Sąd Apelacyjny w Łodzi[3].

Budynek wpisany jest do rejestru zabytków pod numerem A/307 z 10.12.1984[1].

Budynek

Budynek został zbudowany na planie litery „L” i jest przykładem modernizmu berlińskiego w architekturze z elementami posecesyjnymi; w dekoracjach elewacji obecne są także motywy klasyczne w postaci reliefów z wizerunkami efebów[4]. Wejście jest umieszczone asymetrycznie, nad którym znajduje się kartusz sowa oraz ul do którego zlatują pszczoły – jako symboli mądrości i pracowitości. Na ścianach ułożony jest tynk żłobkowany. Na elewacji od strony ulicy Zamenhofa, znaleźć można płaskorzeźbę z dwoma marabutami. Gmach pokryty jest mansardowym dachem. Poziome ciągi dużych okien w pilastrach dzielą elewację budynku.

Charakterystycznym elementem budynku – ulokowanym w okrągłej wieżyczce wieńczącej narożnik – było ówczesne pierwsze w Łodzi obserwatorium astronomiczne.

Dyrektorzy szkoły

  • 1906–1910 – Heinrich Johannsen
  • 1910–1918 – Hugo von Eltz
  • 1918–1921 – dr Alfred Wolf
  • 1921–1928 – Felix von Ingersleben
  • 1928–1929 – prof. dr Edmund Erdmann
  • 1929–1933 – Bruno Guthke
  • 1933–1937 – Franciszek Michejda
  • 1937–1939 – Władysław Gluchowski
  • 1939–1942 – dr Martin Petran
  • 1942–1945 – Ernst Wechselberg

Nauczyciele

Absolwenci

 Z tym tematem związana jest kategoria: Absolwenci Niemieckiego Gimnazjum Reformowanego w Łodzi.

Przypisy

  1. ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie , Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 .
  2. ↑ Mariusz Kurman, Dokumentacja Badań Konserwatorskich Budynku Dawnej Szkoły - Niemieckiego Gimnazjum Reformowanego w Łodzi ul. AL. T Kościuszki 65 (dawniej ul. Spacerowa lub Promenada), Łódź 2015, s. 3.
  3. ↑ a b Budynek filologii przy Kościuszki sprzedany, 2014-12-10, tvp.pl
  4. ↑ Krzysztof Stefański, Błażej Ciarkowski, Modernizm w architekturze Łodzi XX wieku, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2018, s. 29.

Bibliografia