Niszczyciele typu Marcílio Dias

Od długiego czasu Niszczyciele typu Marcílio Dias jest tematem zainteresowania i debaty w społeczeństwie. Od samego początku budził ciekawość i refleksję różnych ludzi na całym świecie. Z biegiem lat Niszczyciele typu Marcílio Dias ewoluował i przyjął różne znaczenia i podejścia, stając się tematem obejmującym szerokie spektrum pomysłów i opinii. Od pola akademickiego po pole społeczne, Niszczyciele typu Marcílio Dias był przedmiotem studiów i badań, wywierając ogromny wpływ na sposób, w jaki rozumiemy i podchodzimy do różnych aspektów życia. W tym artykule zbadamy niektóre perspektywy i podejścia, które rozwinęły się wokół Niszczyciele typu Marcílio Dias, a także ich znaczenie w dzisiejszym społeczeństwie.

Niszczyciele typu
Marcílio Dias
Brazylijski niszczyciel „Mariz e Barros”
„Mariz e Barros”
Kraj budowy

 Brazylia

Użytkownicy

 Marinha do Brasil

Stocznia

Arsenal de Marinha do Rio de Janeiro(inne języki), Ilha das Cobras

Wejście do służby

1943

Wycofanie

1966-1972

Zbudowane okręty

3

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

standardowa: 1500 ton
pełna: 2200 t

Długość

108,8 metra całkowita
103,9 m między pionami

Szerokość

10,6 m

Zanurzenie

3 m

Napęd

2 turbiny parowe General Electric o łącznej mocy 42 800 KM
4 kotły Babcock & Wilcox
2 śruby

Prędkość

36,5 węzła

Zasięg

6000 Mm przy prędkości 15 węzłów

Załoga

190

Uzbrojenie

4 działa kal. 127 mm (4 x I)
4 działka plot. kal. 40 mm (2 x II)
4 działka plot. kal. 20 mm (4 x I)
4 wt kal. 533 mm (1 x IV)
4 mbg, 2 zrzutnie bg

Niszczyciele typu Marcílio Diasbrazylijskie niszczyciele z czasów II wojny światowej i okresu „zimnej wojny”. W latach 1937–1943 w stoczni Arsenal de Marinha do Rio de Janeiro(inne języki) na Ilha das Cobras zbudowano trzy okręty tego typu. Jednostki weszły w skład Marinha do Brasil w listopadzie 1943 roku, a ze służby wycofano je w latach 1966–1972.

Projekt i budowa

Niszczyciele typu Marcílio Dias[a] były pierwszymi jednostkami tej klasy zbudowanymi w Brazylii[1]. Projekt okrętów został pozyskany z USA na prośbę szefa sztabu marynarki – były to plany aktualnie budowanych amerykańskich niszczycieli typu Mahan[1][3]. Okręty miały być uzbrojone według projektu w pięć dział uniwersalnych kal. 127 mm, cztery działka plot. kal. 20 mm i 12 wyrzutni torped kal. 533 mm w trzech poczwórnych aparatach, jednak podczas długiego czasu budowy[b] postanowiono wzmocnić uzbrojenie przeciwlotnicze i POP, kosztem jednego działa kal. 127 mm i dwóch aparatów torpedowych[1][4]. Niszczyciele otrzymały większość wyposażenia produkcji amerykańskiej, m.in. turbiny parowe, kotły, systemy kierowania ogniem czy sonary[1][5].

Wszystkie okręty typu Marcílio Dias zbudowane zostały w stoczni Arsenal de Marinha do Rio de Janeiro(inne języki), położonej na wyspie Ilha das Cobras w Rio de Janeiro[1][2]. Stępki okrętów położono w maju 1937 roku[1], a zwodowane zostały w latach 1940–1941[1][2]. Niszczyciele oddano do służby z przestarzałym uzbrojeniem pochodzącym z wycofanych ze służby okrętów, po czym w USA otrzymały właściwe uzbrojenie produkcji amerykańskiej[3]. Nazwa typu pochodzi od pierwszej zwodowanej jednostki - „Marcílio Dias”, nazwanej na cześć brazylijskiego bohatera narodowego z okresu wojny paragwajskiej.

Okręt Stocznia Początek budowy Wodowanie Wejście do służby
„Mariz e Barros” (M-1) Ilha das Cobras 8 maja 1937 28 grudnia 1940 29 listopada 1943
„Marcílio Dias” (M-2) 20 lipca 1940
„Greenhalgh” (M-3) 8 lipca 1941

Dane taktyczno-techniczne

Okręty były dużymi niszczycielami, z typowym dla tej klasy okrętów uzbrojeniem i wyposażeniem. Długość całkowita wynosiła 108,8 metra (103,9 m między pionami), szerokość 10,6 metra i zanurzenie 3 metry (maksymalne 3,66 m)[1][4]. Wyporność standardowa wynosiła 1500 ton, a pełna 2200 ton[1][2]. Okręty napędzane były przez dwie turbiny parowe General Electric z przekładniami redukcyjnymi o łącznej mocy 42 800 koni mechanicznych (KM), do których parę dostarczały cztery wysokociśnieniowe kotły wodnorurkowe Babcock & Wilcox[1][6]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 36,5 węzła[1][7]. Energię elektryczną wytwarzały dwa turbogeneratory prądu stałego 240 V Westinghouse o mocy 100 kVA (okręty posiadały też awaryjny generator wysokoprężny o mocy 136 KM)[4]. Okręty zabierały 500-550 ton mazutu, co zapewniało zasięg maksymalny 6000 mil morskich przy prędkości ekonomicznej 15 węzłów[1][6].

Okręty były uzbrojone w cztery pojedyncze działa uniwersalne kal. 127 mm Mark 12 L/38 (jedno na pokładzie dziobowym[c], jedno w superpozycji na nadbudówce dziobowej, jedno na pokładzie rufowym i jedno na nadbudówce rufowej, także w superpozycji), wyprodukowane przez Bethlehem Steel[1][2]. Broń przeciwlotniczą stanowiły cztery działka Bofors kal. 40 mm Mark 1/2 L/56 (2 x II) oraz cztery pojedyncze działka Oerlikon kal. 20 mm L/70[1][2][d]. Uzbrojenie uzupełniały: poczwórny aparat torpedowy kal. 533 mm oraz cztery miotacze bomb głębinowych i dwie zrzutnie bomb głębinowych[1]. Wyposażenie radioelektroniczne obejmowało m.in. system kierowania ogniem i sonar[1].

Załoga pojedynczego okrętu składała się ze 190 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2].

Służba

Okręty typu Marcílio Dias zostały wcielone do służby w Marinha do Brasil 29 listopada 1943 roku[1]. Jednostki otrzymały numery taktyczne M-1 – M-3[1]. Okręty pełniły służbę podczas II wojny światowej, wchodząc w 1944 roku w skład Północno-Wschodniego Zgrupowania Morskiego, operującego z Recife wraz z amerykańską 4 Flotą[9]. Niszczyciele uczestniczył m.in. w eskortowaniu konwojów do Europy z żołnierzami Brazylijskiego Korpusu Ekspedycyjnego w lipcu i listopadzie 1944 oraz w lutym 1945 roku[10]. 4 grudnia 1945 roku trzy bliźniacze jednostki znalazły się w składzie 1. Flotylli Niszczycieli, a od 31 stycznia 1953 roku okręty te tworzyły 1. Dywizjon 1. Eskadry Niszczycieli[9]. W tym czasie zmieniono ich numery burtowe na D-24 – D-26[1]. W 1966 roku ze służby wycofane zostały „Marcílio Dias” i „Greenhalgh”[1][11], a „Mariz e Barros” poddano modernizacji uzbrojenia: usunięto dwie armaty kal. 127 mm i wszystkie działka Oerlikon kal. 20 mm, montując w zamian poczwórny rakietowy zestaw przeciwlotniczy Sea Cat GWS20 i dwa miotacze rakietowych bomb głębinowych Hedgehog[1]. Okręt otrzymał też nowe wyposażenie radioelektroniczne, m.in. dwa radary obserwacji okrężnej (AN/SPS-4 i AN/SPS-6C z IFF), radar kierowania ogniem artyleryjskim Mk 28 dla systemu kierowania ogniem Mk 33, cztery urządzenia naprowadzania kierunku dla dział 127 mm i 40 mm i sonar QCR-1[4]. Ostatni z niszczycieli typu Marcílio Dias służył do sierpnia 1972 roku, kiedy został skreślony z listy floty[11][12].

Uwagi

  1. Typ określany jest też jako Greenhalgh lub M (od Mahan)[1][2].
  2. Długi, ponadsześcioletni czas budowy niszczycieli spowodowany był zarówno brakiem doświadczenia brazylijskich stoczniowców, jak też i zatopieniem 9 stycznia 1943 roku przez U-124 amerykańskiego frachtowca „Birmingham City” przewożącego kotły, wały napędowe i inne wyposażenie dla budowanych okrętów[3].
  3. Dziobowe działo jako jedyne osłonięte było maską przeciwodłamkową[1][4].
  4. H. Ehlers i G. Helgason podają, że okręty pierwotnie uzbrojone były w osiem działek kal. 20 mm, zredukowanych do czterech po wojnie[4][8].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x Ivan Gogin: GREENHALGH destroyers (1943). Navypedia. . (ang.).
  2. a b c d e f g Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: 1980, s. 417.
  3. a b c Hartmut Ehlers. Brazylijskie niszczyciele typu „M” i „A”. „Okręty Wojenne”. Nr 5/2008 (91). s. 72. 
  4. a b c d e f Hartmut Ehlers. Brazylijskie niszczyciele typu „M” i „A”. „Okręty Wojenne”. Nr 5/2008 (91). s. 74. 
  5. Francis E. McMurtrie (red.): Jane’s Fighting Ships 1940. London: 1941, s. 126.
  6. a b Antony Preston (red.): Jane’s Fighting Ships of World War II. London: Studio Editions, 1989, s. 100.
  7. Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999, s. 491.
  8. Guðmundur Helgason: Marcilio Dias class. uboat.net. . (ang.).
  9. a b Hartmut Ehlers. Brazylijskie niszczyciele typu „M” i „A”. „Okręty Wojenne”. Nr 5/2008 (91). s. 73. 
  10. Hartmut Ehlers. Brazylijskie niszczyciele typu „M” i „A”. „Okręty Wojenne”. Nr 5/2008 (91). s. 74-75. 
  11. a b Robert Gardiner, Stephen Chumbley: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1947-1995. Annapolis: 1996, s. 29.
  12. Guðmundur Helgason: BZ Mariz e Barros (M 1). uboat.net. . (ang.).

Bibliografia

  • Hartmut Ehlers. Brazylijskie niszczyciele typu „M” i „A”. „Okręty Wojenne”. Nr 5/2008 (91). Wydawnictwo Okręty Wojenne, Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X. 
  • Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
  • Robert Gardiner, Stephen Chumbley: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1947-1995. Annapolis: Naval Institute Press, 1996. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
  • Ivan Gogin: GREENHALGH destroyers (1943). Navypedia. . (ang.).
  • Guðmundur Helgason: BZ Mariz e Barros (M 1). uboat.net. . (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Marcilio Dias class. uboat.net. . (ang.).
  • Jerzy Lipiński: Druga wojna światowa na morzu. Warszawa: Wydawnictwo Lampart, 1999. ISBN 83-902554-7-2.
  • Francis E. McMurtrie (red.): Jane’s Fighting Ships 1940. London: Sampson Low, Marston & Co., 1941. (ang.).
  • Antony Preston (red.): Jane’s Fighting Ships of World War II. London: Studio Editions, 1989. ISBN 1-85170-194-X. (ang.).