Philip K. Dick

Philip K. DickRichard Philips,
Jack Dowland,
Horselover Fat
Ilustracja
Philip K. Dick (początek lat 60.)
Imię i nazwisko

Philip Kindred Dick

Data i miejsce urodzenia

16 grudnia 1928
Chicago

Data i miejsce śmierci

2 marca 1982
Santa Ana (Kalifornia)

Narodowość

amerykańska

Język

angielski

Dziedzina sztuki

fantastyka naukowa

Ważne dzieła
Faksymile
Nagrody
  • Nagroda Hugo: Najlepsza powieść, 1963 Człowiek z Wysokiego Zamku
Strona internetowa

Philip K. Dick, Philip Kindred Dick (ur. 16 grudnia 1928 w Chicago, zm. 2 marca 1982 w Santa Ana) – amerykański pisarz science fiction, który miał znaczący wpływ na rozwój tego gatunku literackiego. Uznaje się go także za jednego z prekursorów weird fiction.

Zaliczany jest również do nurtu postmodernistycznego. Ursula K. Le Guin nazywała go „amerykańskim Borgesem”, przez Jęczmyka nazwany „Dostojewskim SF”, zaś przez Jamesona – „Szekspirem science fiction”. Jego popularność sprawiła, że od jego imienia i nazwiska powstały angielskie słowa: „dickian” oraz „phildickian”.

Życiorys

Na początku drogi twórczej Dick w kręgach fantastycznych uznawany był za pisarza zbyt ambitnego, trudnego, natomiast z kręgów głównego nurtu (mainstreamu) odrzucany był natychmiast z uwagi na pisanie pod szyldem SF. Jego popularność jako pisarza odmieniły dwie książki. Pierwsza to napisana w 1961 Człowiek z Wysokiego Zamku (The Man in the High Castle). Za powieść tę pisarz został uhonorowany jedną z dwóch najważniejszych nagród w dziedzinie literatury fantastycznej – nagrodą Hugo. Druga to Czy androidy śnią o elektrycznych owcach? (Do Androids Dream of Electric Sheep?) wydana w 1968, na podstawie której na początku lat 80. nakręcony został film Łowca androidów (Blade Runner).

Od początku twórczość Philipa K. Dicka cechowała problematyka natury rzeczywistości i człowieka. W swoich książkach Dick rozważał kwestie filozoficzne: co to znaczy być człowiekiem? (Czy androidy śnią o elektrycznych owcach?, Człowiek z Wysokiego Zamku, Wyznania łgarza), czy to, co widzimy, to, co nas otacza, istnieje naprawdę, czy też jest to tylko złudzenie? (Trzy stygmaty Palmera Eldritcha, Ubik); jaka jest natura wszechświata i jaki jest stosunek Boga do stworzenia? (Valis, Boża inwazja). Rozważania Dicka na temat natury Boga i jego relacji do człowieka inspirowane były głównie teologią chrześcijańską (zwłaszcza katolicką) i judaizmem.

Dick żenił się pięć razy i miał troje dzieci. Nadużywał alkoholu i narkotyków, zaś swoje uzależnienie tłumaczył tym, iż od dziecka musiał brać dużo leków i stąd wzięło się jego przyzwyczajenie do pigułek. Wiele wskazuje na to, że właśnie pod wpływem środków psychoaktywnych powstała znaczna część twórczości Dicka. Niektórzy łączą jego uzależnienie z dużym tempem pisania: w ciągu dwóch lat, w czasie największego uzależnienia, napisał 11 powieści i około 60 opowiadań (w tym Trzy stygmaty Palmera Eldritcha). Okres uzależnienia stał się także prawdopodobnie inspiracją do napisania książki Przez ciemne zwierciadło (A Scanner Darkly), wydanej w 1977, pokazującej wizję świata degradowanego zarówno przez narkotyki, jak i organizacje starające się zapobiegać zjawisku narkomanii.

Podejrzewa się, że cierpiał on na schizofrenię paranoidalną (choć biografia Dicka Boże inwazje Lawrence’a Sutina podaje, iż był on po prostu „dziwakiem” i w żadnym wypadku nie był chory psychicznie, jednak miał taką opinię), dodatkowo wzmacnianą przez używanie środków psychoaktywnych lub po prostu przez nie indukowaną. Sam pisarz spekulował na ten temat. Prowokowały do tego zachowania takie jak zamykanie się w domu ze strachu, napadanie na żonę, a w szczególności osobliwe sny, wizje, które inspirowały go równocześnie do pracy twórczej m.in. przy trylogii Valis. W pewnym czasie wierzył, że Stanisław Lem był prowokacją komunistów, za którą kryła się grupa pisarzy działających na zlecenie partii komunistycznej, by przejąć kontrolę nad opinią publiczną. Dowodem tego miała być mnogość stylów pisarskich Lema i szeroka tematyka jego dzieł, a także nietypowe, niesłowiańskie nazwisko mogące być akronimem (LEM) jakiejś tajnej komórki. Dick pisał nawet w tej kwestii do Federalnego Biura Śledczego (FBI).

Dick zmarł w 1982 po trzech kolejnych atakach serca w szpitalu w Santa Ana w Kalifornii. Zostawił po sobie bogaty dorobek literacki i rzeszę wielbicieli, w niektórych kręgach jest pisarzem kultowym. Niedoceniany przez większość życia, dopiero tuż przed śmiercią osiągnął stan finansowej stabilności, jednak szeroką popularność jego utwory zdobyły dopiero po śmierci autora.

Twórczość

Nowele i opowiadania

Powieści

Filmy i seriale nakręcone na podstawie twórczości Philipa K. Dicka

Inne dzieła inspirowane twórczością Philipa K. Dicka

Polskie wydania powieści, opowiadań i nowel (część)

Zbiory opowiadań

Powieści

(kolejność chronologiczna, według czasu napisania)

Tytuł polski Tytuł oryginalny Tłumacz Wydawnictwo Seria wydawnicza Rok wydania ISBN
* Głosy z ulicy Voices from the Street Jarosław Rybski Rebis Salamandra 2008 ISBN 978-83-7510-070-9
* Dr Futurity Dr. Futurity Maciej Pintara Amber Mistrzowie SF i Fantasy 1997 ISBN 83-7169-357-5
Prószyński i S-ka Fantastyka Warszawa 2001 ISBN 83-7255-437-4
* Kosmiczne marionetki The Cosmic Puppets Jadwiga Andruszkiewicz-Fiejtek Arax – 1990 ISBN 83-85211-02-0
Zysk i S-ka – 1998 ISBN 83-7150-328-8
* Słoneczna loteria Solar Lottery Jan Zieliński Czytelnik „Z kosmonautą” 1981 ISBN 83-07-00420-9
Rebis – Poznań 1998 (Wydanie II 2007) ISBN 83-7120-622-4
Rebis – Poznań 2019 (Wydanie II) ISBN 978-83-8062-471-9
* Świat Jonesa The World Jones Made Norbert Radomski Rebis – Poznań 2000 ISBN 83-7120-804-9
Rebis – Poznań 2013 (Wydanie II) ISBN 978-83-7818-453-9
Rebis – Poznań 2022 (Wydanie II) ISBN 978-83-8188-595-9
* Oko na niebie Eye in the Sky Katarzyna Mioduszewicz Mizar, Amber Mistrzowie SF 1994 ISBN 83-85309-61-6
Amber Mistrzowie SF i Fantasy Warszawa 1999 ISBN 83-7245-022-6
Rebis – Poznań 2015 (Wydanie II) ISBN 978-83-7818-577-2
Rebis – Poznań 2022 (Wydanie II) ISBN 978-83-8188-455-6
* Czas poza czasem Time out of Joint Robert Reszke Amber Mistrzowie SF Warszawa 1994 ISBN 83-7082-286-X
Rebis – Poznań 2000 ISBN 83-7120-862-6
Rebis – Poznań 2019 (Wydanie IV) ISBN 978-83-8062-565-5
* Na terenie Miltona Lumky’ego In Milton Lumky Territory Radosław Kot Rebis – Poznań 2001 ISBN 83-7120-287-3
* Wyznania łgarza Confessions of a Crap Artist Tomasz Jabłoński Rebis Salamandra 1998 (Wydanie II 2000) ISBN 83-7120-593-7
Rebis – Poznań 2012 (Wydanie III) ISBN 978-83-7510-859-0
* Człowiek o jednakowych zębach The Man Whose Teeth Were All Exactly Alike Tomasz Hornowski Rebis – Poznań 2000 ISBN 83-7120-871-5
* Humpty Dumpty w Oakland Humpty Dumpty in Oakland Jarosław Rybski Rebis Salamandra Poznań 2009 ISBN 978-83-7510-224-6
* Człowiek z Wysokiego Zamku The Man in the High Castle Lech Jęczmyk Czytelnik „Z kosmonautą” 1981 ISBN 83-07-00297-4
Editions Spotkania – 1991 ISBN 83-85195-12-2
Zysk i S-ka – 1996 ISBN 83-7150-167-6
Zysk i S-ka – 1999 ISBN 83-7150-653-8
Rebis – Poznań 2006 ISBN 83-7301-758-5
Rebis – Poznań 2019 (Wydanie XI) ISBN 978-83-7510-568-1
* Możemy cię zbudować We Can Build You Tomasz Hornowski Rebis – Poznań 2001 ISBN 83-7120-287-3
Rebis – Poznań 2020 (Wydanie III) ISBN 978-83-8188-016-9
* Marsjański poślizg w czasie Martian Time-Slip Małgorzata Fiałkowska Amber Mistrzowie SF i Fantasy Warszawa 1994 ISBN 83-85309-63-2
Amber Mistrzowie SF i Fantasy Warszawa 1999 ISBN 83-7245-094-3
Mirosław P. Jabłoński Rebis – Poznań 2014 (Wydanie I w nowym tłumaczeniu) ISBN 978-83-7818-505-5
Rebis – Poznań 2022 ISBN 978-83-8188-587-4
* Doktor Bluthgeld Dr. Bloodmoney Tomasz Jabłoński Rebis Salamandra Poznań 1997 (Wydanie II 1999) ISBN 83-7120-380-2
Rebis – Poznań 2018 (Wydanie IV) ISBN 978-83-7510-569-8
* Tytańscy gracze The Game-Players of Titan Teresa Tyszowiecka-Tarkowska Zysk i S-ka – Poznań 2000 ISBN 83-7150-781-X
* Simulakra The Simulacra Jarosław Jóźwiak Alfa Biblioteka Fantastyki Warszawa 1998 ISBN 83-7179-122-4
Prószyński i S-ka Fantastyka Warszawa 2002 ISBN 83-7337-019-6
* Inna ziemia The Crack in Space Marta Koźbiał Amber Mistrzowie SF i Fantasy Warszawa 1999 ISBN 83-7169-965-4
* A teraz zaczekaj na zeszły rok Now Wait for Last Year Grażyna Grygiel, Piotr Staniewski Wydawnictwo Alkazar – 1993 ISBN 83-85784-12-8
* Teraz czekaj na zeszły rok Jacek Spólny Rebis – Poznań 2001 ISBN 83-7120-802-2
* Klany księżyca Alfy Clans of the Alphane Moon Agata Dudkiewicz Phantom Press Fantasy & SF Gdańsk 1992 ISBN 83-7075-124-5
Zysk i s-ka – Poznań 2000 ISBN 83-7150-777-1
Zbigniew A. Królicki Rebis – Poznań 2022 ISBN 978-83-8188-497-6
* Trzy stygmaty Palmera Eldritcha The Three Stigmata of Palmer Eldritch Zbigniew A. Królicki Amber – Poznań 1990 ISBN 83-85079-16-5
Rebis – 1999 ISBN 83-7120-803-0
Rebis – 2004 ISBN 83-7301-631-7
Rebis – Poznań 2018 (Wydanie V) ISBN 978-83-7510-922-1
Rebis – Poznań 2021 (Wydanie VI) ISBN 978-83-8188-329-0
* Cudowna broń The Zap Gun Małgorzata Fiałkowska, Cezary Frąc Amber Mistrzowie SF Warszawa 1995 ISBN 83-7082-817-5
Krzysztof Sokołowski Rebis – Poznań 2018 (Wydanie I w tym przekładzie) ISBN 978-83-8062-344-6
* Prawda półostateczna The Penultimate Truth Jarosław Jóźwiak Alfa Biblioteka Fantastyki 1998 ISBN 83-7179-075-9
Prószyński i S-ka Fantastyka Warszawa 2004 ISBN 83-7337-754-9
Zbigniew A. Królicki Rebis – Poznań 2023 ISBN 978-83-8338-035-3
* Deus Irae Deus Irae Paweł Kruk Zysk i S-ka – 1996 ISBN 83-7150-132-3
Rebis – 2005 ISBN 83-7301-647-3
Rebis – Poznań 2014 (Wydanie III) ISBN 978-83-7818-622-9
Rebis – Poznań 2021 (Wydanie III) ISBN 978-83-8188-258-3
* Paszcza wieloryba The Unteleported Man Mirosław Kościuk Zysk i S-ka – Warszawa 1999 ISBN 83-7150-779-8
* Inwazja z Ganimedesa The Ganymede Takeover Maciej Szymański Rebis Poznań 2018 (Wydanie I) ISBN 978-83-8062-284-5
* Wbrew wskazówkom zegara Counter Clock World Maciej Szymański Rebis – Poznań 2002 ISBN 83-7301-144-7
Rebis – Poznań 2013 (Wydanie II) ISBN 978-83-7818-476-8
Rebis – Poznań 2021 (Wydanie II) ISBN 978-83-8188-343-6
* Blade Runner
(Czy androidy marzą o elektrycznych owcach?) 		Do Androids Dream of Electric Sheep? Sławomir Kędzierski Prószyński i S-ka Nowa Fantastyka Warszawa 1995 ISBN 83-85661-98-0
Prószyński i S-ka – Warszawa 1999 ISBN 83-7255-365-3
Prószyński i S-ka Fantastyka Warszawa 2003 ISBN 83-7337-327-6
Prószyński i S-ka Fantastyka Warszawa 2005 ISBN 83-7469-231-6
Rebis – Poznań 2019 (Wydanie XIII) ISBN 978-83-7510-131-7
* Ubik Ubik Michał Ronikier Wydawnictwo Literackie Stanisław Lem poleca 1975
Amber Science Fiction 1990 ISBN 83-85079-49-1
Rebis Salamandra 1997 (Wydanie II 1999, Wydanie III 2000−2003) ISBN 83-7120-479-5
Rebis – Poznań 2019 (Wydanie XIV) ISBN 978-83-7510-523-0
* Galaktyczny druciarz Galactic Pot-Healer Cezary Ostrowski Rebis – Poznań 1996 ISBN 83-7120-288-1
* Druciarz Galaktyki Jacek Spólny Rebis – Poznań 2002 ISBN 83-7120-801-4
Rebis – Poznań 2020 (Wydanie III) ISBN 978-83-8188-069-5
* Labirynt śmierci A Maze of Death Arkadiusz Nakoniecznik Alfa Fantastyka Warszawa 1992 ISBN 83-7001-549-2
Rebis – Poznań 1997 (Wydanie II 2000) ISBN 83-7120-410-8
Rebis – Poznań 2017 (Wydanie III) ISBN 978-83-8062-255-5
* Nasi przyjaciele z Frolixa 8 Our Friends from Frolix 8 Wiesław Lipowski Alfa Biblioteka Fantastyki Warszawa 1993 ISBN 83-7001-664-2
Zbigniew A. Królicki Rebis – Poznań 2019 (Wydanie I w tym przekładzie) ISBN 978-83-8062-606-5
* Płyńcie łzy moje, rzekł policjant Flow My Tears, the Policeman Said Zbigniew A. Królicki Zysk i S-ka Kameleon Poznań 1996 ISBN 83-7150-063-7
Rebis – Poznań 2007 ISBN 978-83-7510-018-1
Rebis – Poznań 2013 (Wydanie III) ISBN 978-83-7510-994-8
Rebis – Poznań 2020 (Wydanie IV) ISBN 978-83-8188-119-7
* Przez ciemne zwierciadło A Scanner Darkly Tomasz Jabłoński Rebis – Poznań 1997 (1999, 2004) ISBN 83-7120-352-7
Rebis – Poznań 2016 (Wydanie V) ISBN 978-83-7510-920-7
Rebis – Poznań 2021 (Wydanie VI) ISBN 978-83-8188-257-6
* Radio Wolne Albemuth Radio Free Albemuth Tomasz Bieroń Zysk i S-ka – Poznań 2002 ISBN 83-7150-780-1
Rebis – Poznań 2022 ISBN 978-83-8188-525-6
* Valis VALIS Lech Jęczmyk Rebis Salamandra 1994 ISBN 83-7120-018-8
Zysk i S-ka Kameleon Poznań 1997 ISBN 83-7150-265-6
Rebis Salamandra 2005 ISBN 83-7301-727-5
Rebis – Poznań 2018 (Wydanie IV) ISBN 978-83-7510-570-4
* Boża inwazja The Divine Invasion Lech Jęczmyk Zysk i S-ka Kameleon 1996 ISBN 83-7150-135-8
Rebis – Poznań 2017 (Wydanie II) ISBN 978-83-7510-119-5
* Transmigracja Timothy’ego Archera The Transmigration of Timothy Archer Lech Jęczmyk Zysk i S-ka Kameleon Poznań 1999 ISBN 83-7150-570-1
Rebis – Poznań 2020 (Wydanie II) ISBN 978-83-8188-050-3

Przypisy

  1. ↑ O filozofii i objawieniach Philipa K. Dicka – wywiad z Maciejem Kaczmarskim, autorem “Boga w sprayu”. kawerna.pl. . .
  2. ↑ Mistrz podejrzeń / Literatura / dwutygodnik.com , dwutygodnik.com   (pol.).
  3. ↑ What does Dickian mean? , definitions.net   (ang.).
  4. ↑ Phildickian – A Definition « Philip K. Dick , philipdick.com   (ang.).
  5. ↑ P.K. Dick, Lem i FBI w FAQ autora (ang.).
  6. ↑ Łowca androidów w bazie IMDb (ang.)
  7. ↑ Pamięć absolutna w bazie IMDb (ang.)
  8. ↑ Wyznania łgarza w bazie IMDb (ang.)
  9. ↑ Tajemnica Syriusza w bazie IMDb (ang.)
  10. ↑ Impostor: Test na człowieczeństwo w bazie IMDb (ang.)
  11. ↑ Raport mniejszości w bazie IMDb (ang.)
  12. ↑ Zapłata w bazie IMDb (ang.)
  13. ↑ Przez ciemne zwierciadło w bazie IMDb (ang.)
  14. ↑ Next w bazie IMDb (ang.)
  15. ↑ Tajemnica Syriusza: Polowanie w bazie IMDb (ang.)
  16. ↑ Radio Free Albemuth , Radio Free Albemuth   (ang.).strona główna serwisu
  17. ↑ Władcy umysłów w bazie IMDb (ang.)
  18. ↑ Pamięć absolutna w bazie IMDb (ang.)
  19. ↑ Minority Report. .
  20. ↑ The Man in the High Castle. .
  21. ↑ Electric Dreams. .
  22. ↑ Blade Runner 2049. .
  23. ↑ Blade Runner: Enhanced Edition , GRY-Online.pl   (pol.).
  24. ↑ Ubik PC , GRY-Online.pl   (pol.).
  25. ↑ Encyklopedia, Trzy stygmaty Klaty , Encyklopedia teatru polskiego   (pol.).
  26. ↑ Audioteka, Blade runner. Czy androidy marzą o elektrycznych owcach? – Philip K. Dick (audiobook) , Audioteka.pl   (pol.).
  27. ↑ „Blade runner. Czy androidy marzą o elektrycznych owcach?”, Philip K. Dick, REBIS , rebis.com.pl  .
  28. ↑ Bóg w sprayu. Filozofia według Philipa K. Dicka , Lubimyczytać.pl  .
  29. ↑ Californium PC , GRY-Online.pl   (pol.).
  30. ↑ Californium PC , miastogier.pl  .
  31. ↑ Californium – gra opracowana w hołdzie dla Philipa K. Dicka , Kawerna – fantastyka, książki fantastyczne, fantasy, 10 kwietnia 2016   (pol.).

Linki zewnętrzne

Twórczość Philipa K. Dicka
Nowele i opowiadania
Powieści
Adaptacje filmowe
Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedia internetowa: