Piotr Sztompka
Wygląd przypnij ukryj| Data i miejsce urodzenia |
2 marca 1944 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
socjolog, nauczyciel akademicki |
| Tytuł naukowy |
profesor nauk humanistycznych |
| Alma Mater | |
| Uczelnia |
Uniwersytet Jagielloński |
| Rodzice | |
| Odznaczenia | |
     
| |
Piotr Sztompka (ur. 2 marca 1944 w Warszawie) – polski socjolog i nauczyciel akademicki, profesor nauk humanistycznych, wieloletni wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego i profesor honorowy tej uczelni, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk.
Życiorys
Syn pianisty Henryka Sztompki. Ukończył podstawową Szkołę Muzyczną i II Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie, następnie prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim (1966). W 1967 uzyskał magisterium z socjologii w Instytucie Socjologii UJ, w 1970 doktoryzował się, a w 1974 uzyskał stopień doktora habilitowanego. W 1980 otrzymał tytuł profesora w zakresie nauk humanistycznych.
Zawodowo od ukończenia studiów związany z Instytutem Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1980 objął stanowisko profesora nadzwyczajnego, a w 1987 został profesorem zwyczajnym. Powierzono mu również funkcję kierownika Zakładu Socjologii Teoretycznej. W 2021 Senat UJ przyznał Piotrowi Sztompce tytuł profesora honorowego tej uczelni Został także profesorem Wyższej Szkoły Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera w Krakowie.
Od 1972 był członkiem PZPR, wystąpił z niej po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego. Został członkiem korespondentem (1994) i członkiem rzeczywistym (2002) Polskiej Akademii Nauk, członkiem krajowym czynnym Polskiej Akademii Umiejętności, członkiem Academia Europaea i American Academy of Arts and Sciences. W latach 1996–2003 pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Socjologii PAN, a w latach 2002–2006 był przewodniczącym Międzynarodowego Stowarzyszenia Socjologicznego.
Jest autorem opracowań z zakresu socjologii w tym podręczników akademickich (np. Socjologia. Wykłady o społeczeństwie z 2021). Jego prace skupiają się wokół zagadnień zmian społecznych oraz koncepcji systemu społecznego i kapitału społecznego. Podejmuje także problem stawania się społeczeństwa, kwestie socjologii wizualnej oraz socjologii codzienności.
W 2006 został uhonorowany Nagrodą Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych za oryginalne opracowanie idei współczesnej socjologii. W listopadzie 2007 za książkę Zaufanie. Fundament społeczeństwa wydaną przez Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” otrzymał nagrodę Krakowska Książka Miesiąca. W 2022 znalazł się na liście TOP 2%, najbardziej wpływowych naukowców na świecie.
Odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2014, w uznaniu wybitnych zasług dla rozwoju socjologii, za osiągnięcia w pracy naukowej i dydaktycznej oraz promocję nauki polskiej w świecie)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2000, za wybitne zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej)
- Złoty Krzyż Zasługi (1989)
- Złoty Medal za Długoletnią Służbę
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1991)
- Medal Merentibus (2007)
- Odznaka „Honoris Gratia” (2019)
- tytuły doktora honoris causa: Państwowej Wyższej Szkoły Nauk Społecznych w Moskwie (2006), Södertörns högskola (2013), Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (2015), Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie (2017)
Publikacje
- Analiza funkcjonalna w socjologii i antropologii społecznej, Ossolineum, Kraków 1971.
- Teoria i wyjaśnienie. Z metodologicznych problemów socjologii, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973.
- System and Function, Academic Press, Nowy Jork 1974.
- Sociological Dilemmas. Toward a Dialectic Paradigm, Academic Press, Nowy Jork 1979.
- Robert K. Merton. An Intellectual Profile, St. Martin's Press, Nowy Jork 1986.
- Society in Action. The Theory of Social Becoming, The University of Chicago Press, Chicago 1991.
- Trust. A Sociological Theory, Cambridge University Press, Cambridge 1999.
- Trauma wielkiej zmiany, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2000, ISBN 83-86759-99-2.
- Socjologia. Analiza społeczeństwa, Wyd. Znak, Kraków 2002, ISBN 83-240-0218-9; wyd. 2 nowe poszerz., Wyd. Znak, Kraków 2012, ISBN 978-83-240-1895-6; wyd. 3 zm. i poszerz. pt. Socjologia. Wykłady o społeczeństwie, Wyd. Znak, Kraków 2021, ISBN 978-83-240-7937-7).
- Socjologia zmian społecznych, Wyd. Znak, Kraków 2005, ISBN 83-240-0598-6.
- Socjologia wizualna. Fotografia jako metoda badawcza, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2005, ISBN 83-01-14367-3.
- Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Wyd. Znak, Kraków 2007, ISBN 978-83-240-0850-6.
- Socjologia codzienności (red. z Małgorzatą Bogunią-Borowską), Wyd. Znak, Kraków 2008, ISBN 978-83-240-0959-6.
- Socjologia – Lektury (red. z Markiem Kucią), Wyd. Znak, Kraków 2009, ISBN 83-240-0597-8.
- Kapitał społeczny: teoria przestrzeni międzyludzkiej, Wyd. Znak, Kraków 2016, ISBN 978-83-240-3460-4.
- Values in Society and Economy. Two Perspectives, Wydawnictwo Nieoczywiste, Warszawa 2018, ISBN 978-83-63391-70-6.
- Słownik socjologiczny. 1000 pojęć, Wyd. Znak Horyzont, Kraków 2020, ISBN 978-83-240-7832-5.
Przypisy
- ↑ AnielaA. Madera AnielaA., Pamięci prof. Henryka Sztompki, „Musiqs. Miesięcznik Akademii Muzycznej w Krakowie”, Wydanie wakacyjne, 21 czerwca 2019, s. 1, ISSN 2543-8344 .
- ↑ a b PiotrP. Sztompka PiotrP., Autoreferat naukowy , uj.edu.pl, 2021 .
- ↑ ŁukaszŁ. Wspaniały ŁukaszŁ., Znakomity polski socjolog profesorem honorowym UJ , uj.edu.pl, 4 lutego 2021 .
- ↑ Najwybitniejszy polski socjolog prof. Piotr Sztompka z tytułem Profesora Honorowego UJ , uj.edu.pl, 2021 .
- ↑ Spętana akademia, Polska Akademia Nauk w dokumentach władz PRL. Materiały partyjne 1950–1986, PatrykP. Pleskot, Tadeusz PawełT.P. Rutkowski (oprac.), t. I, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2009, s. 351 .
- ↑ Socjologowie poza PZPR i w PZPR, „Informacja Bieżąca PTS”, Nr 87, grudzień 2008, s. 28 .
- ↑ Sztompka, Piotr , Polska Akademia Nauk .
- ↑ Piotr Sztompka , ae-info.org (ang.).
- ↑ Piotr Sztompka , isa-sociology.org (ang.).
- ↑ Profesor Piotr Sztompka na prestiżowej liście TOP 2% , uj.edu.pl, 14 listopada 2022 .
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 marca 2014 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2014 r. poz. 652).
- ↑ Prezydent RP odznaczył prof. Piotra Sztompkę , uj.edu.pl, 5 maja 2014 .
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 września 2000 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2000 r. nr 39, poz. 755).
- ↑ Odznaka Honoris Gratia dla prof. Piotra Sztompki , krakow.pl, 11 marca 2019 .
- ↑ Prof. dr hab. Piotr Sztompka – laureat Nagrody FNP 2006 , Fundacja na rzecz Nauki Polskiej .
- ↑ Södertörns högskolas första hedersdoktor, sh.se, 12 listopada 2013 (szw.).
- ↑ Doktorat honoris causa Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie dla prof. Piotra Sztompki, asp.krakow.pl, 1 czerwca 2015 .
- ↑ Akademia Pedagogiki Specjalnej – Profesor Piotr Sztompka , aps.edu.pl .
Bibliografia
- Prof. dr hab. Piotr Sztompka , uj.edu.pl .
- Prof. dr hab. Piotr Sztompka – laureat Nagrody FNP 2006 , Fundacja na rzecz Nauki Polskiej .
- Prof. dr hab. czł. rzecz. PAN Piotr Sztompka, baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) .
Linki zewnętrzne
- DanielD. Sobczak DanielD., Biografia. Prof. Piotr Sztompka , ae-info.org .
| XX wiek |
|
|---|---|
| XXI wiek |
|
- ISNI: 0000000081224858
- VIAF: 44318733
- LCCN: n79115921
- GND: 129679100
- LIBRIS: gdsw1g90172cq46
- BnF: 12055992n
- SUDOC: 028798376
- NKC: mzk2008442712
- NTA: 068812469
- BIBSYS: 90058260
- CiNii: DA00286038
- Open Library: OL7215445A
- PLWABN: 9810675342205606
- NUKAT: n95006149
- J9U: 987007275572505171
- LNB: 000102232
- NSK: 000066036
- KRNLK: KAC199626990
- LIH: LNB:LXy;=Bz