Rajgras wyniosły

W następnym artykule poznamy fascynujący świat Rajgras wyniosły, temat, który przez lata przykuwał uwagę wielu osób. Od wpływu na społeczeństwo po wpływ na życie codzienne, Rajgras wyniosły to temat, który wywołał duże zainteresowanie i debatę zarówno wśród ekspertów, jak i fanów. W tym artykule zagłębimy się w różne aspekty Rajgras wyniosły, od jego powstania po dzisiejszą ewolucję, w celu zapewnienia głębszego zrozumienia tego tak istotnego dzisiaj tematu.

Rajgras wyniosły
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

rajgras

Gatunek

rajgras wyniosły

Nazwa systematyczna
Arrhenatherum elatius (L.) P. Beauv. ex J. & C. Presl
Fl. Cech.: 17, 1819
Synonimy
  • Avena elatior L.
  • Arrhenatherum asperum Opiz
  • Arrhenatherum avenaceum P. Beauv.
  • Arrhenatherum biaristatum Peterm.
  • Arrhenatherum cechicum Opiz
  • Arrhenatherum rupestre Dumort.
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Rajgras wyniosły, rajgras francuski, owsik wyniosły[3] (Arrhenatherum elatius) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych (traw). Znany też jako żyźnica wyniosła, owies pastewny[4]. Występuje w Europie, północnej Afryce i zachodniej Azji. Sprowadzona także przez człowieka do Ameryki Północnej i Australii. Wprowadzona do upraw łąkarskich we Francji (stąd nazwa) w XVIII wieku, na współczesnych ziemiach polskich uprawiana od końca tego samego wieku[5]. Obecnie jest to trawa pospolita w całej Polsce, choć przed rozpowszechnieniem w uprawie była przynajmniej lokalnie gatunkiem rzadkim[6].

Morfologia

Kwiatostan
Kwiat
Języczki liściowe
Pokrój
Trawa luźnokępowa o charakterystycznym wysokim i szybkim wzroście i sinawozielonym zabarwieniu. Tworzy liczne pędy generatywne i obficie ulistnione pędy wegetatywne.
Łodyga
Źdźbła do 100–160 cm wysokości, wzniesione, rzadko u dołu kolankowato zgięte, gładkie i lśniące.
Liście
Liczne – na pędach generatywnych 4–5 liści, na wegetatywnych 8–10. Liście jasnozielone, w pączku zwinięte. Pochwa liściowa otwarta, naga lub u młodych roślin delikatnie owłosiona. Języczek liściowy 2–4 mm długości, kołnierzykowaty, lekko ząbkowany na szczycie, białawy. Blaszki liściowe płaskie z wyraźnym nerwem głównym od spodu. Wzdłuż brzegów i od góry delikatnie orzęsione, długości do 30(40) cm i szerokości 3–7(10) mm.
Kwiaty
Zebrane w wiechowatym kwiatostanie o długości 10–25 cm, w czasie kwitnienia rozpierzchłym, poza tym skupionym. Podczas kwitnienia kwiatostan zielonkawobiały ze srebrzystym odcieniem. Na każdym piętrze kilka różnej długości gałązek. Kłoski 2-kwiatowe o długości 6–10 mm. Rzadko wykształca się więcej kwiatów, wówczas zredukowanych.

Biologia i ekologia

Świeża łąka z panującym rajgrasem

Bylina, hemikryptofit. Rośnie na łąkach i przydrożach. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Liczba chromosomów 2n = 28[7]. Gatunek charakterystyczny łąk rajgrasowych ze związku Arrhenatherion elatioris i zespołu Arrhenatheretum elatioris[8].

Zmienność

Gatunek z dużą liczbą odmian taksonomicznych. W Europie środkowej i zachodniej wyróżnia się trzy podgatunki[9]:

  • subsp. bulbosum (Willd.) Schübler & Martens (1834, Fl. Würtemb.: 70), znany też jako var. tuberosum Asch., var. bulbosum Willd. Spenner i var. nodosum (Reichenb.) C.E. Hubbard. Ma pędy w dolnej części bulwkowato zgrubiałe. Występuje jako chwast na polach.
  • subsp. sardoum (E. Schmid) Gamisans (31.V.1974, Candollea, 29 (1): 46
  • subsp. elatius – podgatunek typowy (podział na odmiany według Falkowskiego 1982[10]):
    • var. atheromane Schröter et Elofson – dolna plewka z 2-4 ośćmi,
    • var. biaristatum Peterm. – górny kwiat ościsty, ości równej długości, podobne,
    • var. piliferum Beck – górny kwiat bez ości, plewki dolne słabo owłosione,
    • var. subhirtum Asch. – brak ości w górnym kwiecie, pędy krótko, rzadko owłosione,
    • var. pauciflorum – w kwiatostanie mało (4-5) kłosków.
Ozdobny kultywar `Albo variegatum`

Zastosowanie

  • Ceniona trawa pastewna. W stanie zielonym odznacza się gorzkawym smakiem, dlatego zaleca się spasanie go w mieszankach z innymi roślinami[11].
  • Istnieją kultywary (odmiany) uprawiane jako rośliny ozdobne. Najczęściej uprawiane w tym celu są odmiany `Variegata` lub `Albo variegatum`, które rzadko kwitną, natomiast ich liście mają ozdobne, białe paski[12].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– (ang.).
  3. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  4. ↑ Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 596. ISBN 83-01-00129-1.
  5. ↑ Homann C. 1828, 1830, 1835: Flora von Pommern. I-III. Koslin.
  6. ↑ Rostkovius, F. W. G. u. E. L. W. Schmidt. Flora Sedinensis exhibens plantas phanerogamas spontaneas nec non plantas praecipuas agri Swinemundii. Stettin, Struck, 1824.
  7. ↑ Arrhenatherum elatius na Flora of China .
  8. ↑ Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.
  9. ↑ J.-P. Lonchamp: Index Synonymique de la Flore de France. 1999. . (fr.).
  10. ↑ Marian (red.) Falkowski: Trawy polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1982, s. 128. ISBN 83-09-00593-8.
  11. ↑ W. Miernicki: Wieloletnie trawy pastewne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1953, s. 153.
  12. ↑ Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.

Bibliografia

  • Marian (red.) Falkowski: Trawy polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1982. ISBN 83-09-00593-8.
  • W. Miernicki: Wieloletnie trawy pastewne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1953.