Russian Roulette

Ten artykuł dotyczy singla Rihanny. Zobacz też: Russian Roulette – minialbum grupy Red Velvet.

Russian Roulette (ang. Rosyjska ruletka) – utwór nagrany przez barbadoską wokalistkę Rihannę, pochodzący z jej czwartego albumu studyjnego Rated R, wydany jako pierwszy singel 20 października 2009 roku. Piosenka osiągnęła duży sukces komercyjny, dochodząc do pierwszej pozycji listy najpopularniejszych utworów w Szwajcarii^[1] i Norwegii^[2], a także do dziewiątej na Billboard Hot 100^[3].

Utwór nagrano latem 2009 roku w studiu Roc the Mic Studios w Nowym Jorku^[4]. Za jego produkcję i muzykę odpowiadają Ne-Yo oraz Chuck Harmony^[5]. 14 października 2009 roku na oficjalnej stronie internetowej Rihanny pojawił się komunikat: „The Wait Is Ova. Nov 23 09”, czyli „Koniec czekania. 23 listopada 2009”. Początkowo spekulowano, że tekst oznacza tytuł albumu, bądź singla, który zostanie wydany pod koniec listopada^[6]. Breeanna Hare, dziennikarka Entertainment Weekly, oznajmiła, że komunikat odnosi się wyłącznie do daty wydania czwartego albumu Rihanny^[7]. Dwa dni później na tej samej stronie internetowej ukazał się minutnik, którego zakończenie przewidziano na 20 października 2009 roku. Wówczas BBC Radio 1 zaprezentowało nową piosenkę artystki – „Russian Roulette”, pierwszy singel z albumu studyjnego Rated R^[8]. Tego samego dnia w internecie przedstawiono kontrowersyjną okładkę singla. Ukazuje ona Rihannę z odsłoniętymi piersiami obwiązanymi kolczastym drutem.

„Russian Roulette” jest balladą łączącą w sobie elementy R&B^[5] i popu^[10], trwa trzy minuty i czterdzieści siedem sekund. Zgodnie z nutami opublikowanymi przez Musicnotes.com, piosenka posiada umiarkowane tempo wynoszące osiemdziesiąt uderzeń na minutę, jest napisana w tonacji fis-moll^[11]. Skala głosu Rihanny rozciąga się od F♯₃ do C♯₅^[11]. Utwór otwiera solowa gra gitary elektrycznej, po której nadchodzi smutna zwrotka. Metafora rosyjskiej ruletki znajduje się w tekście refrenu: „And you can see my heart beating / Because you can see through my chest / I said I’m scared, but I’m not giving up / I know I need to pass this test / So just pull the trigger”, czyli „I możesz zobaczyć, jak moje serce bije / Możesz to zobaczyć przez moją pierś / Powiedziałam, że jestem przerażona, ale nie odchodzę / Wiem, że muszę zdać ten test / Więc po prostu pociągnij za spust”.

Jocelyn Vena z MTV uważa, że tekst utworu mówi o romantycznym stosunku między dwoma ludźmi, który nagle kończy się, nawiązując do relacji Rihanny z Chrisem Brownem (wokalistka została brutalnie pobita przez swojego ówczesnego partnera)^[12][13].

Utwór otrzymał pozytywne recenzje od większości krytyków muzycznych. Todd Martens z Los Angeles Times stwierdził, że „ Rihanna daje z siebie wszystko – jest nieco mrocznie, strasznie, z silnym wokalem”^[10]. Stacja muzyczna MTV zauważyła, że „Russian Roulette” zachowuje tę samą podstawę i atmosferę, co ostatnie single artystki z Good Girl Gone Bad^[14]. Magazyn New York Times pochwalił piosenkę za utrzymane napięcie – „ tempo bicia serca, tykanie zegara i strach w głosie Rihanny”^[15]. Simon Vozick-Levinson z Entertainment Weekly, uznał, że barbadoska wokalistka zaryzykowała utworem i „ zagrożenie to całkowicie opłaciło się. Głos Rihanny jest w porządku, piosenka daje wiele do myślenia”^[16]. Nick Levine, dziennikarz Digital Spy, przyznał singlowi pięć gwiazdek na pięć, komentując: „«Russian Roulette» to wysiłek mistrzowskiego powrotu: odważny, świetnie wyprodukowany. Z pewnością uczyni Rihannę (obok Lady Gagi) największą gwiazdą muzyki pop”^[17]. Bill Lamb z About.com określił muzykę jako „wspaniałą współpracę melancholii i strachu”^[18].

Andy Kellman z AllMusic stwierdził, że tym utworem Rihanna chce prowokować: „Pomimo świadomość, że jest to metafora, zaskakuje na końcu głośnym oddechem, pociągnięciem za spust i dźwiękiem oddanego strzału”^[19]. Ryan Dombal skrytykował singel, nazywając go „słabą podróbką Céline Dion z dźwiękiem rewolweru, brzmiącego jak wstrząśnięta puszka farby w sprayu”^[20]. Według Roba Harvilla z The Village Voice „Russian Roulette” jest „piosenką-latarką”, a jej słuchanie „bardzo nieprzyjemne”^[21].

Reżyserem teledysku jest Anthony Mandler – częsty współpracownik artystki^[23]. W listopadzie 2009 roku Rihanna pojawiła się w „TV Total” w Niemczech, aby promować nową płytę. W czasie programu udostępniono trzydziestu sekundową zapowiedź teledysku do „Russian Roulette”, a fanowska strona internetowa wokalistki (Rihannadaily.com) posiadała dostęp do trzech innych scen^[24]. Na temat wideoklipu wypowiedział się Mandler w wywiadzie dla MTV: „Myślę, że ten utwór i jego sens nie polega na grze słów, lecz na obrazie i symbolice. Wykonanie tego było jedynym rozwiązaniem ”^[25]. Początkowo premiera nagrania miała odbyć się 6 listopada 2009 roku na kanale ABC, lecz przesunięto ją na 13 listopada 2009 roku^[25].

Teledysk trwa cztery minuty i dwadzieścia cztery sekundy^[26]. Rozpoczyna się ujęciem skąpo ubranej Rihanny w kapturze na głowie, leżącej na podłodze w komorze gazowej. Trzech mężczyzn, ubranych w czarne uniformy, porusza się wokół. Jeden z nich próbuje wydobyć od niej nieznane informacje^[24]. Następna scena odbywa się w słabo oświetlonym pomieszczeniu, chłodzonym przez mały wentylator. Ubrana w czarną suknię wokalistka siedzi naprzeciw swojego kochanka (granego przez Jessego Williamsa)^[24]. Między nimi, na środku stołu, leży srebrny rewolwer. Rozpoczynają grę w rosyjską ruletkę. W kolejnych minutach wideoklipu Rihanna siedzi na fotelu w komorze gazowej i zostaje potrącona przez samochód. Następnie jest ostrzeliwana w wodzie^[23]. W ostatnim ujęciu dochodzi do przegranej kochanka piosenkarki w grze, kończącej się jego śmiercią^[26].

Przyjęcie teledysku przez media było mieszane. Wielu recenzentów krytykowało artystkę za mroczny klimat. James Montgomery w artykule MTV napisał: „Wideo jest pozornie bez dna w kropli atramentu. jest ciemne, klaustrofobiczne, mroczniejsze niż wszystko co do tej pory ukazała”^[23]. Według Daniela Krepsa z Rolling Stone w teledysku pojawia się wiele scen, zainspirowanych tym co zaszło między Rihanną a Chrisem Brownem dnia 8 lutego 2009 roku. Jako przykład podał ujęcie, gdy na samotną Rihannę pędzi samochód – „moment wydaje się odzwierciedlać wydarzenia bezpośrednio po ataku”^[27]. Wokalistkę bronił Simon Vozick-Levinson z Entertainment Weekly pisząc: „Co, myśleliście, że Rihanna zamierza w teledysku do „Russian Roulette” pokazać słońce i tęczę i pełną werwy choreografię? Jej pierwszy singel z Rated R jest o przemocy!”^[28]. Wiele stacji muzycznych (w tym VIVA Polska) zdecydowało się emitować ocenzurowaną wersję wideoklipu. Jest ona zmieniona w momencie, w którym dochodzi do śmierci postaci granej przez Williamsa. Na Youtube.com teledysk odniósł duży sukces, będąc odtwarzanym około siedemdziesiąt miliony razy^[26].

Po wydaniu albumu Rated R w Europie, Rihanna po raz pierwszy zaśpiewała piosenkę na promocyjnym koncercie Nokii w Brixton Academy w Londynie^[29]. W czasie jej wykonania siedziała na kręcącym się w koło szarym tronie. Recenzent występu z brytyjskiego oddziału muzycznej stacji MTV stwierdził, że „ piękność z Barbadosu siedziała tak uwodzicielsko na tronie, że nawet David i Victoria Beckhamowie nie zawstydziliby objąć się przy tej balladzie”^[29].

Kiedy nastąpiła premiera płyty w Ameryce Północnej, wokalistka powróciła do Stanów Zjednoczonych w celach promocyjnych. Zaśpiewała „Russian Roulette” wraz z „Wait Your Turn”, „Hard” i „Umbrella” w Good Morning America, w ramach serii jesiennych koncertów w Nowym Jorku^[30]. Następnego dnia wystąpiła z nim w programie Late Night with David Letterman^[31]. 29 listopada 2009 roku Rihanna ponownie przyleciała do Wielkiej Brytanii, aby zaśpiewać utwór w jednym z odcinków szóstej serii The X Factor. W trakcie jego wykonywania piosenkarka po raz kolejny siedziała na tronie^[32]. W lutym 2010 roku Rihanna wystąpiła z akustyczną wersją tej piosenki w ramach sesji dla amerykańskiego magazynu AOL^[33].

Singel, po zaprezentowaniu intro („Mad House”), otwierał koncerty europejskiej i amerykańskiej części trasy Last Girl on Earth. Rihanna, w sukni pokrytej czerwoną diodą, wykonywała go na ruchomej platformie^[34]. Neil McCormick, dziennikarz The Telegraph, w recenzji występu artystki z Antwerpii napisał: „Koncert rozpoczął się wykonaniem morderczej, poprockowej ballady „Russian Roulette”, w czasie której na scenie palono nagie manekiny”^[34]. W trakcie australijskiej części tej samej trasy piosenka została zastąpiona przez „Only Girl (In the World)”^[35]. Wokalistka nie wykonała utworu na żadnym koncercie Loud Tour.

• Okładka
• fragment singla