Sable Island

W tym artykule zbadamy znaczący wpływ, jaki Sable Island wywarł na różne aspekty współczesnego społeczeństwa. Od wpływu na polu kultury po znaczenie w nauce, Sable Island pozostawił niezatarty ślad w historii ludzkości. Przez dziesięciolecia Sable Island był przedmiotem badań i debat, wywołując sprzeczne opinie i powodując ważne zmiany w sposobie, w jaki postrzegamy otaczający nas świat. Poprzez szczegółową analizę różnych perspektyw i istotnych wydarzeń, artykuł ten ma na celu rzucić światło na znaczenie Sable Island i jego implikacje dla współczesnego społeczeństwa.

Ten artykuł dotyczy wyspy w Kanadzie. Zobacz też: Sable.
Sable Island
Ilustracja
Fotografia satelitarna wyspy (kwiecień 1994; północ jest u góry zdjęcia)
Kontynent

Ameryka Północna

Państwo

 Kanada

Prowincja

 Nowa Szkocja

Akwen

Ocean Atlantycki

Powierzchnia

31 km²

Położenie na mapie Nowej Szkocji
Mapa konturowa Nowej Szkocji, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Sable Island”
Położenie na mapie Kanady
Mapa konturowa Kanady, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Sable Island”
Ziemia43°55′51″N 59°55′04″W/43,930833 -59,917778
Multimedia w Wikimedia Commons

Sable Island (fr. Île de Sable) – wyspa o zmiennej powierzchni, w południowej części kanadyjskiego szelfu kontynentalnego na Oceanie Atlantyckim.

Geologia i geografia

Wyspa składająca się z pasm piaszczystych wydm, zbudowana jest z utworów jurajskich i trzeciorzędowych, pokrytych osadami czwartorzędowymi (także pochodzenia lodowcowego), współcześnie jest dzielona na cztery jednostki fizjograficzne obejmujące odpowiednio część wschodnią, zachodnią, centralną i plaże (w tym wyschłe w 2012 Wallace Lake) w południowym fragmencie wyspy i cechuje się zmienną powierzchnią, w najszerszym miejscu (zgodnie z badaniami z połowy drugiej dekady XXI w.), osiągając odległość 1,4 km między oboma brzegami[1].

Położenie

Wyspa ma kształt półksiężyca i leży w kanadyjskiej prowincji Nowa Szkocja (hrabstwo Halifax), w obszarze atlantyckiego szelfu kontynentalnego, o 300 km w kierunku południowo-wschodnim oddalona od Halifaksu (a o 156 km od najbliższego fragmentu półwyspu Nowa Szkocja), będąc jedynym fragmentem ławicy Sable Island Bank położonym powyżej poziomu morza[2].

Nazewnictwo i historia

Wyspa, której współczesne miano (od niego nazwana też cała ławica) pochodzi od francuskiego określenia piasku – sable (w tym języku miano to: Île de Sable), została prawdopodobnie dostrzeżona (najpewniej w 1520) przez portugalskiego odkrywcę João Alvaresa Fagundesa i jest utożsamiana z tą, nazwaną przez niego mianem Santa Cruz, na portugalskich mapach z XVI w. figurującą pod nazwą Fagunda[3]. Wyspa określana była aż po XX w. „cmentarzyskiem Atlantyku” ze względu na niezliczone wraki statków osiadłych na okolicznych mieliznach, począwszy od 1583 (pierwsze udokumentowane zdarzenie; statek angielski należący do Humphreya Gilberta), dlatego w myśl zarządzenia gubernatora Nowej Szkocji Johna Wentwortha z 1800 ustanowiono na niej stację ratunkową (jej działanie wspierał długoletni skarbnik kolonii Michael Wallace), którą od 1873 wspomagały latarnie morskie[4]. Pomiarów jej wybrzeża dokonał w XIX w. Henry Wolsey Bayfield[5].

Ludność

U schyłku XX w. wobec automatyzacji obsługi latarni morskich (jeszcze w latach 60. XX w.) jedyną stałą ludnością wyspy pozostawały osoby zatrudnione przez władze federalnej służby meteorologicznej i nawigacyjnej, okresowo w lecie powiększaną przez przybywających tu w celach badawczych naukowców[6].

Gospodarka

W pobliżu wyspy znajdują się ujęcia gazu ziemnego, transportowanego gazociągiem do Country Harbour[7].

Przypisy

  1. ↑ M.-L. Byrne, B. Freedman, D. Colville, The geology of Sable Island and evolution of the Sable Island Bank, Sable Island. The ecology and biodiversity of Sable Island, B. Friedman (red.), Markham, ON 2016, s. 17, 19, 20, 23–25; W.B. Hamilton, Sable Island, W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London 1996, s. 394.
  2. ↑ Sable Island , Natural Resources Canada / Ressources naturelles Canada – nrcan.gc.ca ; M.-L. Byrne, B. Freedman, D. Colville, The geology of Sable Island and evolution of the Sable Island Bank, Sable Island. The ecology and biodiversity of Sable Island, B. Friedman (red.), Markham, ON 2016, s. 16–17; W.B. Hamilton, Sable Island, W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London 1996, s. 394.
  3. ↑ W.B. Hamilton, Cape Sable; Cape Sable Island, W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London 1996, s. 307; W.B. Hamilton, Windows on history and culture, W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London 1996, s. 15; Île de Sable , Natural Resources Canada / Ressources naturelles Canada – nrcan.gc.ca ; J.H. Marsh, Joao Alvares Fagundes , The Canadian Encyclopedia / L’Encyclopédie canadienne – thecanadianencyclopedia.ca ; Sable Island / Île de Sable , Natural Resources Canada / Ressources naturelles Canada – nrcan.gc.ca ; L.-A. Vigneras, Fagundes, João Alvares, Dictionary of Canadian Biography, F.G. Halpenny, J. Hamelin (red.), t. 1, Toronto–London 1979 .
  4. ↑ W.B. Hamilton, Sable Island, W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London 1996, s. 394–395; W.B. Hamilton, Wallace; Wallace Lake, W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London 1996, s. 413–414.
  5. ↑ W.B. Hamilton, Bayfield; Bayfield Beach; Bayfield Road, W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London 1996, s. 293.
  6. ↑ W.B. Hamilton, Sable Island, W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London 1996, s. 395.
  7. ↑ W.B. Hamilton, Country Harbour, W.B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London 1996, s. 314–315.

Bibliografia

  • Mary-Louise Byrne, Bill Freedman, David Colville, The geology of Sable Island and evolution of the Sable Island Bank, Sable Island. The ecology and biodiversity of Sable Island, Bill Friedman (red.), Markham, ON: Fitzhenry & Whiteside, 2016, s. 16–33.
  • William B. Hamilton, Place Names of Atlantic Canada, Toronto–Buffalo–London: University of Toronto Press, 1996.
  • Île de Sable , Natural Resources Canada / Ressources naturelles Canada – nrcan.gc.ca .
  • James H. Marsh, Joao Alvares Fagundes , The Canadian Encyclopedia / L’Encyclopédie canadienne – thecanadianencyclopedia.ca .
  • Sable Island , Natural Resources Canada / Ressources naturelles Canada – nrcan.gc.ca .
  • Sable Island / Île de Sable , Natural Resources Canada / Ressources naturelles Canada – nrcan.gc.ca .
  • L.-A. Vigneras, Fagundes, João Alvares, Dictionary of Canadian Biography, F.G. Halpenny, J. Hamelin (red.), t. 1, Toronto–London: University of Toronto Press, 1979 .