Saltaire

Dziś Saltaire jest tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu społeczeństwem. Od samego początku Saltaire przyciąga uwagę milionów ludzi na całym świecie, wywołując debaty, dyskusje i refleksje na temat jego znaczenia i wpływu na nasze życie. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na kulturę, technologię, politykę czy jakąkolwiek inną dziedzinę, Saltaire zdołał znaleźć się w centrum uwagi mediów i społeczeństwa, stając się podstawowym elementem konstrukcji naszej teraźniejszości i przyszłości. W tym artykule zbadamy różne perspektywy i podejścia do Saltaire, analizując jego ewolucję, implikacje i dzisiejsze znaczenie.

Ten artykuł dotyczy miejscowości w Anglii. Zobacz też: Saltaire – wieś w USA.
Saltaire[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Dawne hale fabryczne Saltaire od strony Leeds and Liverpool Canal
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Anglia

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

ii, iv

Numer ref.

1028

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2001
na 25. sesji

Położenie na mapie Anglii
Mapa konturowa Anglii, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Saltaire”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Saltaire”
Ziemia53°50′13,999″N 1°47′25,001″W/53,837222 -1,790278
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Saltaire – wiktoriańskie modelowe miasteczko położone w Shipley, części miasta Bradford, w hrabstwie West Yorkshire w Anglii. Wiktoriański Salt's Mill i związana z nim dzielnica mieszkaniowa położona nad rzeką Aire oraz kanałem Leeds – Liverpool są wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO i są jednym z punktów na Europejskim Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego.

Historia

Saltaire zostało zbudowane w 1851 roku przez Sir Titusa Salta, wiodącego przemysłowca w przemyśle wełnianym Yorkshire. Nazwa wsi jest połączeniem nazwiska założyciela i nazwy rzeki. Salt przeniósł swoją działalność (pięć osobnych fabryk) z Bradford do tego miejsca w pobliżu Shipley, aby umieścić swoją dużą fabrykę włókienniczą przy kanale Leeds – Liverpool oraz w przy linii kolejowej. Salt zatrudniał lokalnych architektów Francisa Lockwooda i Richarda Mawsona[1].

Salt budował zgrabne kamienne domy dla swoich robotników (znacznie lepsze niż slumsy w Bradford), umywalnie z bieżącą wodą, łaźnie, szpital i instytut rekreacji i edukacji, z biblioteką, czytelnią, salą koncertową, salą bilardową i laboratorium naukowym. Wieś miała szkołę dla dzieci robotników, ogródki działkowe, park i przystań[2]. Wspierał także lokalne inicjatywy, takie jak założenie zespołu bębniarzy i flecistów dla chłopców w wieku szkolnym i orkiestrę dętą, prekursora dzisiejszego zespołu Hammonds Saltaire, dla mężczyzn z wioski[3].

Dzięki połączeniu wysokiej jakości mieszkań, zatrudnienia, rekreacji, placówek edukacyjnych i usług socjalnych, wzorcowe miasto stanowiło przełomowy przykład oświeconego planowania urbanistycznego z XIX wieku[4][5].

Sir Titus zmarł w 1876 roku i został pochowany w mauzoleum przylegającym do kościoła kongregacyjnego. Kiedy zmarł syn Sir Titusa Salta, Titus Salt Junior, Saltaire zostało przejęte przez spółkę, która obejmowała Sir Jamesa Robertsa z Haworth.

Domy robotnicze w Saltaire
Zjednoczony Kościół Reformowany, Saltaire

Salts Mill dzisiaj

Fabryka tekstyliów w Salts Mill została zamknięta w lutym 1986 roku. W następnym roku Jonathan Silver kupił budynek i rozpoczął jego renowację[1]. Dziś jest tu centrum kultury i handlu[6]. W głównym budynku fabryki znajdują się:

  • galeria sztuki 1853: kilka dużych pomieszczeń poświęconych dziełom znanego bradfordczyka, artysty Davida Hockneya: obrazy, rysunki, fotomontaże i elementy scenografii.
  • firmy przemysłowe, w tym producent elektroniki ARRIS International plc (dawniej Pace plc).
  • sklepy sprzedające książki, artykuły artystyczne, biżuterię, odzież outdoorową, antyki, garnitury, rowery i artykuły gospodarstwa domowego; ostatni zawiera utwory znanych projektantów, takich jak Alvar Aalto i Philippe Starck.
  • restauracje i kawiarnie.

Zdjęcia

  • Victoria Hall, Saltaire Village
    Victoria Hall, Saltaire Village
  • Salts Mill
    Salts Mill
  • Salts Mill i rzeka Aire
    Salts Mill i rzeka Aire
  • Salts Mill
    Salts Mill
  • Wewnątrz Saltaire Congregational Church
    Wewnątrz Saltaire Congregational Church

Przypisy

  1. ↑ a b Greenhalf 1997 ↓.
  2. ↑ Holroyd 1873.
  3. ↑ Hammonds Band.
  4. ↑ Bell, C. i R. (1972) City Fathers: The early history of town planning in Britain, Penguin, Harmondsworth.
  5. ↑ Cherry, G. (1979) „The Town Planning Movement and the Late Victorian City”, Transactions of the Institute of British Geographers, New Series, tom. 4, nr 2, s. 306–319.
  6. ↑ Salts Mill Saltaire Bradford – A Project Completed , www.toppandco.com .

Bibliografia

Obiekty z listy światowego dziedzictwa UNESCO w Wielkiej Brytanii[A]

Anglia
Szkocja
Walia
Irlandia Północna
Brytyjskie terytoria zamorskie
Wykreślone z listy

Wielka Brytania

  1. ↑ Nazwy według Polskiego Komitetu ds. UNESCO