Samochód ciężarowy

Wygląd przypnij ukryj Ciągnik siodłowy z naczepą i przyczepą Ciągnik siodłowy z dwiema naczepami połączonymi wózkiem siodłowym

Samochód ciężarowy, w skrócie ciężarówka – pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu ładunków towarowych. Definicja ta obejmuje także samochód ciężarowo-osobowy, skonstruowany do transportu ładunków i osób w liczbie od 4 do 9 (łącznie z kierowcą).

Według danych statystycznych, pod koniec roku 2018 w Polsce zarejestrowanych było 3 758 000 samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych.

Historia

Pierwsze samochody ciężarowe napędzane były silnikami parowymi, weszły do użytku w XIX wieku. Pierwszym samochodem ciężarowym z napędem spalinowym był Daimler Motor-Lastwagen, zaprezentowany w 1896 roku

Podział samochodów ciężarowych

Regulacje prawne

W Polsce

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2003 r. w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach, w załączniku nr 4 Klasyfikacja pojazdów – Tabela nr 1 – Rodzaje i podrodzaje pojazdów – przypisuje samochody ciężarowe do  kategorii homologacyjnej N1, N2, N3.

Pojazdy kategorii N to pojazdy przeznaczone głównie do przewozu ładunków, dzieli się je na 3 podkategorie:

Kategoria pojazdu ustalana jest w procesie homologacji typu pojazdu albo dopuszczenia jednostkowego na podstawie cech pojazdu określonych w załączniku nr 2 Dyrektywy 2007/46/WE. Kategoria pojazdu podana jest w dowodzie rejestracyjnym pojazdu pod literą „J”.

Nie oznacza to jednak, że każdy samochód ciężarowy (ciężarowo-osobowy) musi mieć kategorię N. Przykładowo samochód przeznaczony w mniejszym stopniu do przewozu ładunków, głównie jednak przeznaczony do przewozu osób w liczbie od 4 do 9 (łącznie z kierowcą) będzie samochodem ciężarowym (ciężarowo-osobowym) na podstawie definicji ustawy Prawo o ruchu drogowym, w dowodzie rejestracyjnym będzie jednak miał wpisaną kategorię M oraz przypisany do tej kategorii rodzaj samochodu osobowy (na podstawie ww. rozporządzenia).

Występuje więc rozbieżność pomiędzy definicją ustawową samochodu ciężarowego a kwalifikacją określoną w rozporządzeniu, która decyduje o informacji nt. rodzaju pojazdu w dowodzie rejestracyjnym.

Istnieją także definicje podatkowe samochodu osobowego podane w ustawach o podatku dochodowym i w ustawie o podatku akcyzowym. Definicję samochodu osobowego z danej ustawy dotyczącej podatku stosuje się tylko w celu ustalania podatku, którego dotyczy dana ustawa.

Kategoryzacja prawa jazdy

Samochód ciężarowy może prowadzić osoba posiadająca prawo jazdy kategorii C.

Kategoria C uprawnia do kierowania ciężarówką, C1 jest wymagana do kierowania lekkim samochodem ciężarowym o dopuszczalnej masie całkowitej od 3,5 do 7,5 tony W przypadku kierowania zespołem pojazdów (samochód ciężarowy wraz z przyczepą lub naczepą) wymagane jest również posiadanie prawa jazdy kategorii E.

Definicje w prawie podatkowym

W ustawie o podatku dochodowym samochody ciężarowe definiowane są jako:

W ustawie o podatku VAT samochody ciężarowe nie mają jednoznacznej definicji, ich cechy określają natomiast przepisy upoważniające do odpisania 100% VAT. Są to pojazdy:

Na świecie

W Ameryce Północnej (USA i Kanada), samochód ciężarowy to pojazd o masie dopuszczalnej całkowitej powyżej 26000 funtów, czyli około 11700 kg. Można go prowadzić po uzyskaniu prawa jazdy zwanego z ang.: Commercial Driver License.

Największy samochód ciężarowy

Największym samochodem ciężarowym na świecie jest Terex Titan. Ma 20 metrów długości, prawie 8 metrów szerokości, 7 metrów wysokości i 360 ton ładowności. Wyposażony w silnik o mocy 3300 KM. Porusza się na sześciu kołach, każde o średnicy ponad 3 metrów. Został on wycofany z produkcji z uwagi na zbyt duże koszty utrzymania i użytkowania.

Autonomiczne pojazdy ciężarowe

W 2019 roku autonomiczne ciężarówki rozpoczęły pracę przy największej modernizacji dróg w Wielkiej Brytanii (ulepszenie drogi krajowej A14 między Cambridge i Huntingdon). W 2020 roku miała wejść do produkcji Tesla Semi, który ma umożliwiać jazdę autonomiczną co najmniej po autostradach. Prototypy jeżdżą autonomicznie, bez eskorty po USA.


Przypisy

  1. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 988
  2. ↑ Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2019, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2019, s. 55, ISSN 1506-0632  (pol.).
  3. ↑ a b The first truck in the world was built by Gottlieb Daimler in 1896. Daimler Truck, 2021-04-09. . (ang.).
  4. ↑ Jeff MacGregor: The Rugged History of the Pickup Truck. Smithsonian Magazine, wrzesień 2021. . (ang.).
  5. ↑ Samochód ciężarowy – definicja dla celów podatkowych
  6. ↑ Big Truck. big.truck.fm.interia.pl. ..
  7. ↑ Ciężarówki bez kierowców rozpoczęły pracę – Brexit Standard. www.brexitstandard.com. .
  8. ↑ Tesla Semi prototype spotted on highway, maybe without a driver – Electrek. electrek.co. . (ang.).
Kontrola autorytatywna (pojazd drogowy):Encyklopedie internetowe: