Szczeciogonki

W dzisiejszym artykule przyjrzymy się różnym aspektom związanym z Szczeciogonki. Od jego pochodzenia i ewolucji, po możliwe implikacje i zastosowania dzisiaj. Podczas tej podróży będziemy analizować różne podejścia i perspektywy, które pozwolą nam lepiej zrozumieć rolę, jaką Szczeciogonki odegrał na przestrzeni czasu i jak nadal wpływa na różne obszary społeczeństwa. Od aspektów historycznych i kulturowych po jego znaczenie w obecnej panoramie, zagłębimy się w szeroki zakres tematów, aby zrozumieć znaczenie i znaczenie Szczeciogonki we współczesnym świecie. Dołącz do nas w tej podróży pełnej odkryć i dociekań na temat Szczeciogonki i odkryj jego fascynujący wszechświat z multidyscyplinarnej perspektywy.

Ten artykuł dotyczy owadów. Zobacz też: szczeciogonek eukaliptusowy (gatunek ptaka).
Szczeciogonki
Thysanura
Ilustracja
Ctenolepisma z rzędu rybików
Ilustracja
Pterobius z rzędu przerzutek
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

tchawkowce

Nadgromada

sześcionogi

(bez rangi) jawnoszczękie
Gromada

owady

Podgromada

owady bezskrzydłe

Rząd

szczeciogonki

Szczeciogonki, szczeciogony[1] (Thysanura[2][3], Thysanura sensu lato[4]) – dawniej wyróżniany takson owadów obejmujący rybiki i przerzutki.

Opis

Owady o ciele 8–15 mm długim, silnie wydłużonym, wrzecionowatego kształtu do lekko przypłaszczonego, najczęściej pokrytym łuskami. Aparat gębowy typu gryzącego. Dobrze rozwinięte głaszczki szczękowe i wargowe. 2-3 pazurki na przedstopiu. Odwłok 11-segmentowy, przy czym ostatni segment błoniasty. Na spodzie części jego segmentów obecne są wyrostki rylcowe. Na końcu odwłoka długie wieloczłonowe przysadki odwłokowe, a na ostatnim jego segmencie długa przysadka końcowa. Narządy płciowe z gonapofizami, tworzącymi u samic długie pokładełko[3].

Historia

Szczeciogonki umieszczano w podgromadzie owadów bezskrzydłych i dzielono na podrzędy Machiloidea(inne języki) i Lepismoidea[3]. Później rozdzielone zostały na dwa rzędy: przerzutek (Archeognatha) i rybików (Zygentoma) w podgromadzie bezskrzydłych[2], która po wyłączeniu z owadów skrytoszczękich tożsama była ze szczeciogonkami. Współcześni badacze zauważyli jednak, że rybiki mogą być bliżej spokrewnione z owadami uskrzydlonymi, dzieląc z nimi liczne cechy w tym: dwukłykciowe połączenia żuwaczek z puszką głowową, niż z przerzutkami. Hennig w 1953 roku utworzył dla kladu obejmującego rybiki i uskrzydlone nazwę Dicondylia[5]. Hipoteza Dicodylia znalazła później wsparcie w licznych badaniach z zakresu anatomii porównawczej[6], embriologii[7] i biologii molekularnej[5][8], choć zdarzają się również prace wskazujące na monofiletyzm szczeciogonków[4].

Przypisy

  1. ↑ Konstatny Strawiński, Gromada: Owady – Insecta, Eugeniusz Grabda (red.), Zoologia. Bezkręgowce, tom II, część pierwsza (wydanie drugie zmienione), Warszawa: PWN, 1985.
  2. ↑ a b Jiří Zahradník: Przewodnik: Owady. Warszawa: Multico, 2000.
  3. ↑ a b c Jan Stach: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. III-V Pierwogonki – Protura, Widłogonki – Diplura, Szczeciogonki – Thysanura. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1955.
  4. ↑ a b Jerome C. Regier, Jeffrey W. Schultz, Robert E. Kambic. Phylogeny of Basal Hexapod Lineages and Estimates of Divergence Times. „Ann. Entomol. Soc. Am.”. 97 (3), s. 411–419, 2004. 
  5. ↑ a b David Grimaldi, Michael S. Engel: Evolution of the Isects. Cambridge University Press, 2005, s. 150.
  6. ↑ Richard A. Fortey. Arthropod Relationships. „The Systematic Association Special Volume”, 1998. Chapman & Hall. 
  7. ↑ Ryuichiro Machida. Evidence from Embryology for Reconstructing the Relationships of Hexapod Basal Clades. „Arthropod Systematics & Phylogeny”. 64 (1), s. 95–104, 2006. ISSN 1863-7221. 
  8. ↑ Karl M. Kjer, Frank L. Carle, Jesse Litman, J essica Ware. A Molecular Phylogeny of Hexapoda. „Arthropod Systematics & Phylogeny”. 64 (1), s. 35–44, 2006. ISSN 1863-7221.