Szereg rozdzielczy

Obecnie Szereg rozdzielczy jest tematem o dużym znaczeniu w dzisiejszym społeczeństwie. Wraz z postępem technologii i globalizacją, Szereg rozdzielczy stał się obiektem zainteresowania dużej liczby osób. Niezależnie od tego, czy chodzi o sferę zawodową, osobistą czy akademicką, Szereg rozdzielczy to temat, który przyciągnął uwagę wielu osób i który był wielokrotnie omawiany i omawiany. W tym artykule zagłębimy się w temat Szereg rozdzielczy i zbadamy jego implikacje w różnych obszarach życia codziennego.

Szereg rozdzielczy – szereg statystyczny opisujący informacje dotyczące badanej cechy danej populacji lub próby, w którym wartości tej cechy są uporządkowane i pogrupowane według określonych kryteriów[1]. Szereg rozdzielczy może opisywać cechy ilościowe i jakościowe[1].

Grupowanie jednostek według wartości można podzielić na dwa rodzaje[2]:

  • grupowanie typologiczne (jakościowe), w którym grupuje się warianty badanej cechy we względnie jednorodne grupy z niejednorodnej zbiorowości. Najczęściej stosowane do cech jakościowych[2];
  • grupowanie wariacyjne, które jest niezwiązane z wydzielaniem grup odmiennych jakościowo. Najczęściej stosowane względem cech ilościowych (chociaż grupowaniem wariacyjnym może być również grupowanie na podstawie pierwszych liter nazw)[3].

W przypadku grupowania na podstawie cech ilościowych, utworzone grupy mogą być przedziałami klasowymi[2].

Szeregi punktowe i przedziałowe

Dwa podstawowe rodzaje szeregów rozdzielczych to szereg punktowy i szereg przedziałowy[4].

W przypadku szeregu rozdzielczego punktowego grupuje się wartości zmiennej według każdej wartości cechy i podaje ich liczebność i/lub częstość. Taki szereg tworzy się dla cech jakościowych lub ilościowych dyskretnych o niewielkiej liczbie unikalnych wartości.

Szereg rozdzielczy przedziałowy wymaga pogrupowania wartości cechy w przedziały klasowe. Liczebności lub częstości podaje się dla tak utworzonych przedziałów. Taki szereg można utworzyć dla cech ilościowych ciągłych lub dyskretnych o dużej liczbie unikalnych wartości.

Przykład szeregu rozdzielczego punktowego

W badaniu dotyczącym liczby literówek występujących na stronach Wikipedii zebrano następujące dane (kolejne wartości odpowiadają liczbie literówek znalezionych na pojedynczej stronie):

0, 0, 1, 1, 0, 1, 2, 4, 1, 0, 2, 1, 0, 1, 2, 1, 2, 2, 1, 5

Wartości cechy Liczebność Częstość
0 5 0,25
1 8 0,40
2 5 0,25
4 1 0,05
5 1 0,05

Przykład szeregu rozdzielczego przedziałowego

Klientów oddziału banku spytano o wiek i uzyskano następujące odpowiedzi:

49, 59, 43, 52, 46, 61, 48, 49, 60, 58, 40, 48, 40, 46, 54, 48, 47, 54, 42, 56, 28, 47, 40, 40, 48, 60, 47, 33, 50, 59, 46, 30, 70, 34, 55, 57, 62, 48, 31, 38

Wartości cechy Liczebność Częstość
21-30 2 0,050
31-40 8 0,200
41-50 16 0,400
51-60 11 0,275
61-70 3 0,075

Nazewnictwo

W pierwszym polskim podręczniku statystyki autorstwa Jana Czekanowskiego z 1913 r. ten typ szeregu nazywany był szeregiem liczebności[5] lub dyspersyą[6]. Proces grupowania wartości w przedziały określany był jako seryacja[6].

Przypisy

  1. ↑ a b Mirosław Krzysztofiak, Teoria i praktyka badań statystycznych, Mirosław Krzysztofiak, Andrzej Luszniewicz, Statystyka, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1976, s. 54.
  2. ↑ a b c Mirosław Krzysztofiak, Teoria i praktyka badań statystycznych, Mirosław Krzysztofiak, Andrzej Luszniewicz, Statystyka, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1976, s. 45.
  3. ↑ Mirosław Krzysztofiak, Teoria i praktyka badań statystycznych, Mirosław Krzysztofiak, Andrzej Luszniewicz, Statystyka, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1976, s. 46-47.
  4. ↑ Andrzej Balicki, Wiesława Makać, Metody wnioskowania statystycznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1997, s. 12-17, ISBN 83-7326-056-0 (pol.).
  5. ↑ Jan Czekanowski, Zarys metod statystycznych w zastosowaniu do antropologii, Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 1913, s. 9-11.
  6. ↑ a b Jan Czekanowski, Zarys metod statystycznych w zastosowaniu do antropologii, Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 1913, s. 12.