Tampere

Wygląd przypnij ukryj Tampere
Ilustracja
Od lewego górnego rogu, zgodnie z ruchem wskazówek zegara: panorama miasta z wieży Näsinneula, ratusz, park Särkänniemi, Tampere-talo, Näsinneula, Tammerkoski z mostu Hämeensilta i katedra.
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Finlandia

Prowincja (stara)

Finlandia Zachodnia

Data założenia

1779

Burmistrz

Anna-Kaisa Ikonen

Powierzchnia

689,59 km²

Wysokość

76 m n.p.m.

Populacja (31.12.2022)
• liczba ludności
• gęstość


249 009
331 os./km²

Nr kierunkowy

03

Kod pocztowy

FIN-33101

Położenie na mapie FinlandiiMapa konturowa Finlandii, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Tampere”TampereTampere
Ziemia61°30′N 23°45′E/61,500000 23,750000
Strona internetowa

Tampere (szw. Tammerfors) – miasto w południowo-zachodniej Finlandii leżące na przesmyku między jeziorami Näsijärvi i Pyhäjärvi w regionie Pirkanmaa.

Jeden z największych ośrodków przemysłowych w kraju, przez co bywa nazywane "Manchesterem Finlandii", port śródlądowy i węzeł kolejowy. Ludność: ponad 220 tys. mieszkańców, aglomeracja – 340 tys. W skład zespołu miejskiego wchodzą: Nokia, Pirkkala, Kangasala i Aito. W mieście znajduje się część koncernu Metso Automation (przemysł papierniczy, mineralny i automatyka przemysłowa). Uniwersytet założony w 1925 r., uniwersytet techniczny w 1972 r. W mieście działał także polski konsulat honorowy (obecnie nieaktywny).

Geografia

Tampere leży na przesmyku między jeziorami Näsijärvi i Pyhäjärvi w południowo-zachodniej Finlandii na północny zachód od Helsinek. Różnica poziomów jezior wynosi 18 metrów, a zbiorniki połączone są kaskadą Tammerkoski, na której się znajduje siłownia.

Administracyjnie miasto leży w regionie Pirkanmaa.

Klimat

Średnia temperatura i opady dla Pirkkala, Tampere
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Roczna
Rekordy maksymalnej temperatury -3.4 -3.5 1.2 8.2 15.4 19.5 22.2 19.9 14.0 7.5 1.5 -1.9 8,4

Rekordy minimalnej temperatury -9.7 -10.6 -6.6 -1.3 3.8 8.6 11.7 10.4 5.9 1.9 -3.0 -7.6 0,3
Opady 41 29 31 32 41 66 75 72 58 60 51 42 598
Średnia liczba dni z opadami 22 18 16 12 12 13 15 15 14 17 21 22 197
Źródło: Fiński Instytut Meteorologiczny 21 stycznia 2018

Historia

Katedra w Tampere Kaskada między jeziorami w Tampere

Ważny ośrodek handlowy w XIX–XX wieku. Prawa miejskie Tampere otrzymało w 1779 roku od króla Gustawa III. Od tego momentu zaczął rozwijać się tu przemysł, a miasto zaczęło się rozrastać. Szybko pojawiły się pierwsze zakłady przemysłowe i parki. Rozwój przyspieszył po 1821 roku, kiedy car Aleksander I nadał miastu przywilej handlowy – bezcłowego importu surowców i urządzeń. Przywilej ten pozostawał w mocy do 1905 roku i znacznie przyczynił się do rozwoju miasta.

Do połowy XIX miasto było prężnie rozwijającym się ośrodkiem przemysłowym a także ośrodkiem ruchu robotniczego, przez co nazywane było „czerwonym Tampere”. W 1905 roku w Tampere doszło do pierwszego w historii spotkania Włodzimierza Lenina z Józefem Stalinem podczas konferencji Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji.

W 1918 roku miasto było ważnym punktem oporu rewolucjonistów fińskich podczas przegranej przez nich wojny domowej – w stoczonej tu bitwie „Czerwoni” zostali pokonani przez „Białych”, a miasto zostało zdobyte przez wojska dowodzone przez Mannerheima. W okresie międzywojennym nie doszło do większych zmian w mieście.

Po II wojnie światowej rozwinął się nowoczesny przemysł i powstało mnóstwo nowoczesnych budynków. W sąsiedniej miejscowości Nokia powstała firma o tej samej nazwie. W latach 60. XX w. miasto opisał John Sykes – amerykański pisarz.

W 1999 roku podpisano tu tzw. Agendę z Tampere. Miasto jest obecnie bardzo znane na świecie, m.in. z festiwali filmowych.

9 sierpnia 2021, po czterech latach budowy, została uruchomiona 14-kilometrowa sieć tramwajowa. Linie 1 i 3 obsługują dwukierunkowe wagony ForCity Smart Artic Tampere produkcji «Škoda Transtech». Planowane jest dostarczenie 20 składów i dalsza rozbudowa systemu.

Kultura

W Tampere znajduje się wiele parków i starych fabryk. Z Tampere pochodzą zespoły rockowe Bloodpit, Uniklubi, Negative oraz Lovex.

Zabytki, parki i muzea

Sport

Miasta partnerskie

Przypisy

  1. ↑ Tilastokeskus, Statistics Finland , www.stat.fi   (ang.).
  2. ↑ Tampere Economy. tampere.chamber.fi. ., Tampere International Business Office
  3. ↑ Przewodnik po mieście na oficjalnej stronie Tampere
  4. ↑ a b c d Tampere, Encyclopædia Britannica   (ang.).
  5. ↑ Pentti Pirinen i inni: TILASTOJA SUOMEN ILMASTOSTA 1981-2010. Ilmatiteen Laitos. . (ang.).
  6. ↑ a b c Tampere, Encyklopedia PWN  .
  7. ↑ a b Lenin-museo: Why is there a Lenin Museum in Tampere?. . . (ang.).
  8. ↑ Wiktor Urbanowicz: Ruszyła nowa sieć tramwajowa w Tampere. transport-publiczny.pl, 2021-08-09. . (pol.).
  9. ↑ Moomin Museum: About the collection. . (ang.).

Linki zewnętrzne

Podregiony i gminy regionu Pirkanmaa
Podregion Etelä-Pirkanmaa
Podregion Lounais-Pirkanmaa
Podregion Luoteis-Pirkanmaa
Podregion Tampere
Podregion Ylä-Pirkanmaa

Herb regionu Pirkanmaa

Kontrola autorytatywna (gmina w Finlandii):Encyklopedie internetowe: