Testudo (szyk)
Nazwa Testudo (szyk) rezonuje w umysłach wielu osób, czy to ze względu na jej wpływ na społeczeństwo, znaczenie w dzisiejszym świecie, czy po prostu ze względu na swoje historyczne dziedzictwo. Testudo (szyk) był przez lata przedmiotem debaty, badań i podziwu, a jego wpływ przekraczał granice i pokolenia. W tym artykule zbadamy różne aspekty Testudo (szyk), od jego powstania po dzisiejszy wpływ, w tym jego osiągnięcia, kontrowersje i dziedzictwo, jakie pozostawiło w społeczeństwie. Poprzez szczegółową analizę odkryjemy znaczenie Testudo (szyk) i jego rolę w dziedzinie, w której działa, oferując kompleksową perspektywę, która pozwala nam lepiej zrozumieć jego znaczenie w dzisiejszym świecie.
Testudo, acies testudo (szyk żółwi) – obronny szyk legionów rzymskich stosowany dla ochrony przed ostrzałem przeciwnika.
Polegał na utworzeniu zwartej prostokątnej kolumny, w której legioniści (zwykle 27) z pierwszego szeregu i z boków formacji trzymali tarcze pionowo przed sobą lub od strony swego odsłoniętego boku, a legioniści z szeregów wewnętrznych trzymali tarcze poziomo nad sobą i nad legionistami pierwszego i bocznych szeregów, tworząc w ten sposób osłonę całego szyku przed pociskami przeciwnika. Poruszający się w takiej kolumnie legioniści przypominali osłoniętego skorupą żółwia (łac. testudo).
Do wad tego szyku należały:
- utrudnienie w przejściu do walki wręcz przy bardzo ciasnym ustawieniu żołnierzy zmuszonych do trzymania tarcz inaczej niż do walki wręcz. Podczas bitwy pod Carrhae w 53 p.n.e. Rzymianie walczący w regularnym szyku byli ostrzeliwani przez partyjskich konnych łuczników, natomiast przechodząc do szyku żółwiego, atakowani byli przez katafraktów;
- częściowe odsłonięcie (nóg i głów) legionistów pierwszego szeregu (w odróżnieniu od hoplitów nie nosili nagolenników), narażające na trafienia;
- narażenie na silny ostrzał za pomocą machin miotających jako cel stosunkowo duży i zwarty; pojedynczy ciężki pocisk celnie wystrzelony z katapulty lub balisty mógł zabić kilku-kilkunastu legionistów.
Współcześnie podobną formację stosują czasami policyjne siły porządkowe, tworząc osłonę z tarcz przed rzucanymi przez uczestników zamieszek kamieniami i petardami.