Wei Jingsheng

Wygląd przypnij ukryj Wei Jingsheng
Ilustracja
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone

魏京生

Pismo tradycyjne

魏京生

Hanyu pinyin

Wèi Jīngshēng

Wade-Giles

Wei Ching-sheng

Wei Jingsheng (ur. 20 maja 1950) – chiński dysydent, z zawodu elektryk.

W wieku 16 lat został członkiem Czerwonej Gwardii, w 1967 roku podczas walk frakcyjnych na kilka miesięcy znalazł się w więzieniu. Po wyjściu na wolność pracował jako elektryk w pekińskim zoo.

5 grudnia 1978 roku na fali odwilży po rewolucji kulturalnej wywiesił słynne dazibao o „piątej modernizacji" (第五个现代化), czyli demokracji. Następnie publikował w miesięczniku Tansuo. Za coraz ostrzejszą krytykę Deng Xiaopinga i atakowanie Mao Zedonga (obu nazwał tyranami) został aresztowany 29 marca 1979 roku i 16 października skazany na 15 lat więzienia.

Zwolniony w 1993 roku, pół roku przed końcem kary. Aresztowany ponownie 21 listopada 1995 roku i 13 grudnia skazany na 14 lat więzienia.

W 1996 roku otrzymał Nagrodę Sacharowa. Rok później zwolniony z więzienia „ze względów medycznych” i wydalony z kraju. Obecnie mieszka w USA.

W swoich listach do Deng Xiaopinga często obrażał go, krytykował także prowadzoną przezeń politykę. W 1979 roku odrzucił propozycję spotkania z nim, twierdząc że Deng „nie ma żadnego prawa z nim rozmawiać”. W liście z 1989 roku określał Denga jako człowieka „o ograniczonym umyśle” i „małych talentach”, zaś w 1992 roku zakwestionował historyczne związki Tybetu z Chinami, wysuwając jednocześnie postulat przyłączenia go do Indii. Niepochlebnie wyraził się także o Pokojowej Nagrodzie Nobla dla innego chińskiego dysydenta, Liu Xiaobo, stwierdzając że był bardziej niż inni skory do współpracy z władzami, a w Chinach były dziesiątki lepszych kandydatów do nagrody Nobla.

Przypisy

  1. ↑ a b c Krzysztof Darewicz: Wei Jingsheng. Rzeczpospolita, 11 października 1996. .
  2. ↑ a b c d e Jakub Polit: Chiny. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004. ISBN 83-88542-68-0.brak strony w książce
  3. ↑ Wei Jingsheng , Sakharov Prize Network   (ang.).
  4. ↑ WORD FOR WORD/Wei Jingsheng;Letters to Deng, From the Pit of Repression. nytimes.com. .
  5. ↑ Wei Jingsheng's letter to Deng Xiaoping in 1992. wikiwix.com. .
  6. ↑ Konrad Godlewski: Od Tiananmen do Nobla. polityka.pl, 23 października 2010. .
Laureaci Nagrody Sacharowa
XX wiek
XXI wiek
Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedia internetowa: