Wei Jingsheng
Motyw Wei Jingsheng to taki, który przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Od wpływu na społeczeństwo po konsekwencje dla kultury popularnej, Wei Jingsheng okazał się fascynującym tematem wartym badań w wielu dziedzinach. Na przestrzeni dziejów Wei Jingsheng odegrał kluczową rolę w kształtowaniu opinii publicznej i kształtowaniu światowych trendów. W tym artykule zbadamy różne aspekty Wei Jingsheng i jego wpływ na różne aspekty życia codziennego.
| |||||||||
| Nazwisko chińskie | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
Wei Jingsheng (ur. 20 maja 1950) – chiński dysydent, z zawodu elektryk.
W wieku 16 lat został członkiem Czerwonej Gwardii, w 1967 roku podczas walk frakcyjnych na kilka miesięcy znalazł się w więzieniu[1]. Po wyjściu na wolność pracował jako elektryk w pekińskim zoo[1].
5 grudnia 1978 roku na fali odwilży po rewolucji kulturalnej wywiesił słynne dazibao o „piątej modernizacji" (第五个现代化), czyli demokracji[2]. Następnie publikował w miesięczniku Tansuo. Za coraz ostrzejszą krytykę Deng Xiaopinga i atakowanie Mao Zedonga (obu nazwał tyranami) został aresztowany 29 marca 1979 roku i 16 października skazany na 15 lat więzienia[2].
Zwolniony w 1993 roku, pół roku przed końcem kary[2]. Aresztowany ponownie 21 listopada 1995 roku i 13 grudnia skazany na 14 lat więzienia[2].
W 1996 roku otrzymał Nagrodę Sacharowa[3]. Rok później zwolniony z więzienia „ze względów medycznych” i wydalony z kraju[2]. Obecnie mieszka w USA.
W swoich listach do Deng Xiaopinga często obrażał go, krytykował także prowadzoną przezeń politykę. W 1979 roku odrzucił propozycję spotkania z nim, twierdząc że Deng „nie ma żadnego prawa z nim rozmawiać”[1]. W liście z 1989 roku określał Denga jako człowieka „o ograniczonym umyśle” i „małych talentach”[4], zaś w 1992 roku zakwestionował historyczne związki Tybetu z Chinami, wysuwając jednocześnie postulat przyłączenia go do Indii[5]. Niepochlebnie wyraził się także o Pokojowej Nagrodzie Nobla dla innego chińskiego dysydenta, Liu Xiaobo, stwierdzając że był bardziej niż inni skory do współpracy z władzami, a w Chinach były dziesiątki lepszych kandydatów do nagrody Nobla[6].
Przypisy
- ↑ a b c Krzysztof Darewicz: Wei Jingsheng. Rzeczpospolita, 11 października 1996. .
- ↑ a b c d e Jakub Polit: Chiny. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004. ISBN 83-88542-68-0.
- ↑ Wei Jingsheng , Sakharov Prize Network (ang.).
- ↑ WORD FOR WORD/Wei Jingsheng;Letters to Deng, From the Pit of Repression. nytimes.com. .
- ↑ Wei Jingsheng's letter to Deng Xiaoping in 1992. wikiwix.com. .
- ↑ Konrad Godlewski: Od Tiananmen do Nobla. polityka.pl, 23 października 2010. .