Zbigniew Hołdys

Zbigniew Hołdys

Zbigniew Hołdys (2024)
Data i miejsce urodzenia	19 grudnia 1951 Lublin
Instrumenty	gitara elektryczna, gitara akustyczna, gitara basowa
Gatunki	rock
Zawód	gitarzysta, kompozytor, wokalista, poeta, dziennikarz, grafik, scenarzysta
Aktywność	od 1967
Powiązania	Black River, Maanam
Zespoły
Dzikie Dziecko (1974–1976) Perfect (1977–1991) I Ching (1983–1984) MWNH (1984–1985) Plugawy Anonim (1986) Hołdys Kosmos (2010–2011) Hołdys Waglewski Karimski Orchestra (od 2024) Zbigniew Hołdys i All Stars Band (2024)
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Zbigniew Hołdys (ur. 19 grudnia 1951 w Lublinie^[1]) – polski wokalista, muzyk, kompozytor i instrumentalista, poeta, dziennikarz, grafik oraz scenarzysta filmowy. W latach 1977–1991 lider, kompozytor i gitarzysta grupy muzycznej Perfect, której był współzałożycielem^[2].

W latach 60. Hołdys uczęszczał do XVII Liceum Ogólnokształcącego im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Warszawie, jednakże szkoły nie ukończył^[3]. Pracował jako urzędnik w Zakładzie Technologii Spirytusu i Drożdży, a także w Głównym Urzędzie Statystycznym w Warszawie^[4]. W latach 70. podjął naukę w szkole wieczorowej z zamiarem uzyskania dyplomu maturalnego^[3]. Wkrótce potem muzyk ponownie porzucił naukę i wyjechał do Stanów Zjednoczonych^[3]. W latach późniejszych nie kontynuował edukacji^[3].

Działalność muzyczną rozpoczął w wieku 16 lat^[5], grając w hippisowskiej grupie Kwiaty Warszawy. Następnie został muzykiem zespołu RH−^[5], z którym w 1969 wystąpił na festiwalu FAMA i otrzymał na nim nagrodę specjalną im. Zbigniewa Namysłowskiego za skomponowany przez siebie utwór „Hymn do zachodzącego słońca”. W 1970 dokonał pierwszych w Polsce nagrań techniką one-man-band, tj. sam zagrał na wszystkich instrumentach. Wkrótce później został członkiem zespołu Maryli Rodowicz^[5][6]. W kolejnych latach zajmował się tworzeniem własnych projektów: stworzył zespół Dzikie Dziecko i zrealizował nagrania solowe, jak też pracował na rzecz innych artystów, takich jak Andrzej i Eliza, 2 plus 1 czy Anna Jantar. W 1976 wyjechał do USA, gdzie występował w polonijnych restauracjach. Po powrocie w 1977 nagrał piosenkę „Co się stało z Magdą K.”, wykonywaną później także przez grupę Strachy na Lachy^[7].

Latem 1978 dołączył do grupy muzycznej Perfect Super Show and Disco Band, założonej na przełomie 1977 i 1978 przez Wojciecha Morawskiego, Zdzisława Zawadzkiego, Pawła Tabakę, Ewę Konarzewską i Barbarę Trzetrzelewską^{[8][9][10][11]}. Dokonał z zespołem serii nagrań (m.in. zarejestrował autorskie kompozycje: „Jego nie ma”, „Nie ma mogiły rock and rolla”), które przyniosły mu znaczną popularność. Wkrótce jednak sprzeczne z ideologią komunistyczną wypowiedzi Hołdysa dla zagranicznej prasy ściągnęły represje ze strony władz PRL i zespół nie mógł w Polsce koncertować^[12]. W 1978 Hołdys wraz z zespołem wyjechał do USA, gdzie z przerwami koncertował w klubach polonijnych do 1979. Tuż po powrocie do kraju zespół zakończył współpracę z Konarzewską i Trzetrzelewską^[13]. Po przekształceniu stylu muzyki na rockową ze składu odszedł Tabaka^[14], a w tym samym roku do zespołu dołączył Grzegorz Markowski^[15][16]. Latem 1980 Hołdys oficjalnie zmienił nazwę zespołu na Perfect^[17].

W 1981 Perfect uzyskał dużą popularność dzięki piosenkom: „Chcemy być sobą”, „Nie płacz Ewka”, „Ale wkoło jest wesoło” czy „Niewiele ci mogę dać”^[18]. W 1982 Hołdys napisał kolejne znane kompozycje dla Perfectu, m.in. „Autobiografię”. W 1983 odszedł z zespołu, co spowodowało rozwiązanie formacji. W wywiadzie w 2006 podał, że odejście spowodowane było zmęczeniem popularnością i życiem wypełnionym całkowicie pracą: intensywnym koncertowaniem, za które honorarium wynosiło mniej niż trzy bilety na dany koncert, pracą organizacyjną, do której należały uzgodnienia z cenzurą i milicją, pogróżkami SB^[19].

W 1983 poprowadził sesję nagraniową do albumu pt. I Ching, a jego kompozycje (z jego udziałem i pod jego kierunkiem) wykonali muzycy z zespołów Maanam, TSA, Krzak, Osjan, Breakout i Martyna Jakubowicz^[20]. Wkrótce później wraz z Wojciechem Waglewskim, Andrzejem Nowickim i Wojciechem Morawskim założył grupę Morawski Waglewski Nowicki Hołdys (1984/1985). Po wydaniu płyty Świnie (1985) i kilkunastu koncertach zespół przestał istnieć^[21].

W 1986 grał z formacją Plugawy Anonim^[22]. W 1987 ponownie pojawił się na scenie z zespołem Perfect, z którym m.in. dał koncert na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie.

W czasie poprzedzającym pierwsze wolne wybory w 1989 został szefem kampanii wyborczej warszawskiej „Solidarności”. Po trasie koncertowej z grupą Perfect w USA wrócił do Polski, gdzie zajął się życiem rodzinnym.

W 2000 zagrał jeden koncert po latach milczenia na polskiej scenie muzycznej, a występ (w Sali Kongresowej) zadedykował wówczas 12-letniemu synowi, Tytusowi. Wkrótce później wydał album pt. Hołdys.com. W 2002 wystąpił z utworem „Stalker” na festiwalu w Opolu. W 2007, w 63. rocznicę powstania warszawskiego, nagrał piosenkę pt. „Pocałunek” do wiersza Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, upamiętniającą to wydarzenie. W 2010 stworzył zespół Hołdys Kosmos, w którym grali z nim: Kuba Koźba, Sajmon, Tytus Hołdys, Mateusz Owczarek, Artur Kempa, Bogdan Wawrzynowicz i Grzegorz Grzyb^[23].

W następnych latach zaprzestał stałej działalności muzycznej. Okazjonalnie udzielał się jako gitarzysta podczas wspólnych występów z Krzysztofem Zalewskim. Jako solista wystąpił w ramach koncertu z okazji 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego pod szyldem "Ja płonę". Występował także w charakterze gościa z zespołami Dżem i Budka Suflera (podczas koncertu 50-lecia grupy).

Od 2024 współtworzy projekt muzyczny o nazwie Hołdys Waglewski Karmiński Orchestra^[24]. Z projektem tym po raz pierwszy wystąpił w ramach Gitarowego Rekordu Guinessa we Wrocławiu. W październiku 2024 zagrał w ramach reaktywowanego festiwalu Rockowisko wraz z zespołem All Stars Band^[25].

Przez kilkanaście miesięcy pracował jako technik statystyczny w Głównym Urzędzie Statystycznym^[26].

W 1984 został członkiem honorowym Klubu Muzycznego im. Anny Jantar^[27].

W latach 1988–1989 był redaktorem naczelnym muzycznego pisma „Non Stop”, w ramach którego próbował zmienić profil pisma na ogólnokulturalny, z elementami polityki, co jednak nie zostało zaakceptowane przez czytelników^[28].

Podczas wyborów w czerwcu 1989 był szefem promocji kampanii wyborczej Komitetu Obywatelskiego w Warszawie^[4].

Od 1990 był korespondentem polonijnych stacji radiowych w USA. Był wydawcą czasopism: „Grill” (1992) i „Ultra Szmata” (1998), które jednak upadały po kilku numerach^[4]. W latach 2002–2004 prowadził własny program telewizyjny Hołdys Guru (MTV/TVP2). Pisał felietony dla portalu interia.pl. W latach 2012–2022 był publicystą tygodnika „Newsweek Polska”^[29].

W 1989 założył sklep muzyczny w pawilonie handlowym przy ul. Szwankowskiego na warszawskim Bemowie. W latach 1992–2007 był właścicielem sklepu muzycznego Instrumenty Muzyczne przy ul. Wspólnej w Warszawie^[30], gdzie odbywały się spotkania z gwiazdami rocka i pop, takimi jak m.in. Kirk Hammett, Mick Taylor, Vinnie Moore, Robert Fripp, Adrian Belew, Ritchie Blackmore, John Scofield, Pat Metheny oraz zespół Guano Apes^[30]. Salon zabezpieczał również awaryjny sprzęt podczas koncertów Michaela Jacksona, King Crimson oraz The Rolling Stones^[30].

Od 2004 do 2007 był wykładowcą w Warszawskiej Szkole Filmowej. Stworzył Akademię Sztuk Przepięknych – program edukacyjny, który jest prezentowany na Przystanku Woodstock.

Jako grafik jest autorem znaku graficznego filmu Kiler^[31].

Jest producentem płyty Szmata zespołu Sto % Bawełny.

Jest autorem sztuk teatralnych i scenariuszy filmowych. Przetłumaczona przez niego sztuka „Pif paf, jesteś trup!” (autorstwa Williama Mastrosimone) została wystawiona m.in. w Teatrze Studio i na deskach Collegium Nobilium w Akademii Teatralnej.

Prowadzi działalność charytatywną, jest m.in. założycielem fundacji Dzieci Ulicy. Prowadził koncerty poświęcone pamięci Marka Kotańskiego, tzw. „Dzień Kotana”. Z grupą narkomanów i bezdomnych nagrał utwór Pomóż mi, będący hymnem koncertu.

Na początku 2012 podczas dyskusji nad przyjęciem przez Polskę umowy ACTA Hołdys jednoznacznie poparł zapisy umowy ACTA zaostrzające walkę z piractwem w Internecie. Jego wypowiedzi spotkały się z masową krytyką, szczególnie w portalach internetowych^[32][33].

W kwietniu 2013 został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[34].

16 maja 1987 roku zawarł związek małżeński z Bogumiłą^[35], z którą ma synów Tytusa, a także Dawida z jej pierwszego małżeństwa^[36]. W 2020 urodził się jego wnuk, Bruno. Mieszka w Falentach^[37].

Jest ojcem chrzestnym Piotra Zybowskiego, syna Urszuli Kasprzak i Stanisława Zybowskiego^[38].

• Stan wewnętrzny – muzyka, wykonanie muzyki^[31]

 Osobny artykuł: Dyskografia Perfectu.

• Perfect – 1981
• UNU – 1982
• Live – 1983
• Live April 1’1987 – 1987
• 1971–1991 Historie Nieznane – 1991

• I Ching – 1984
• Świnie (Morawski, Waglewski, Nowicki, Hołdys) – 1985
• Hey Jimi – Polskie gitary grają Hendrixa – 2008

• Halina Frąckowiak – Idę (1974) – gitara w utworach „Słońca, Moje Słońca”, „Bawimy się w życie” i „Panna Pszeniczna”
• Anna Jantar – „Ktoś między nami” (1979) – piosenka śpiewana wspólnie z Anną Jantar
• Lady Pank – Tacy sami (1988) – autor tekstów utworów „John Belushi”, „Mała Wojna” i „Giga – Giganci”
• Liroy – Dzień Szaka-l’a – Bafangoo cz. 2 (1999) – gitara w utworze pt. „Dzień Szaka-l’a”
• WWO – „Witam was w rzeczywistości” (2005) – gitara w tytułowym utworze „Witam was w rzeczywistości"
• Wojciech Pilichowski – „Fair of Noise” (2010) – wokal w utworze „Ludzie”
• Budka Suflera & Felicjan Andrzejczak – 10 lat samotności (2020) – autor tekstów utworów „10 lat samotności”, „Ziemia jest płaska”

• Moja krew, twoja krew (1986, reżyseria: Andrzej Kostenko)
• Historia polskiego rocka (2008, reżyseria: Leszek Gnoiński, Wojciech Słota)
• Beats of Freedom – Zew wolności (2009, reżyseria: Leszek Gnoiński, Wojciech Słota)

• Kiler (1997, reżyseria: Juliusz Machulski) – jako mężczyzna na lotnisku^[31]
• Wkręceni 2 (2015, reżyseria: Piotr Wereśniak) – jako krytyk^[31]

• Oficjalna strona zespołu Perfect
• Zbigniew Hołdys w bazie Archiwum Polskiego Rocka
• Kanał Zbigniewa Hołdysa w serwisie YouTube