Łubin trwały

Dzisiaj porozmawiamy o Łubin trwały, temacie, który ostatnio wywołał zainteresowanie i debatę. Łubin trwały to dziś temat niezwykle aktualny, który przykuł uwagę osób w każdym wieku i o każdym zainteresowaniu. W tym artykule omówione zostaną różne aspekty związane z Łubin trwały, od jego pochodzenia i ewolucji, po jego implikacje dla obecnego społeczeństwa. Poprzez szczegółową analizę zbadamy różne perspektywy i opinie na temat Łubin trwały, aby zaoferować pełny i obiektywny pogląd na ten temat. Bez wątpienia Łubin trwały to fascynujący temat, który interesuje wiele osób, a ten artykuł ma na celu głębsze jego zrozumienie.

Łubin trwały
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

bobowate właściwe

Rodzaj

łubin

Gatunek

łubin trwały

Nazwa systematyczna
Lupinus polyphyllus L.
Sp. Pl. 721-722. 1753
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Łubin trwały (Lupinus polyphyllus L.) – gatunek rośliny z rodziny bobowatych. Pochodzi z zachodniej i północno-wschodniej części Ameryki Północnej[4]. Rozprzestrzeniony został jako roślina pastewna lub ozdobna (liczne kultywary) ze względu na barwne kwiaty. Jako gatunek introdukowany rośnie w Europie, Azji, Ameryce Południowej, w południowej Australii i w Nowej Zelandii[4]. W Polsce jest dość pospolity[5], lokalnie tylko jest rzadszy w Polsce Środkowej i Karpatach[6].

Różnobarwne odmiany ogrodowe
Owoce i nasiona

Morfologia

Łodyga
Prosta, wzniesiona o wysokości do 150 cm.
Liście
Dłoniastodzielne, składające się z 9–17 (13–15[5]) lancetowatych listków.
Kwiaty
Zebrane w duże grono w górnej części łodygi. Górna warga kielicha jest całobrzega. Kwiaty grzbieciste, duże. Przeważnie fioletowo-niebieskie (od ciemnobłękitnych, przez fioletowe do fioletowopurpurowych), z białym żagielkiem w środku. 10 pręcików zrośniętych w rurkę wokół pojedynczego słupka.
Owoc
Owłosiony strąk zawierający 5–9 nasion. Nasiona lśniące, plamiste, o elipsoidalnym kształcie[5].

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Rośnie na suchych stanowiskach, w pobliżu lasów, na polanach i bezdrożach. Kwitnie od czerwca do lipca. Roślina lekko trująca z powodu zawartości alkaloidów. Istnieją odmiany nietrujące.

Zmienność

Gatunek należy do podrodzaju Platycarpos. W obrębie gatunku wyróżnia się 5 odmian:

  • L. polyphyllus var. burkei
  • L. polyphyllus var. humicola
  • L. polyphyllus var. pallidipes
  • L. polyphyllus var. polyphyllus
  • L. polyphyllus var. prunophilus

oraz liczne kultywary. Tworzy także mieszańce.

Nazewnictwo

Dawniej, w niektórych regionach łubinem trwałym nazywano niektóre gatunki innych roślin. Według większości XIX-wiecznych autorów, nazwa łubin stosowana była na Litwie dla rzodkwi świrzepy, łubinem nazywano również gorczycę polną, tzw. ognichę, o złocistożółtych kwiatach. Prawdopodobnie w tym ostatnim znaczeniu użył tej nazwy Adam Mickiewicz w Panu Tadeuszu. Nazwą "łubin" określano niekiedy dziki, żółtokwitnący gatunek koniczyny.

Zastosowanie

  • Często uprawiany jako roślina ozdobna, głównie odmiany o wielobarwnych i dużych kwiatach. Nadaje się na rabaty, do parków, na kwiat cięty (jednak jest krótkotrwały).
  • Odmiany z niską zawartością alkaloidów uprawiane są jako rośliny pastewne.
  • Czasami zasiewany na polanach i w lasach na paszę dla dzikich zwierząt.
  • W dawnych czasach z nasion łubinu, po usunięciu goryczki wytwarzano mąkę.

Uprawa

Lubi miejsca słoneczne, gleby piaszczyste i próchniczne, suche, lub średnio wilgotne. Nie toleruje dużej ilości wapnia w glebie[7]. Uprawia się go z nasion, jest łatwy w uprawie. Po przekwitnięciu rośliny należy ją ściąć, wówczas zakwitnie drugi raz jesienią[7].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– (ang.).
  3. ↑ Lupinus polyphyllus, The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. ↑ a b Lupinus polyphyllus Lindl., Plants of the World online , Royal Botanic Gardens, Kew .
  5. ↑ a b c Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
  6. ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 341, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  7. ↑ a b Bolesław Chlebowski, Kazimierz Mynett: Kwiaciarstwo. Warszawa: PWRiL, 1983. ISBN 83-09-00544-X.

Bibliografia

  • Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Linki zewnętrzne