Argument kosmologiczny

Argument kosmologiczny – jeden z rodzajów rozumowań mających na celu dowiedzenie istnienia Boga^[1]. Arystoteles mówi o Pierwszym Poruszycielu jako przyczynie wszelkiego ruchu. Tomasz z Akwinu o pierwszej i samoistnej przyczynie, która jest podstawą wszelkiej przyczynowości w świecie.

Według teistów współczesna nauka, szczególnie kosmologia i drugie prawo termodynamiki, popierają kluczową przesłankę argumentu.

Do współczesnych obrońców argumentów kosmologicznych należą: William Lane Craig^[2] i William L. Rowe^[3].

Jedną z postaci dowodu jest dowód z przygodności^[4].

Treść

Przesłanką rozumowania jest, że każdy skutek ma przyczynę. Cofając się w łańcuchu przyczynowym dojdzie się do pierwszej przyczyny wszystkiego, którą jest Bóg. Argument kosmologiczny opiera się na 3 przesłankach^[2]:

Cokolwiek zaczyna istnieć, ma przyczynę swojego początku.
Wszechświat zaczął istnieć.
Dlatego wszechświat ma przyczynę swojego początku.

Krytyka

Według Immanuela Kanta argument zawiera niepoprawne założenia. Dowodzenie przyjmuje, że w łańcuchu przyczynowym nie można cofać się w nieskończoność, czego nie dowodzi. Niektóre warianty teorii kosmologicznej inflacji są zgodne ze Wszechświatem odwiecznym. Również prawdziwość uważanej obecnie za niezgodną z obserwacjami teorii wszechświatów cyklicznych oznaczałaby, że powstanie wszechświata nie miało przyczyny, gdyż czasoprzestrzeń istniała od zawsze.
Według Davida Hume'a i buddystów, nie istnieje powód aby wnioskować, że następstwo połączonych zdarzeń musi mieć początek.
Według Richarda Dawkinsa, rozumowanie jest wewnętrznie sprzeczne, gdyż zakłada, że wszystko musi mieć inną od siebie przyczynę, jednocześnie przyjmując, że Bóg nie ma innej od siebie przyczyny.
Według Petera Millicana^[5], Bertranda Russela i Davida Hume'a^[6] argument popełnia błąd złożenia.

Przypisy

↑ dowód kosmologiczny, Encyklopedia PWN , Wydawnictwo Naukowe PWN .
↑ ^a ^b The Kalam Cosmological Argument - Reasonable Faith , www.reasonablefaith.org (ang.).
↑ BrianB. Davies BrianB., William L. Rowe. The Cosmological Argument. Pp. 273. (Princeton University Press, 1975.) $13.50. - John J. Shepherd. Experience, Inference and God. Pp. 190. (London: Macmillan, 1975.) £7., „Religious Studies”, 13 (1), 1977, s. 116–118, DOI: 10.1017/S0034412500009835, ISSN 1469-901X (ang.).
↑ ChadCh. Meister ChadCh., Wprowadzenie do filozofii religii, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018, s. 117-128, ISBN 978-83-8142-046-4 (pol.).
↑ William L.W.L. Craig William L.W.L., William Lane Craig vs Peter Millican: The Cosmological Argument Part 1 , 2013 .
↑ Cosmological Argument, „Stanford Encyclopedia of Philosophy”, 13 lipca 2004 .

Bibliografia

Gerald O'Collins i Edward G. Farrugia, Leksykon Teologiczny, Kraków 1994.

Linki zewnętrzne

BruceB. Reichenbach BruceB., Argument kosmologiczny, Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 11 października 2017, ISSN 1095-5054 (ang.).

[epwn-1] dowód kosmologiczny, Encyklopedia PWN , Wydawnictwo Naukowe PWN .

[:0-2] The Kalam Cosmological Argument - Reasonable Faith , www.reasonablefaith.org (ang.).

[3] BrianB. Davies BrianB., William L. Rowe. The Cosmological Argument. Pp. 273. (Princeton University Press, 1975.) $13.50. - John J. Shepherd. Experience, Inference and God. Pp. 190. (London: Macmillan, 1975.) £7., „Religious Studies”, 13 (1), 1977, s. 116–118, DOI: 10.1017/S0034412500009835, ISSN 1469-901X (ang.).

[4] ChadCh. Meister ChadCh., Wprowadzenie do filozofii religii, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018, s. 117-128, ISBN 978-83-8142-046-4 (pol.).

[5] William L.W.L. Craig William L.W.L., William Lane Craig vs Peter Millican: The Cosmological Argument Part 1 , 2013 .

[6] Cosmological Argument, „Stanford Encyclopedia of Philosophy”, 13 lipca 2004 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]