Hawajka sierpodzioba
Hawajka sierpodzioba to temat, który z biegiem czasu wzbudził zainteresowanie i debaty. Stało się tematem dyskusji na różnych polach, od polityki po naukę. Jego wpływ na społeczeństwo był znaczący, a jego znaczenie w dalszym ciągu stanowi powód do analiz i refleksji. W tym artykule zbadamy różne perspektywy i podejścia związane z Hawajka sierpodzioba, aby zapewnić kompleksowy i obiektywny pogląd na ten temat. Ponadto zbadamy jego ewolucję na przestrzeni lat i jego wpływ dzisiaj.
| Akialoa ellisiana[1] | |||
| (G.R. Gray, 1860) | |||
 Ilustracja z Extinct Birds (1907) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
hawajka sierpodzioba | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Hawajka sierpodzioba[3] (Akialoa ellisiana) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae). Występował endemicznie na hawajskiej wyspie Oʻahu. Znany z dwóch okazów pozyskanych w 1837 i niepewnych obserwacji; wymarły.
Taksonomia
Po raz pierwszy gatunek opisał George Robert Gray w 1860. Nadał mu nazwę Drepanis (Hemignathus) Ellisiana. Opis zawierał jedynie spis nazw, pod którymi ptak ten był wcześniej wzmiankowany w literaturze (błędnie sądzono bowiem, że to hawajka cienkodzioba Akialoa obscura), informację o miejscu odłowienia holotypu (Oʻahu) oraz nazwie lokalnej (Jibi)[4]. Obecnie (2021) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) umieszcza hawajkę sierpodziobą w rodzaju Akialoa pod nazwą A. ellisiana[5]. Gatunek znany jest z dwóch okazów muzealnych, pozyskanych w 1837[6]. W 1907 Walter Rothschild pisał jednak tylko o jednym okazie – holotypie, pozyskanym przez Deppego, przechowywanym w zbiorach w Berlinie[7] (Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie); jest to prawdopodobnie młodociany samiec. Jest to jedyny z kilku okazów pozyskanych przez Deppego; drugi z istniejących pozyskał J.K. Townsend w Nuʻuanu Valley. Przechowywany jest w Academy of Natural Sciences of Drexel University, możliwe że jest to dorosły samiec[8].
Morfologia
Długość ciała wynosiła około 19 cm[8]. U holotypu długość skrzydła wynosi 83,5 mm, długość ogona 53 mm, długość górnej krawędzi dzioba 56 mm (w linii prostej od nasady do końcówki dzioba mierzy on 47,5 mm)[7]. Hawajki sierpodziobe były bardzo duże, jak na hawajki; ich upierzenie było, według Pratta żółto-zielone. Ptaki te cechował mocno wygięty w dół długi dziób[8]. Dalszy opis, autorstwa Harterta, dotyczy holotypu. Wierzch ciała był oliwkowozielony, bardziej zielony na kuprze i pokrywach nadogonowych, szarawy na głowie i z tyłu szyi. Widoczna żółta brew. Broda, gardło i środek brzucha brudnobiałe. Górna część piersi oliwkowozielona, podobnie jak i boki, które przyjmują jednak bardziej brązowy odcień. Skrzydła i ogon brązowe; obrzeża piór skrzydeł i sterówek żółtozielone[7].
Zasięg
Gatunek znany wyłącznie z Oʻahu[6].
Status
IUCN uznaje gatunek za wymarły (EX, Extinct). Znany jest z dwóch okazów i późniejszych niepewnych obserwacji (według BirdLife International ostatnia miała miejsce w 1940). Scott Wilson i Henry Palmer podczas kolekcjonowania okazów na Hawajach nie odnotowali hawajek sierpodziobych (pierwszy na Hawajach przebywał w latach 1887–1888 i 1896, drugi został tam wysłany w 1891[9]). R.C.L. Perkins w 1903 obserwował parę, a jednego ptaka odstrzelił, jednak nie znalazł truchła. Jedno doniesienie z 1939 pochodzi od J. d’A. Northwooda; według dzisiejszych standardów obserwacja była dość dobrze udokumentowana i wiarygodna[8]. Prawdopodobnie gatunek wymarł wskutek niszczenia środowiska i chorób zakaźnych[6].
Przypisy
- ↑ a b c d Akialoa ellisiana, Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Akialoa ellisiana, The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Drepanidini Cabanis, 1847 (wersja: 2021-07-12). Kompletna lista ptaków świata . Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. .
- ↑ George Robert Gray: Catalogue of the birds of the tropical islands of the Pacific Ocean. 1860, s. 9.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). . (ang.).
- ↑ a b c Oahu Akialoa Akialoa ellisiana. BirdLife International. .
- ↑ a b c Walter Rothschild: Extinct Birds. 1907, s. 33.
- ↑ a b c d H. Douglas Pratt: The Hawaiian Honeycreepers: Drepanidinae (Bird Families of the World). Oxford University Press, 2005, s. 246–247. ISBN 978-0198546535.
- ↑ Janet Kear, A.J Berger: The Hawaiian Goose. A&C Black, 2010, s. 62. ISBN 978-1-4081-3758-1.