Pieczarka dwuzarodnikowa

W dzisiejszym świecie Pieczarka dwuzarodnikowa stał się tematem zainteresowania i dyskusji wielu osób. Niezależnie od tego, czy ze względu na jego znaczenie w dzisiejszym społeczeństwie, wpływ na świat pracy czy znaczenie w codziennym życiu ludzi, Pieczarka dwuzarodnikowa jest tematem, który nie pozostawia nikogo obojętnym. Przez lata debatowano na temat Pieczarka dwuzarodnikowa i jego implikacji, generując sprzeczne opinie i rosnące zainteresowanie zrozumieniem jego wpływu w różnych obszarach. W tym artykule szczegółowo zbadamy temat Pieczarka dwuzarodnikowa i jego różne aspekty, analizując jego znaczenie, znaczenie i możliwe konsekwencje w przyszłości.

Pieczarka dwuzarodnikowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pieczarkowate

Rodzaj

pieczarka

Gatunek

pieczarka dwuzarodnikowa

Nazwa systematyczna
Agaricus bisporus (J.E. Lange) Imbach
Mitt. naturf. Ges. Luzern 15: 15 (1946)
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Owocniki z upraw
Podstawki i zarodniki
Pizza z pieczarkami

Pieczarka dwuzarodnikowa (Agaricus bisporus (J.E. Lange) Imbach) – gatunek grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1]. Rośnie dziko, ale jest też uprawiana w pieczarkarniach i sprzedawana w sklepach[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Agaricus, Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1926 r. Jakob Emanuel Lange nadając mu nazwę Psalliota hortensis f. bispora. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1946 r. Emil Imbach[1].

Niektóre synonimy naukowe:

  • Agaricus brunnescens Peck 1900
  • Agaricus hortensis (Cooke) Pilát 1951
  • Agaricus hortensis (Cooke) S. Imai 1938
  • Psalliota bispora (J.E. Lange) F.H. Møller & Jul. Schäff. 1938
  • Psalliota hortensis (Cooke) J.E. Lange 1926[3].

Polską nazwę podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też pod nazwami: pieczarka ogrodowa, pieczarka polna odmiana ogrodowa, bedłka polna odmiana ogrodowa[4].

Morfologia

Kapelusz

Średnicy 4–10 cm, barwy białej, szarobiałej do brązowawej. Skórka od promieniowo-włókienkowej do przylegająco łuskowatej[5].

Blaszki

Nie dochodzą do trzonu. U młodych okazów są białawe, później różowe, na koniec ciemnobrązowe[5].

Trzon

Wysokość 3–8 cm, grubość do 3 cm, walcowaty, pełny. Posiada wyraźny pierścień. Kolor biały, poniżej pierścienia czasami jest łuskowaty[6].

Miąższ

Słabo czerwieniejący, o słabym, przyjemnym zapachu[5].

Wysyp zarodników

Brązowy. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, o średnicy 5,5–8,5 × 4–6,5 µm. Podstawki zawsze dwuzarodnikowe[6].

Gatunki podobne

Pieczarkę dwuzarodnikową można pomylić z trującą pieczarką karbolową (Agaricus xanthodermus), ale także z jadalnymi: pieczarką łąkową (Agaricus campestris) oraz pieczarką białawą (Agaricus arvensis). Spośród wszystkich tych gatunków pieczarka dwuzarodnikowa ma najgrubszy, najbardziej mięsisty kapelusz[7].

Występowanie i siedlisko

Na naturalnych siedliskach występuje w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej, Europie, Azji, Australii i na wielu wyspach[8]. W Polsce jej rozprzestrzenienie i częstość występowania nie są znane. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. podano 5 jej stanowisk[4].

Naziemny grzyb saprotroficzny. Rośnie od maja do września, na polach, w parkach, w miejscach nawożonych obornikiem, na stosach kompostowych, rzadko w lasach. W naturalnym środowisku jest rzadki, jest natomiast uprawiany na dużą skalę[2].

Znaczenie

  • Doskonały grzyb jadalny, powszechnie uprawiany[2]. Jak widać w tabeli poniżej, pieczarki są źródłem głównie miedzi, ryboflawiny (wit. B2), niacyny (wit. B3) i kwasu pantotenowego. W mniejszym stopniu mogą być źródłem m.in. selenu (17% RDA w 100 g), fosforu (12% RDA), witaminy B6 (6–8% RDA), potasu (7% AI) i tiaminy (wit. B1; 7% RDA). W śladowych ilościach w pieczarce dwuzarodnikowej występuje MMH (monometylohydrazyna): lotna pochodna hydrazyny o wzorze sumarycznym CH3N2H3, substancja która jest wykorzystywana jako paliwo hipergolowe w silnikach rakietowych. Według starszych badań – nie powinno się spożywać pieczarek na surowo ze względu na obecność rakotwórczych pochodnych hydrazyny[9], jednak nowsze badania, nie wskazują bezpośrednio na to że agaritiny (wspomniania pochodna hydrazyny) ma wpływ na rakotwórczość[10][11].
Wartość odżywcza
Pieczarka dwuzarodnikowa (Agaricus bisporus), surowa
(100 g)
Wartość energetyczna 93 kJ (22 kcal)
Białka 3,09 g
Węglowodany 3,26 g
Tłuszcze 0,34 g
Woda 92,45 g
Etanol 0,0 g
Kofeina 0 mg
Dane liczbowe na podstawie: USDA National Nutrient Database for Standard Reference, Release 28, full version[12]
Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[14]
  • W październiku 2012 r. francuskim naukowcom z Institut National de la Recherche Agronomique w Nancy udało się rozszyfrować jej genom[15].
  • Jest także grzybem leczniczym o własnościach przeciwnowotworowych, immunomodulacyjnych i nefrotonicznych[16].

Uprawa

Uprawa prowadzona jest głównie w wysokotowarowych zakładach produkcyjnych. Grzyby uprawia się na podłożu organicznym, którym jest w Europie głównie nawóz koński, w Ameryce Północnej – słoma kukurydziana, w Azji – słoma ryżowa. Przed procesem kompostowania do nawozu dodaje się do 20% dodatków (wióry drzewne lub nawozy mineralne). W trakcie kompostowania w wyniku fermentacji przeprowadzanej przez bakterie następuje rozkład węglowodanów, podczas gdy białka i lignina pozostają. W temperaturze ok. 60 °C w jakiej przeprowadza się kompostowanie giną owady znajdujące się w nawozie w różnych stadiach rozwoju. Po przygotowaniu podłoża miesza się je z wilgotnymi ziarnami zbóż obrośniętymi grzybnią pochodzącą z czystych kultur i umieszcza w warunkach inkubacyjnych tj. w temperaturze 24 °C i wilgotności powietrza 60%, co sprzyja rozrastaniu się strzępek. W celu przyśpieszenia rozwoju osobników podłoże przysypuje się ciężką ziemią, obniża temperaturę poniżej 22 °C, zwiększa wilgotność powietrza do ok. 95% i dba się o odpowiednie przewietrzanie pomieszczeń. Zbiór owocników trwa przez kilka tygodni i uzyskuje się do 14 kg pieczarek z 1 m² (100 kg z 1 m³) podłoża[17].

Produkcja światowa pieczarek w 1950 wynosiła 53 tys. ton, w 1980 już 800 tys. ton[17], na początku lat 90. XX wieku – 1,5 mln ton[18]. Polska jest największym producentem pieczarek w Europie (330 tys. ton rocznie)[19] i największym eksporterem tych grzybów na świecie[20].

Przypisy

  1. ↑ a b c Index Fungorum (ang.).
  2. ↑ a b c Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, s. 364, ISBN 83-09-00714-0.
  3. ↑ Species Fungorum (ang.).
  4. ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 33, ISBN 83-89648-09-1.
  5. ↑ a b c E. Gerhardt, Grzyby: wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa: Klub dla Ciebie - Bauer-Weltbild Media, 2006, s. 60, ISBN 83-7404-513-2.
  6. ↑ a b Michael Kuo, 'Agaricus bisporus. The Button Mushroom, MushroomExpert.Com .
  7. ↑ Albert Pilát, Otto Ušák, Mały atlas grzybów, Warszawa: PWRiL, 1977, s. 101.
  8. ↑ Discover Life Maps .
  9. ↑ C. Hashida i inni, Quantities of agaritine in mushrooms (Agaricus bisporus) and the carcinogenicity of mushroom methanol extracts on the mouse bladder epithelium, „Nihon Koshu Eisei Zasshi”, 6, 37, 1990, s. 400–405, PMID: 2132000.
  10. ↑ C. Papaparaskeva, C. Ioannides, R. Walker, Agaritine does not mediate the mutagenicity of the edible mushroom Agaricus bisporus, „Mutagenesis”, 6 (3), 1991, s. 213–217, DOI: 10.1093/mutage/6.3.213, ISSN 0267-8357, PMID: 1679191 .
  11. ↑ K. Matsumoto i inni, Carcinogenicity examination of Agaricus bisporus, edible mushroom, in rats, „Cancer Letters”, 58 (1–2), 1991, s. 87–90, DOI: 10.1016/0304-3835(91)90028-g, ISSN 0304-3835, PMID: 2049788 .
  12. ↑ „11260, Mushrooms, white, raw” . „USDA National Nutrient Database for Standard Reference, Release 28, full version”, wrzesień 2015, wersja poprawiona maj 2016. Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA). (ang.).  (zob. zarchiwizowany wyciąg HTML).
  13. ↑ a b ''Mushrooms, white, raw'', Self Nutrition Data , Condé Nast , (na podstawie USDA National Nutrient Database for Standard Reference, Release 21).
  14. ↑ Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.).
  15. ↑ Krzysztof Kowalski, Pieczarka bez tajemnic , Rzeczpospolita.pl, 9 października 2012 .
  16. ↑ Jadwiga Turlo, Grzyby wielkoowocnikowe – niedoceniane źródło substancji leczniczych, „Studia i Materiały CEPL w Rogowie. R.17”, 44 (3), 2015, s. 138–151.
  17. ↑ a b Emil Müller, Wolfgang Loeffler, Zarys mikologii, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1987, s. 186–187, ISBN 83-09-01137-7.
  18. ↑ Mushroom biology: the impact on mushroom production and mushroom products, S.T. Chang, Mushroom Biology and Mushroom Products, Hong Kong: The Chinese University Press, 1993, s. 3–20, ISBN 962-201-610-3.
  19. ↑ Polska stała się pieczarkową potęgą, bo UE dała na to pieniądze, pap.pl , PAP .
  20. ↑ l, Dobre perspektywy dla branży producentów podłoża oraz producentów pieczarek .