SM UB-67

W dzisiejszym świecie SM UB-67 to temat/koncepcja/osoba, który zyskał duże znaczenie i zainteresowanie w różnych obszarach społeczeństwa. Niezależnie od tego, czy chodzi o politykę, naukę, sztukę, czy życie codzienne, SM UB-67 zaznaczył się przed i po w sposobie, w jaki ludzie postrzegają i podchodzą do różnych aspektów życia. Jej wpływ widać w sposobie rozwoju rozmów, podejściu do pewnych problemów czy sposobie podejmowania decyzji. SM UB-67 wywołał kontrowersje, inspiracje, refleksje i działania, stając się kluczowym elementem zrozumienia złożoności dzisiejszego świata. W tym artykule zbadamy wpływ SM UB-67 i przeanalizujemy jego wpływ w różnych obszarach, a także możliwe implikacje na przyszłość.

Ten artykuł dotyczy okrętu podwodnego UB-67 z 1917 roku. Zobacz też: inne okręty o tej samej lub podobnej nazwie.
SM UB-67
Ilustracja
SM UB-64, okręt siostrzany UB-67
Klasa

okręt podwodny

Typ

UB III

Projekt

44

Historia
Stocznia

Germaniawerft, Kilonia Cesarstwo Niemieckie

Położenie stępki

1916

Wodowanie

16 czerwca 1917

 Kaiserliche Marine
Nazwa

SM UB-67

Wejście do służby

23 sierpnia 1917

Los okrętu

poddany w 1918 Wielkiej Brytanii, złomowany w 1922

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


513 ton
647 ton

Długość

55,83 metra

Szerokość

5,8 metra

Zanurzenie

3,67 metra

Zanurzenie testowe

50 metrów

Rodzaj kadłuba

dwukadłubowy

Napęd
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 809 kW (1100 KM)
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 580 kW (788 KM)
2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


13,2 węzła
7,6 węzła

Zasięg

na powierzchni: 9090 Mm przy 6 węzłach
w zanurzeniu: 55 Mm przy 4 węzłach

Uzbrojenie
1 działo kal. 8,8 cm, 10 torped
Wyrzutnie torpedowe

5 × 500 mm

Załoga

34

SM UB-67 – niemiecki okręt podwodny z okresu I wojny światowej, jedna z 96 zbudowanych jednostek typu UB III.

Okręt miał wyporność 513 ton w położeniu nawodnym i 647 ton pod wodą, a jego główną bronią było 10 torped o kalibrze 500 mm wystrzeliwanych z pięciu wyrzutni. Napędzana silnikami wysokoprężnymi i elektrycznymi jednostka rozwijała prędkość 13,2 węzła na powierzchni i 7,6 węzła w zanurzeniu, osiągając zasięg nawodny wynoszący 9090 Mm przy prędkości 6 węzłów (i 55 Mm przy prędkości 4 węzłów pod wodą).

UB-67 został zwodowany 16 czerwca 1917 roku w stoczni Germaniawerft w Kilonii, a do służby w Kaiserliche Marine wcielono go 23 sierpnia 1917 roku. W czasie służby operacyjnej w 5. Flotylli U-Bootów i 1. Flotylli U-Bootów Hochseeflotte odbył trzy patrole bojowe, podczas których zatopił jeden statek o pojemności 13 936 BRT i trałowiec o wyporności 810 ton. SM UB-67 został poddany Wielkiej Brytanii w listopadzie 1918 roku w wyniku podpisania rozejmu w Compiègne, a następnie złomowany w Swansea w 1922 roku.

Projekt i budowa

Wydane w kwietniu 1915 roku przez Inspektorat U-Bootów memorandum wzywało kierownictwo Cesarskiej Marynarki Wojennej do zaprojektowania i budowy uproszczonego typu okrętu podwodnego, który miał zostać wykorzystany w działaniach blokadowych Wielkiej Brytanii[1]. Budowa dużych, oceanicznych okrętów podwodnych zabierała zbyt wiele czasu, podobnie jak produkcja używanych do ich napędu silników wysokoprężnych o dużej mocy. Konsekwencją był duży niedobór jednostek tej klasy w niemieckiej flocie[1][2]. Wznowienie na początku 1916 roku nieograniczonej wojny podwodnej sprawiło, że konieczne stało się opracowanie średniej wielkości okrętu podwodnego uzbrojonego w torpedy, który można było szybko zbudować[3]. Przybrzeżne okręty typu UB II były zbyt słabo uzbrojone i miały niewystarczający zasięg, przez co ich użycie ograniczone było przeważnie do wód Morza Północnego i kanału La Manche, natomiast nowo projektowane torpedowe okręty podwodne musiały być zdolne do operowania wokół Wysp Brytyjskich i na Morzu Śródziemnym[4][5]. Zrezygnowano z wcześniejszego schematu prostych jednostek jednokadłubowych z zewnętrznymi zbiornikami balastowymi na rzecz konstrukcji dwukadłubowej[6][7].

Projekt nowego okrętu podwodnego średniej wielkości oparto na konstrukcji udanych podwodnych stawiaczy min typu UC II[2][4]. Dziobowej części okrętu nadano nowy profil, a szyby minowe zastąpiono przedziałem torpedowym z czterema wewnętrznymi wyrzutniami torped; powiększono również wyposażony w dwa peryskopy kiosk[4]. Znacznie zwiększono moc silników spalinowych i elektrycznych, jak i pojemność zbiorników paliwa, jednak odbyło się to kosztem zmniejszenia o 40% wielkości baterii akumulatorów i o blisko 30% ich pojemności w stosunku do SM U-16(inne języki), przez co spadła prędkość podwodna i zasięg[4]. Okręty charakteryzowały się doskonałą manewrowością i krótkim czasem zanurzania, wynoszącym 30 sekund[8][9]. Budowa okrętów o nadanym przez Inspektorat U-Bootów numerze projektu 44, zwanych później typem UB III, miała rozpocząć się po zrealizowaniu przez stocznie kontraktów na budowę jednostek typu UB II i UC II, czyli najwcześniej wiosną 1917 roku[4].

SM[a] UB-67 zamówiony został 2 maja 1916 roku jako jednostka z liczącej 24 jednostki I serii okrętów typu UB III[4][b]. Powstał w stoczni Germaniawerft w Kilonii jako jeden z ośmiu okrętów typu UB III zbudowanych w tej wytwórni[4][10]. UB-67 otrzymał numer stoczniowy 285 (Werk 285)[11][12]. Stępkę okrętu położono w 1916 roku[12], a zwodowany został 16 czerwca 1917 roku[9][13]. Koszt budowy okrętu wyniósł 3 mln 276 tys. marek[14].

Dane taktyczno-techniczne

Wnętrze przedziału torpedowego siostrzanego okrętu podwodnego UB-110
Wnętrze przedziału torpedowego siostrzanego okrętu UB-110(inne języki)

SM UB-67 był średniej wielkości okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej[7][15]. Długość całkowita wynosiła 55,83 metra, szerokość 5,8 metra i zanurzenie 3,67 metra[7][14]. Kadłub sztywny miał 40,1 metra długości i 3,9 metra szerokości[14][16]. Podzielony był grodziami na następujące przedziały (od dziobu): przedział torpedowy, pomieszczenia załogi, centrala, pomieszczenia załogi, przedział silników spalinowych, przedział silników elektrycznych oraz rufowy przedział torpedowy[17]. Wysokość (od stępki do szczytu kiosku) wynosiła 8,25 metra[14][16]. Dziób jednostki przystosowany był do przecinania sieci przeciwpodwodnych[18]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 513 ton, a w zanurzeniu 647 ton[7][14].

Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa 6-cylindrowe, czterosuwowe silniki wysokoprężne MAN S6V35/35 o łącznej mocy 809 kW (1100 KM) przy 450 obr./min, zaś pod wodą poruszał się dzięki dwóm silnikom elektrycznym SSW o łącznej mocy 580 kW (788 KM) przy 362 obr./min[7][19]. Dwa wały napędowe obracały dwie śruby o średnicy 1,4 metra każda[9]. Jednostka wyposażona była w dwa stery kierunku i dwa podwójne stery głębokości[20]. Okręt osiągał prędkość 13,2 węzła na powierzchni i 7,6 węzła w zanurzeniu[7][14]. Zasięg wynosił 9090 Mm przy prędkości 6 węzłów w położeniu nawodnym oraz 55 Mm przy prędkości 4 węzłów pod wodą[7][14]. Zbiorniki mieściły 75 ton paliwa[12][14][c], a energia elektryczna magazynowana była w dwóch bateriach akumulatorów po 62 ogniwa, zlokalizowanych pod przednim i tylnym pomieszczeniem mieszkalnym załogi[20]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 50 metrów[8][12][d], zaś czas wykonania manewru zanurzenia 30 sekund[8][21].

Głównym uzbrojeniem okrętu było pięć wewnętrznych wyrzutni torped kalibru 500 mm: cztery dziobowe i jedna na rufie, z łącznym zapasem 10 torped[5][9]. Broń artyleryjską stanowiło umieszczone przed kioskiem działo pokładowe kalibru 8,8 cm TK C/08 L/30, z zapasem amunicji wynoszącym od 160 do 296 naboi[9][12]. Okręt wyposażony był w dwa peryskopy: wachtowy i bojowy[18]. Wyposażenie ratownicze stanowiła umieszczona na pokładzie łódź ratunkowa[9].

Załoga okrętu składała się z trzech oficerów oraz 31 podoficerów i marynarzy[8][20][e].

Służba

1917 rok

SM UB-67 został wcielony do służby w Kaiserliche Marine 23 sierpnia 1917 roku[11][22]. Dowódcą jednostki został mianowany por. mar. (niem. Oberleutnant zur See) Albrecht von Dewitz, dowodzący wcześniej UC-15, UB-14 i UC-38[23]. Po okresie szkolenia U-Boot 24 października wszedł w skład 5. Flotylli U-Bootów Hochseeflotte[11]. Okręt miał zostać wysłany na Morze Śródziemne, jednak nigdy tam nie dotarł (w K.u.K. Kriegsmarine jednostka otrzymała oznaczenie U-67)[22][24]. 1 grudnia nowym dowódcą U-Boota został kpt. mar. (niem. Kapitänleutnant) Gerhard Schulz, dowodzący uprzednio UC-27[25].

1918 rok

W 1918 roku na okręcie w miejsce działa kalibru 8,8 cm zamontowano działo kalibru 10,5 cm Utof C/16 L/45 (zapas pocisków wynosił od 108 do 192)[9][26]. 4 lutego w odległości 15 Mm na północny zachód od wyspy Inishtrahull(inne języki) UB-67 storpedował bez ostrzeżenia zbudowany w 1917 roku duży uzbrojony brytyjski parowiec „Aurania”(inne języki) o pojemności 13 936 BRT, płynący pod balastem z Liverpoolu do Nowego Jorku[27][28]. Trafiony dwoma torpedami ciężko uszkodzony statek został sztrandowany w pobliżu Tobermory, jednak ostatecznie uległ zniszczeniu (na pozycji 56°36′N 6°20′W/56,600000 -6,333333; w wyniku ataku zginęło ośmiu członków załogi)[28][29].

1 kwietnia UB-67 został skierowany do Flotylli Szkolnej U-Bootów, gdzie służył jako jednostka szkolna[11][22]. 21 października okręt ponownie przyporządkowano do formacji bojowej – 1. Flotylli U-Bootów Hochseeflotte[11][30]. Tego dnia dowództwo U-Boota objął por. mar. Hellmuth von Doemming, dowodzący poprzednio UC-52[31]. 25 października UB-67 wyszedł z Helgolandu, by wziąć udział w planowanej operacji sił głównych Hochseeflotte przeciwko Royal Navy[32]. Rankiem 4 listopada w odległości 12 Mm na północny wschód od Sunderlandu U-Boot doznał lekkich uszkodzeń w wyniku pojedynku artyleryjskiego z brytyjskim okrętem patrolowym[33]. Wieczorem 10 listopada nieopodal wysp Farne(inne języki) (na pozycji 55°38′N 1°30′W/55,633333 -1,500000) okręt podwodny będąc w zanurzeniu wystrzelił pojedynczą torpedę w kierunku zbudowanego w 1916 roku brytyjskiego trałowca HMS „Ascot”(inne języki) o wyporności 810 ton[33][34]. Trafiona jednostka zatonęła, a w wyniku ataku zginęło 51 członków załogi[34][f]. HMS „Ascot” był ostatnim alianckim okrętem zatopionym podczas I wojny światowej[34][35]. U-Boot dotarł do bazy w Kilonii 13 listopada[33].

Po zakończeniu działań wojennych, w myśl postanowień rozejmu w Compiègne, SM UB-64 został 24 listopada 1918 roku poddany Brytyjczykom, a w 1922 roku złomowano go w Swansea[7][22].

Podsumowanie działalności bojowej

W latach 1917–1918 SM UB-67 odbył łącznie trzy patrole bojowe, podczas których zatopił jeden statek o pojemności 13 936 BRT i trałowiec o wyporności 810 ton[11][36]. Na pokładach zatopionych jednostek zginęło 59 osób, w tym 51 na brytyjskim trałowcu HMS „Ascot”[34][36]. Pełne zestawienie bojowych osiągnięć okrętu przedstawia poniższa tabela[36]:

Lista zatopionych jednostek
Data Nazwa Państwo Tonaż[g] Los jednostki
4 lutego 1918 „Aurania”(inne języki)  Wielka Brytania 13 936 zatopiony
10 listopada 1918 HMS „Ascot”(inne języki)  Royal Navy 810 zatopiony
RAZEM zatopione: 2

Uwagi

  1. ↑ SM – Seiner Majestät – Jego Mości.
  2. ↑ UB 67 ↓ podaje, że okręt został zamówiony 20 maja 1916 roku.
  3. ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 181 podają, że zbiorniki okrętu mieściły od 78 do 86 ton paliwa.
  4. ↑ UB III ↓ podaje, że dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 75 metrów.
  5. ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 111 podaje, że załoga okrętu liczyła 36 ludzi.
  6. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 438 podaje, że w wyniku ataku zginęła cała załoga trałowca licząca 16 oficerów i 47 podoficerów i marynarzy.
  7. ↑ Tonaż statków handlowych i innych cywilnych jednostek podany jest w tonach rejestrowych brutto, a w przypadku okrętów podana jest wyporność w tonach.

Przypisy

  1. ↑ a b Rössler 1989 ↓, s. 56.
  2. ↑ a b Kaack 2023 ↓, s. 44.
  3. ↑ Rössler 1989 ↓, s. 56–57.
  4. ↑ a b c d e f g Rössler 1989 ↓, s. 57.
  5. ↑ a b Perepeczko 2000 ↓, s. 362.
  6. ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 111.
  7. ↑ a b c d e f g h Möller i Brack 2004 ↓, s. 49.
  8. ↑ a b c d Kaack 2023 ↓, s. 45.
  9. ↑ a b c d e f g Gröner 1985 ↓, s. 53.
  10. ↑ Germaniawerft ↓.
  11. ↑ a b c d e f UB 67 ↓.
  12. ↑ a b c d e Gogin 2025 ↓.
  13. ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 110.
  14. ↑ a b c d e f g h Gröner 1985 ↓, s. 52.
  15. ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 181.
  16. ↑ a b UB III ↓.
  17. ↑ Williamson 2016 ↓, s. 28–29.
  18. ↑ a b Williamson 2016 ↓, s. 29.
  19. ↑ Gröner 1985 ↓, s. 52–53.
  20. ↑ a b c Rössler 1989 ↓, s. 53.
  21. ↑ Gibson i Prendergast 2014 ↓, s. 313.
  22. ↑ a b c d Gröner 1985 ↓, s. 54.
  23. ↑ Albrecht von Dewitz ↓.
  24. ↑ Koszela 2019 ↓, s. 216–218.
  25. ↑ Gerhard Schulz ↓.
  26. ↑ Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 562.
  27. ↑ Wwlossesbrms 3 2011 ↓.
  28. ↑ a b Aurania ↓.
  29. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 405–406.
  30. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 436–437.
  31. ↑ Hellmuth von Doemming ↓.
  32. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 437.
  33. ↑ a b c Perepeczko 2000 ↓, s. 438.
  34. ↑ a b c d HMS Ascot ↓.
  35. ↑ Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 473.
  36. ↑ a b c uboatsucc ↓.

Bibliografia

Okręty podwodne typu UB III

Kaiserliche Marine