Sancho IV Odważny

Wygląd przypnij ukryj

Ten artykuł od 2012-03 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Sancho IV Odważny

Pomnik Sancho IV w Madrycie
Król Kastylii i Leónu
Okres	od 1284 do 1295
Poprzednik	Alfons X Mądry
Następca	Ferdynand IV Pozwany
Dane biograficzne
Dynastia	burgundzka
Data urodzenia	1257/1258
Data i miejsce śmierci	25 kwietnia 1295 Toledo
Ojciec	Alfons X Mądry
Matka	Jolanta Aragońska
Żona	Maria de Molina
Dzieci	Izabela Kastylijska Ferdynand IV Pozwany Alfons Henryk Piotr Filip Beatrycze Kastylijska

Sancho IV Odważny, hiszp. Sancho el Bravo (ur. 1257/58, zm. 25 kwietnia 1295 w Toledo) – król Kastylii i Leónu w latach 1284-1295.

Był drugim synem króla Kastylii i Leonu Alfonsa X Mądrego i Jolanty, córki króla Aragonii Jakuba I Zdobywcy.

Po śmierci swojego starszego brata i następcy tronu Ferdynanda de la Cerda (1275), wykorzystując rosnącą niechęć społeczeństwa do kosztownej polityki zagranicznej swojego ojca oraz sprzeciw możnych dla prób centralizacji państwa, Sancho wystąpił o uznanie swojego prawa do tronu, co spotkało się z życzliwym przyjęciem przez Kortezy. Alfons X, stając w obliczu nacisków możnych i nowej inwazji Merynidów, uznał w 1278 Sancho za swojego następcę, mimo że po śmierci następcy tronu Ferdynanda prawo dziedziczenia korony przechodziło na jego synów (infantes de la Cerda), Alfonsa i Ferdynanda. W odpowiedzi na to królowa i Blanka (córka króla Francji – Ludwika IX Świętego i wdowa po Ferdynandzie), wraz z synami, schroniły się w Aragonii. Gdy w 1282 r. Sancho z poparciem Kortezów przywłaszczył sobie koronę Kastylii, Alfons X pozbawił go praw do tronu i wycofał się do Sewilli.

Po śmierci ojca Sancho zdołał jednak zachować koronę, chociaż opłacił to utratą kontroli nad królestwem, w zamian bowiem za udzielone poparcie arystokratyczne rody Haro i Lara uzyskały faktyczne rządy nad Kastylią. Na słabą pozycję króla wpłynęło także nieuznawanie przez papieża jego małżeństwa z Marią de Molina, zawartego w 1282, a co za tym idzie niepewna sytuacja prawna ich potomstwa.

W 1292 Sancho, w sojuszu z Aragonią i muzułmańską Grenadą, zdobył Tarifę. Po nieudanej próbie odbicia miasta Merynidzi zaprzestali interwencji w Hiszpanii i wycofali się ze zdobytych ziem (z wyjątkiem Algeciras i Rondy), przekazując je władcy Grenady.

Mając świadomość śmiertelnej choroby (gruźlicy), w 1295 Sancho ustanowił swoją żonę regentką dla małoletniego syna Ferdynanda, swojego następcy. Z małżeństwa z Marią de Molina, zawartego w 1285, miał 7 dzieci:

• Izabelę (1283-1328), żonę Jakuba II Aragońskiego, potem Jana III Bretońskiego
• Ferdynanda IV (1285-1312), swojego następcę
• Alfonsa (1286-1291)
• Henryka (1288-1299)
• Piotra (1290-1319)
• Filipa (1292-1327), męża swojej kuzynki Małgorzaty de la Cerda, córki Alfonsa de la Cerda
• Beatrycze (1293–1359), żonę Alfonsa IV Portugalskiego

Przypisy

1. ↑ a b c Sancho IV, Encyclopædia Britannica   (ang.).
2. ↑ a b c d e Sancho IV. Rey de Castilla y León (1258-1295). mcnbiografias.com. . (hiszp.).
3. ↑ a b c d e f Sancho IV el Bravo. biografiasyvidas.com. . (hiszp.).
4. ↑ Praca zbiorowa: Historia powszechna - Od imperium Karola Wielkiego do kryzysu XIV wieku. T. 8. Mediaset Group SA, 2007, s. 178. ISBN 978-84-9819-815-7.

Władcy Kastylii-Leónu

Dynastia Burgundzka	Ferdynand III Święty (1217–1252) Alfons X Mądry (1252–1284) Sancho IV Odważny (1284–1295) Ferdynand IV Pozwany (1295–1312) Alfons XI (1312–1350) Piotr I Okrutny (1350–1369)
Dynastia Trastámara	Henryk II (1369–1379) Jan I (1379–1390) Henryk III Chorowity (1390–1406) Jan II (1406–1454) Henryk IV Bezsilny (1454–1474) Izabela I Katolicka (1474–1504)
Dynastia Trastámara – linia aragońska	Ferdynand V Katolicki (król iure uxoris 1474–1504) Joanna Szalona (1504–1555)
Habsburgowie	Filip I Piękny (król iure uxoris 1504–1506) Karol I (1516–1556)

• Od czasu Karola I Kastylia-León i Aragonia, mimo pewnych odrębności prawnych, de facto tworzyły jedno Królestwo Hiszpanii. (Zobacz – władcy Hiszpanii.)

Władcy Galicji

Władcy swebscy	Pierwsza dynastia Hermeryk (409–438) Rekila (438–448) Rekiariusz (448–456) Agriwulf (456–457) Wojna domowa Maldras (457–460 w Luzytanii, 457 na północy) Framta (457 na północy) Richimund (457–464 na północy) Frumar (460–464 w Luzytanii) Remismund (464–464) Wiek ciemny Theodemund Veremund Hermeneric Schyłek Chararyk (550–558) Ariamir (558–561) Theodemar (561–570) Miro (570–583) Eboryk (lub Euryk, 583–584) Andeca (584–585) Malaryk (585)
Panowanie wizygockie	Leowigild (585–586) Rekkared I (586–601) Liuwa II (601–603) Witeryk (603–610) Gundemar (610–612) Sisebut (612–621) Rekkared II (621) Swintila (621–631) Sisenand (631–636) Chintila (636–639) Tulga (639–642) Chindaswint (642–653) Recceswint (653–672) Wamba (672–680) Erwig (680–687) Egika (687–702) Wittiza (702–710) Roderyk (710–711) Agila II (711–714)
Panowanie austuryjskie	Pierwsi władcy Pelayo (718–737) Favila (737–739) Alfons I Katolicki (739–757) Fruela I (757–768) Aurelio (768–774) Silo (774–783) Mauregato (783–788) Bermudo I Diakon (788–791) Alfons II (791–842) Nepotian (842) Dynastia Ramiro Ramiro I (842–850) Ordoño I (850–866)
Królestwo Galicji	Alfons III Wielki (866–910)
Panowanie austuryjsko-leońskie	Pierwsi władcy Ordoño II (910–924) Fruela II (924–925) Alfonso Froilaz (925–926) Dynastia Ordóñez Sancho I Ordóñez (925–929) Alfons IV Mnich (929–931) Ramiro II (931–951) Ordoño III (951–956) Sancho I Gruby (956–958) Ordoño IV Nikczemny (958–960) Sancho I Gruby (960–966) Ramiro III (966–982) Bermudo II (982–999) Alfons V (999–1027) Bermudo III (1027–1037) Dynastia Jimenez Ferdynand I Wielki (1037–1065)
Królowie Galicji i Nawarry	Dynastia galicyjsko-nawarryjska García II z Galicji (1065–1072) Alfons VI (1072) Sancho II Mocny (1072-1073) Alfons VI (1073–1109) Urraka Kastylijska (1109–1111) Dynastia burgundzka Alfons VII Imperator (1111–1157)
Królowie Galicji i Leónu	Ferdynand II (1157–1188) Alfons IX (1188–1230)
Królowie Galicji-León i Kastylii-Toledo	Pierwsi władcy Ferdynand III Święty (1230–1252) Alfons X Mądry (1252–1284) Sancho IV Odważny (1284–1292) Ferdynand IV Pozwany (1295–1312) Alfons XI (1312–1350) Piotr I Okrutny (1350–1369) Dynastia Trastámara Henryk II Trastámara (1369–1379) Jan I (1379–1390) Henryk III Chorowity (1390–1406) Jan II (1406–1454) Henryk IV (1454–1474) Izabela I Katolicka (1474–1516) władcy Hiszpanii

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000115561319, 0000000390373371
• VIAF: 37462
• LCCN: n85260038
• GND: 119341166
• BnF: 12088543p
• SUDOC: 029211611
• BNE: XX1110037
• NTA: 185913571
• CiNii: DA15635888
• PLWABN: 9810586705705606
• NUKAT: n2011080706
• J9U: 987007276326905171
• WorldCat: lccn-n85260038

Encyklopedia internetowa:

• Britannica: biography/Sancho-IV-king-of-Castile-and-Leon
• БРЭ: 3534424
• Catalana: 0058528