Suddivisione Orografica Internazionale Unificata del Sistema Alpino

Wygląd przypnij ukryj Podział Alp według klasyfikacji SOIUSA

Suddivisione Orografica Internazionale Unificata del Sistema Alpino (w skrócie SOIUSA) – system klasyfikacji podziału Alp z punktu widzenia geograficznego i toponimii. Zaprojektowany przez włoskiego badacza Sergio Marazzi w 2005 roku.

Historia

Klasyfikacja SOIUSA została zaproponowana przez Sergio Marazzi w celu ujednolicenia istniejących podziałów Alp oraz stanowi alternatywne dla tradycyjnego ujęcia Alp według klasyfikacji Partizione delle Alpi, która została przyjęta w 1926 roku przez Congresso Geografico Italiano. Klasyfikacja SOIUSA uwzględnia różne systemy klasyfikacyjne (oparte na literaturze europejskiej w celu ich normalizacji), które obecnie są w użyciu (np. niemiecko-austriacką klasyfikację Alpenvereinseinteilung der Ostalpen lub austriacką klasyfikacje Geographische Raumgliederung Österreich). Klasyfikacja została przedstawiona na wykładzie zorganizowanym przez Club Alpino Italiano w dniu 6 kwietnia 2006 roku.

Struktura

Piramida poziomów w klasyfikacji SOIUSA

W klasyfikacji SOIUSA podstawowy podział wyróżnia dwie jednostki wchodzące w skład łańcucha górskiego Alpy: Alpi Occidental (pol. Alpy Zachodnie) i Alpi Orientali (pol. Alpy Wschodnie), zastępując klasyczne, włoskie ujęcie z podziałem na trzy podstawowe jednostki: Alpi Occidental (pol. Alpy Zachodnie), Alpi Centrali (pol. Alpy Środkowe) i Alpi Orientali (pol. Alpy Wschodnie) oraz grupuje poszczególne poziomy w hierarchiczną piramidę według jednakowych skal i zasad. Hierarchia systemu wyróżnia grupy górskie wyższego poziomu (wł. raggruppamenti di grado superiore) – wyznaczone na podstawie kryterium geomorfologicznego, altymetrii oraz uwzględniające aspekty historyczne i grupy górskie niższego poziomu (wł. raggruppamenti di grado inferiore) – wyróżnione na podstawie kryteriów alpinistycznych.

W poziomach wchodzących w skład grupy górskie wyższego poziomu wyróżnia się następujące elementy:

W poziomach wchodzących w skład grupy górskie niższego poziomu wyróżnia się następujące elementy:

Dodatkowo w klasyfikacji wyróżnia się 5 poziomów pośrednich.

Nazewnictwo

Nazwy obiektów geograficznych wchodzących w skład poziomu grupy górskie wyższego poziomu, zapisywane są w czterech językach, które głównie są używane w Alpach (niemiecki, francuski, włoski i słoweński) oraz dodatkowo w języku angielskim. Nazwy obiektów geograficznych wchodzących w skład poziomu grupy górskie niższego poziomu podawane są tylko w językach narodowych danego regionu.

Przykład nazewnictwa

Dla rzędu grupy gór wyższego poziomu podano przykład zapisu dla podsekcji Alpi del Moncenisio (pol. Północne Alpy Kotyjskie; STS.4.III). Dla rzędu grup gór niższego poziomu podano przykład zapisu dla podgrupy Gruppo d'Ambin (pol. Ambin; łańcuch górski wchodzący w skład Alp Kotyjskich).

Podsekcja Alpi del Moncenisio (it) jest również nazywana:

Nördliche Cottishche Alpen (de), Alpes du Mont Cenis (fr), Severne Kotijske Alpe (sl), Northern Cottian Alps (en).

Podgrupa Ambin, położona na pograniczu włosko-francuskim, nazywana jest:

Groupe d'Ambin (fr), Gruppo d'Ambin (it).

Kodowanie

Kod SOIUSA zbudowany jest w następujący sposób:

Przestrzeganie powyższych zasad i używanie znaków interpunkcyjnych (/; -; .; -; . i .) spowoduje, że szczyt będzie zapisany w następujący sposób:

rzymska liczba (I lub II) / duża litera (A, B lub C) - liczby od 1 do 36 . liczba rzymska - duża litera . liczba arabska . mała litera

W niektórych kodowaniach może na końcu zabraknąć małej litery ponieważ niektóre grupy nie są podzielone na podgrupy. W rzadkich przypadkach (np. odnośnie do szczytu Monte Tagliaferro) podgrupa dzieli się dodatkowo jeszcze na sektory. W takich przypadkach po ostatniej małej literze stosujemy ukośnik / i po nim pojawia się druga mała litera (zapis w postaci: rzymska liczba (...) mała litera / mała litera).

Przykład kodowania

Monte Bianco (pol. Mont Blanc) kodowany jest w następujący sposób: I/B-7.V-B.2.b

gdzie:

Klasyfikacja SOIUSA

Uwagi

I. Alpi Occidentali (Alpy Zachodnie)

Podział Alpi Occidentali (pol. Alpy Zachodnie) według klasyfikacji SOIUSA A. Alpi Sud-occidentali (Alpy Południowo-zachodnie) B. Alpi Nord-occidentali (Alpy Północno-zachodnie)

II. Alpi Orientali (Alpy Wschodnie)

Podział Alpi Orientali (pol. Alpy Wschodnie) według klasyfikacji SOIUSA A. Alpi Centro-orientali (Alpy Centralne) B. Alpi Nord-orientali (Północne Alpy Wapienne) C. Alpi Sud-orientali (Południowe Alpy Wapienne)

Uwagi

  1. ↑ W innych językach: ang. International Standardized Mountain Subdivision of the Alps (ISMSA); fr. Subdivision Orographique Internationale Unifiée du Système Alpin (SOIUSA); niem. Internationale vereinheitlichte orographische Einteilung der Alpen (IVOEA) i słoweń. Enotna Mednarodna Orografska Razdelitev Alp (EMORA)
  2. ↑ Szczyt Monte Tagliaferro kodowany jest w następujący sposób: I/B-9.III-C.7.b/a. Szczyt Monte Tagliaferro wchodzi w skład podgrupy Costiera del Tagliaferro, która dodatkowo podzielona jest na cztery sektory

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Sergio Marazzi: La “Suddivisione orografica internazionale unificata del Sistema Alpino” (SOIUSA). Fioridimontagna.it. . (wł.).
  2. ↑ SOIUSA conference. Losportitaliano.i. . . (wł.).
  3. ↑ Sergio Marazzi: Suddivisione orografica internazionale unificata del Sistema Alpino. Fioridimontagna.it, 2012. . (wł.).
  4. ↑ a b c d Sergio Marazzi: Atlante Orografico delle Alpi. SOIUSA. Priuli & Verlucca, 2005. ISBN 978-88-8068-273-8.brak strony w książce