Zelandia (mikrokontynent)

Zelandia
{{{alt grafiki}}}
Topografia Zelandii
Państwo

 Nowa Zelandia
Terytoria niesamodzielne:
 Nowa Kaledonia
 Norfolk,
 Wyspy Morza Koralowego

Powierzchnia

wynurzone: 286 655 km²;
całość: ok. 4 900 000 km²

Miejscowości

Miasta w Nowej Zelandii: Auckland, Manukau, Christchurch;
Miasta Nowej Kaledonii: Numea

Wysokość

max: 3724 m n.p.m., Góra Cooka

Rodzaj obiektu

mikrokontynent / kontynent

Położenie na mapie świataMapa konturowa świata, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Zelandia”ZelandiaZelandia
Ziemia40°00′S 170°00′E/-40,000000 170,000000
Mapa
Mapa południowej części mikrokontynentu

Zelandia (ang. Zealandia) – mikrokontynent leżący na wschód od Australii, którego około 94% powierzchni znajduje się pod wodą. Jego lądy stanowią przede wszystkim archipelag Nowa Zelandia i Nowa Kaledonia wraz z przybrzeżnymi wyspami (m.in. Wyspy Lojalności, Île des Pins, Wyspy Chesterfield), oprócz nich mniejsze wyspy jak australijskie Norfolk i Lord Howe. W 2017 roku grupa naukowców (m.in. Nick Mortimer) postulowała, aby uznać go za odrębny kontynent. Według takiego podejścia stanowiłby najmniejszy pod względem wielkości kontynent.

Odrębność Zelandii przypuszczalnie rozpoczęła się od subdukcji płyty Phoenix pod płytę antarktyczną w ówczesnej wschodniej Gondwanie. Wówczas region ten uległ wypiętrzeniu, a następnie, na skutek kolejnych ruchów tektonicznych, oderwaniu od głównego kontynentu.

Przypisy

  1. a b c NickN. Mortimer NickN. i inni, Zealandia: Earth’s Hidden Continent, „GSA Today”, 27 (3), Towarzystwo Geologiczne Ameryki, marzec 2017, ISSN 1052-5173   (ang.).brak strony (czasopismo)
  2. Bob Yirka: A newly refined map of Zealandia drawn using study of dredged rock samples. phys.org, 2023-09-26. (ang.).
  3. as: Powstała nowa mapa Zelandii - zatopionego ósmego kontynentu. tvn.meteo, 2023-09-30. . (pol.).
  4. Bruce P. Luyendyk. Hypothesis for Cretaceous rifting of east Gondwana caused by subducted slab capture. „Geology”. 23 (4), s. 373–376, 1995. DOI: 10.1130/0091-7613(1995)023<0373:HFCROE>2.3.CO;2. (ang.). 
Kontynenty i regiony Ziemi
Afryka
Ameryka
Azja
Europa
Australia i Oceania
Obszary polarne
Oceany
Zobacz też
  1. leży częściowo w Azji i w Europie
Encyklopedia internetowa (mikrokontynent):