Zygmunt Molik

Wygląd przypnij ukryj Zygmunt Molik
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 kwietnia 1930
Kraków

Data i miejsce śmierci

6 czerwca 2010
Wrocław

Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Zygmunt Molik (ur. 4 kwietnia 1930 w Krakowie, zm. 6 czerwca 2010 we Wrocławiu) – polski aktor teatralny i filmowy, teoretyk teatru, pedagog i aktor Teatru Laboratorium, twórca metody treningu głosowego „Głos i Ciało”.

Życiorys

W 1948 podjął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim na Wydziale Prawa, w 1949 przeniósł się na AWF w Warszawie, rok później przez kilka tygodni kontynuował prawo. Od listopada 1951 do października 1953 rozpoczął służbę wojskową w 36 Pułku Piechoty Lubliniec, trafił tam do Zespołu Pieśni i Tańca prowadzonego przez Leopolda Kozłowskiego. W latach 1953-1957 podjął studia na Wydziale Estradowym Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Od września 1957 Molik miał zatrudnienie w Teatrze 7.15 w Łodzi pod artystycznym kierownictwem Jerzego Antczaka. W sezonie 1958/59 pracował w Państwowym Teatrze Ziemi Opolskiej, skąd jesienią 1959 roku przeszedł do Teatru 13 Rzędów. 25 lat występował w Teatrze 13 Rzędów i Teatrze Laboratorium Jerzego Grotowskiego w Opolu, następnie we Wrocławiu. W początkowym okresie czołowy aktor zespołu – grał m.in. Gustawa-Konrada w Dziadach, Doktora w Kordianie, Jakuba-Priama w Akropolis. W sezonie 1965/1967 pracował w Teatrze Rozmaitości w Krakowie, po czym powrócił do zespołu Jerzego Grotowskiego, którego był członkiem aż do jego samorozwiązania, tworząc m.in. postać Judasza w Apocalypsis cum figuris. W latach 1979–1981 brał udział w działaniach parateatralnych z cyklu Drzewo Ludzi.

Od 1961 roku Molik prowadził w Teatrze Laboratorium ćwiczenia emisji głosu, dedykowane wyłącznie jego aktorom. W 1975 zorganizował pierwsze staże parateatralne otwarte dla wszystkich, tj. Acting Therapy (Laboratorium Terapii Zawodu), które pod tą nazwą działało przez kilka lat, następnie przekształciło się w warsztaty „Głos i Ciało”, które jako międzynarodowy projekt Molik realizował do roku 2008. „Uwalnianie twórczej energii, poszukiwanie jedności oraz połączenia między ciałem i głosem stały się dla niego podstawą procesu aktorskiego”.

Pochowany na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu.

Grób Zygmunta Molika na Cmentarzu Grabiszyńskim

Kariera teatralna i filmowa

Role w spektaklach (wybrane)

W Teatrze 13 Rzędów i Laboratorium, reżyseria: Jerzy Grotowski W Państwowym Teatrze Rozmaitości w Krakowie

Reżyseria spektakli

Role w filmach

Praca z głosem

W ramach zajęć warsztatowych i treningowych prowadzonych regularnie od 1960 roku w Teatrze Laboratorium Molik był odpowiedzialny za pracę nad głosem. 2 stycznia 1975 objął kierownictwo Laboratorium Terapii Zawodu Acting Therapy, prowadzącego zajęcia z techniki aktorskiej. Stopniowo działalność poradni koncentrowała się wokół osoby prowadzącego i jego, także zagranicznych, warsztatów, które od około 1980 przyjmowały równoważną z Acting Therapy – nazwę:Voice and Body (Głos i Ciało). Swoją metodę, która jest twórczą kontynuacją treningów Teatru Laboratorium, Molik rozwijał do 2008 roku.

Alfabet ciała, zwany też alfabetem Molika, jest podstawą metody treningowej „Głos i Ciało”. To seria działań fizycznych, umożliwiającej otwarcie głosu przez zniesienie istniejących w ciele blokad i ograniczeń o podłożu psychicznym i socjologicznym. W metodzie „Głos i Ciało” chodzi nie tylko o wykonywanie skodyfikowanych działań, prowadzących na przykład do właściwego ułożenia krtani, rozbudzenia rezonatorów w ciele czy odpowiedniego zarządzania własnym oddechem, lecz także o głębokie doświadczenie opierające się na przekonaniu, że prawidłowe używanie głosu nie istnieje bez świadomości ciała i balansu, mającego w tym kontekście charakter fizyczny, psychiczny i duchowy. Po śmierci Molika sukcesorem i kontynuatorem jego metody jest Jorge Parente, który w asyście Zoé Ogeret kontynuuje pracę: Voice and Body Molik_Parente.

Ciekawostki

Współautor książki Zygmunt Molik's Voice and Body Work. To zapis rozmów z Zygmuntem Molikiem przeprowadzonych przez Giuliana Campa. Polskie wydanie nakładem Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie i Instytutu im. Jerzego Grotowskiego ukazało się w 2015.

Reportaż Dyrygent Tomasza Mielnika dokumentuje staż Głos i Ciało, prowadzony przez Zygmunta Molika w dniach 19–23 kwietnia 2006.

10 maja 2000 roku artysta odebrał z rąk Prezydenta RP w Warszawie Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (datowany 23 grudnia 1999).

12 stycznia 2009 został odznaczony we Wrocławiu Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Przypisy

  1. ↑ Molik Zygmunt , grotowski.net, 13 czerwca 2012   (pol.).
  2. ↑ Drzewo Ludzi , grotowski.net   (pol.).
  3. ↑ Acting Therapy , grotowski.net, 6 czerwca 2011   (pol.).
  4. ↑ Instytut im. Jerzego Grotowskiego – Zygmunt Molik , www2.grotowski-institute.art.pl  .
  5. ↑ Zygmunt Molik - dane o grobie , groby.cui.wroclaw.pl  .strona główna serwisu
  6. ↑ a b Zygmunt Molik, Encyklopedia teatru polskiego (osoby).  .
  7. ↑ Głos jako narzędzie pracy nad sobą. Głos i Ciało Zygmunta Molika , grotowski.net, 27 marca 2017   (pol.).
  8. ↑ JoannaJ. Kusz-Doerksen JoannaJ., Głos jako narzędzie pracy nad sobą. Głos i Ciało Zygmunta Molika, „Performer” (11-12/2016) .brak strony (czasopismo)
  9. ↑ Zygmunt Molik: Zygmunt Molik's Voice and Body Work The Legacy of Jerzy Grotowski. Giuliano Campo. Routledge, 2010, s. 216. ISBN 978-0-415-56847-0. (ang.).
  10. ↑ Maestro, spotkanie w 5. rocznicę śmierci Zygmunta Molika z udziałem Ewy Oleszko-Molik i Giuliana Campa  .
  11. ↑ Inauguracja Roku Grotowskiego. mkidn.gov.pl, 2009-01-12. .

Bibliografia

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedia internetowa: Identyfikatory zewnętrzne: