Alfabet rumuński
W tym artykule zbadamy wpływ Alfabet rumuński na różne aspekty dzisiejszego społeczeństwa. Od wpływu na technologię po wpływ na kulturę popularną, Alfabet rumuński przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Poprzez dogłębną analizę sprawdzimy, jak Alfabet rumuński ukształtował nasze życie i spowodował istotne zmiany w naszym postrzeganiu świata. Od momentu pojawienia się Alfabet rumuński wywołał żarliwe debaty i był przedmiotem niezliczonych badań, co skłoniło nas do refleksji nad jego znaczeniem we współczesnym kontekście.
Alfabet rumuński – alfabet służący do zapisu języka rumuńskiego. Oparty jest na alfabecie łacińskim, uzupełnionym o dodatkowe 5 liter. Składa się z następujących znaków:
| A a | Ă ă | Â â | B B | C c | D d | E e |
| F f | G g | H h | I i | Î î | J j | K k |
| L l | M m | N n | O o | P p | R r | S s |
| Ș ș | T t | Ț ț | U u | V v | W w | X x |
| Y y | Z z |
Litery K, Q, W i Y służą głównie do zapisu wyrazów zapożyczonych.
Historia
Do lat 1860-ych język rumuński zapisywał się cyrylicą.
Wcześniejsze wersje rumuńskiego alfabetu łacińskiego zawierały aż 12 dodatkowych znaków, m.in. ê, ô, û – w wyniku reformy z 1904 r. zastąpione przez â, î. W 1953 r. posunięto się jeszcze dalej, eliminując literę "Â" na rzecz "Î", służących do zapisu tej samej wartości fonetycznej (polskie "Y"). Z powodu tej reformy pisownia nazwy państwa uległa zmianie z România na Romînia. W 1965 r. przywrócono tradycyjną pisownię słowa România, jak i słów pochodnych, jak np. român, românesc, româncă[1].
Reforma z 1993 r.
W roku 1993 Akademia Rumuńska wydała dekret anulujący zmiany z 1953 roku i ponownie wprowadziła literę "Â" na następujących zasadach[2]:
- "Î" używa się:
- na początku i na końcu wyrazów
- w wyrazach złożonych zawierających powyższe wyrazy
- "Â" używa się wewnątrz wyrazów
Reforma z 1993 roku nie była natychmiast zaimplementowana w Mołdawii. W 2010 r. Akademia Nauk Mołdawii rozpoczęła proces przejścia na nowe zasady ortograficzne w swoich publikacjach, zgodne z reformami rumuńskimi, który zakończono w 2011 r.[3]. W 2016 r. Minister Edukacji Corina Fusu podpisała rozporządzenie, które nakazało stosowanie nowych zasad pisowni w instytucjach podległych Ministerstwu Edukacji[4].
Przecinek i cedylla
_Keyboard.svg)
Język rumuński używa liter Ș i Ț z przecinkiem na dole. Mimo to, ze względu na fakt, że dopiero wersja Unicode 3.0 wprowadziła rozróżnienie między przecinkiem a cedyllą[5], wiele tekstów i czcionek błędnie stosuje litery Ş i Ţ[6].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Alf Lombard, Despre folosirea literelor î și â, „Limba română” (10), dexonline, 1992, s. 531 (rum.).
- ↑ Hotărârea Adunării generale a Academiei Române din 17 februarie a 1993, privind revenirea la "â" şi "sunt" în grafia limbii române (rum.).
- ↑ Gheorghe Duca - Trebuie schimbată atitudinea de sorginte proletară faţă de savanţi şi în genere faţă de intelectuali - Interviu , Allmoldova, 22 lipca 2011 (rum.).
- ↑ Ministerul Educației și Cercetării | Guvernul Republicii Moldova , Ministerstwo Edukacji, Kultury i Badań Mołdawii, 8 listopada 2021 (rum.).
- ↑ Eric Muller, Cedillas and commas bellow , Unicode, 29 stycznia 2013 (ang.).
- ↑ Localized Forms – Romanian Comma Accent , High-Logic (ang.).
| alfabetyczne |
| ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| spółgłoskowe (abdżady) | |||||||||||
| półalfabetyczne | |||||||||||
| alfabetyczno- -sylabiczne (abugidy) |
| ||||||||||
| sylabiczne |
| ||||||||||
| logograficzne |
| ||||||||||
| nieznanego typu | |||||||||||
| protopisma | |||||||||||
| alfabety fonetyczne | |||||||||||
| pseudoalfabety | |||||||||||
| zapis liczb | |||||||||||
| projekty ideograficzne |
