Bell UH-1 Iroquois

Wygląd przypnij ukryj UH-1 Iroquois

UH-1D
Dane podstawowe
Państwo	Stany Zjednoczone
Producent	Bell Helicopter Textron
Typ	Śmigłowiec
Konstrukcja	półskorupowa, wirnik dwułopatowy, podwozie płozowe
Załoga	2 do 4
Historia
Data oblotu	20 października 1956
Lata produkcji	1957–1986
Liczba egz.	16 000
Dane techniczne
Napęd	T53-L-13
Moc	1044 kW
Wymiary
Średnica wirnika	14,63 m
Długość	17,4 m
Szerokość kadłuba	2,6 m
Wysokość	4,4 m
Masa
Własna	2363 kg
Startowa	4309 kg
Osiągi
Prędkość maks.	204 km/h
Pułap praktyczny	4300 m
Zasięg	512 km
Dane operacyjne
Liczba miejsc
11 do 14
Użytkownicy
Aktualni – kolor niebieski Byli – kolor czerwony  Stany Zjednoczone i 74 inne kraje
Rzuty

Bell UH-1 Iroquois – wielozadaniowy amerykański śmigłowiec. Popularnie znany jako "Huey".

Historia

Skonstruowany przez biuro Bell Helicopter Textron. Prace nad śmigłowcem rozpoczęto w 1955 roku (był to rok zaakceptowania przez armię amerykańską nowego modelu – 204). Pierwszego oblotu prototypu o nazwie XH-40 dokonano 22 października 1956. Po udanym locie zbudowano kilka maszyn serii próbnej, nazwanej później YH-40. Po serii badań i testów śmigłowiec został przyjęty na wyposażenie armii USA. Śmigłowce pierwszej serii – wersja UH-1A (model 204) miały silnik o mocy 860 KM i mieściły 6 pasażerów. Do jednostek US Army maszyny te trafiały od 30 czerwca 1959 do marca 1961.

Wersje

UH-1 jest powszechnie znany z wojny w Wietnamie, gdzie służył jako śmigłowiec transportowy, wsparcia powietrznego i medycznego. Zyskał w tym czasie różne przydomki: Slick – wersja transportowa, Hog – wersja uzbrojona, Iroquois – wersja wielozadaniowa, Dustoff – wersja MEDEVAC. Wersja UH-1B miała mocniejszy silnik i mogła zabrać na pokład więcej pasażerów lub ładunku. Kolejna wersja – UH-1C wyposażona została w większy zbiornik paliwa, szersze łopaty wirnika nośnego i śmigło wirnika ogonowego o odwróconym profilu – armii przekazano około 767 egzemplarzy śmigłowca tego typu. W międzyczasie powstał kolejny model śmigłowca Bell – 205 – który od poprzedników różnił się mocniejszym silnikiem (1100 KM), prócz tego wydłużony został kadłub, by móc zabrać na pokład więcej żołnierzy (maksymalnie 12). Armii USA dostarczono 2201 egzemplarzy Bell 205 w wersji UH-1D. Na helikopterze montowano wiele typów uzbrojenia, w tym na burtach transportowych UH-1D karabin maszynowy M-60D, a w wersji wsparcia UH-1C zasobniki niekierowanych pocisków 70mm i karabiny M134 Minigun.

Wersje wojskowe:

• XH-40 i YH-40 – prototypy.
• UH-1A – pierwszy model produkcyjny Bell 204, wyprodukowano 182 egzemplarzy.
• UH-1B – ulepszona wersja A, wyprodukowano 1014.
• UH-1C – wersji UH-1B brakowało mocy niezbędnej do przenoszenia broni i amunicji oraz nadążania z transportami, dlatego Bell zaprojektował kolejny wariant Huey, „UH-1C”, przeznaczony wyłącznie do roli bojowej. Jest to UH-1B z ulepszonym silnikiem, zmodyfikowanymi łopatkami i głowicą wirnika dla lepszych osiągów w roli śmigłowca bojowego. Zbudowano 767 maszyn.
• UH-1D – początkowy model produkcyjny Bell 205 (wersja 204 z długim kadłubem). Zaprojektowany jako następca CH-34, który był wówczas w służbie armii amerykańskiej. Zbudowano 2008 sztuk, wiele później przekonwertowano do standardu UH-1H.

• UH-1E – wersja umożliwiająca start z okrętu desantowego,
  • UH-1F – wersja transportowa dla USAF, wyposażona w silnik o mocy 1272 KM,
• UH-1H – wersja transportowa dla US Army, wyposażona w silnik o mocy 1400 KM.
• HH-1K – specjalny wariant SAR dla US Navy
• TH-1L – wersja szkolna oparta na modelu HH-1K
• UH-1M – modernizacja UH-1C z silnikiem Lycoming T53-L-13 o mocy 1400 KM (1000 kW).
• UH-1N Twin Huey – pierwszy model produkcyjny Bell 212, napędzany przez Pratt & Whitney Canada T400-CP-400.
• UH-1P – wariant UH-1F dla sił zbrojnych USAF do użytku w operacjach specjalnych, używane wyłącznie przez 20 Dywizjon Operacji Specjalnych USAF
• EH-1U – 2 egzemplarze UH-1H zmodyfikowane dla pod walkę elektroniczną Multiple Target Electronic Warfare System (MULTEWS).
• UH-1V – wersja ewakuacji medycznej dla US Army
• EH-1X – 10 egzemplarzy UH-1H przekształconych do walki elektronicznej w ramach programu „Quick Fix IIA”
• UH-1Y Venom – ulepszona wersja UH-1N dla US Marine Corps
• Bell 204
  • Agusta-Bell AB 204 – wojskowy śmigłowiec transportowy. Produkowany na licencji we Włoszech przez firmę Agusta.
  • Agusta-Bell AB 204AS – wersja zwalczania okrętów podwodnych
  • Fuji-Bell 204B-2 – wojskowy śmigłowiec transportowy. Zbudowany na licencji w Japonii przez Fuji Heavy Industries. Używany przez Japońskie Siły Samoobrony pod nazwą Hiyodori.
• Bell 205
  • Bell 205A-1 – wojskowy śmigłowiec transportowy, oparty na UH-1H.
  • Bell 205A-1A – wersja 205A-1, ale z uzbrojeniem i inną awioniką. Wyprodukowano specjalnie dla Izraela.
  • Agusta-Bell 205 – wojskowy śmigłowiec transportowy. Produkowany na licencji we Włoszech przez firmę Agusta.
• Dornier UH-1D – wojskowy śmigłowiec transportowy. Produkowany na licencji w Niemczech przez firmę Dornier.
• UH-1J – ulepszona japońska wersja UH-1H zbudowana na licencji w Japonii przez Fuji Heavy Industries otrzymała lokalnie oznaczenie UH-1J. Wyposażona w silnik turbowałowy Allison T53-L-703 o mocy 1343 kW (1800 KM), system redukcji drgań, środki zaradcze na podczerwień i kokpit kompatybilny z goglami noktowizyjnymi (NVG).

Po wojnie w Wietnamie zmieniona została nomenklatura wersji tego śmigłowca.

Użytkownicy

•  Stany Zjednoczone
  • United States Army – dostarczono 9784 UH-1 różnych wersji, głównie UH-1D i UH-1H. Ogółem 7013 UH-1 brało udział w wojnie wietnamskiej, z których 3305 utracono (3090 z nich należało do US Army). Między rokiem 1978 i 1989 dla ich zastąpienia dostarczono 1048 UH-60A Black Hawk, ostatnie egzemplarze Huey w US Army zastąpi 345 UH-72A Lakota.

UH-1H 'Huey' w służbie Japońskiej

Przypisy

1. ↑ Goebel.G. Greg Goebel.G., The Bell UH-1 Huey. , 5 kwietnia 2012  .
2. ↑ ベルUH-1B/Hイロコイ,富士UH-1J『ひよどり." (in Japanese) , 11 grudnia 2007  .
3. ↑ samolotypolskie.pl - Bell 204 / 205 (UH-1) "Iroqouis" , www.samolotypolskie.pl  .
4. ↑ Helicopter Losses During the Vietnam War.
5. ↑ Last U.S. Army Operational UH-1 Huey Gone.. . .
6. ↑ UH-60A Black Hawk.. . .

Linki zewnętrzne

• Bell UH-1 Huey na stroine vectorsite.net (ang.)
• Opis UH-1 na stronie FAS.org (ang.)

Statki powietrzne produkowane przez Bell Aircraft i Bell Helicopter Textron

Oznaczenie producenta

1 2 3 4 5 6 7 / 8 / 9 / 10 11 / 12 / 13 / 14 / 15/B 16 17 18 19 20 21 22 23 24 / 25 26/A/B/C/D/E/F 27 28 29 30 32 33 34 35 36 38 39 40 41 42 43 44 45 47 48 49 50 52 54 58 44 60 61 65 66 67 68 200 201 204 / 205 206 207 208 210 211 209 212 214/214ST 222 / 230 249 301 309 400 407 409 412 417 427 429 430 440 445 449 533

Typy

Myśliwce YFM-1 P-39 XFL P-59 P-63 XP-77 XP-83 Śmigłowce szturmowe 207 AH-1 AH-1W AH-1Z 309 YAH-63 Śmigłowce wojskowe H-13 UH-1 UH-1N UH-1Y TH-57 OH-58 TH-67 ARH-70 Śmigłowce cywilne 47 204 205 206 210 212 214 214ST 222 230 407 412 427 429 430 505 525 Zmiennowirnikowce V-22 BA609 TR918 QTR Prototypy 400 440 Eksperymentalne ATV 201 533 D-188 D-255 D-292 L-39 X-1 X-2 X-5 X-14 X-22 XF-109 XP-52 XV-3 XV-15

Amerykańskie samoloty i śmigłowce wojskowe z okresu po 1945 roku

Samoloty myśliwskie	F-4 F-5 F-8 F-9 F-11 F-14 F-15 F-15E F-16 F/A-18 F/A-18E/F F-22 F-35 F-80 F-82 F-84 F-84F F-86 F-89 F-94 F-100 F-101 F-102 F-104 F-105 F-106 F-111 FH FJ F2H F3D F3H F4D F6U F7U F8F F9F
Samoloty bombowe	B-1 B-2 B-36 B-45 B-47 B-50 B-52 B-57 B-58 B-66 F-117 P6M
Samoloty szturmowe	A-1 (AD) A-2 (AJ) A-3 A-4 A-5 A-6 A-7 A-10 A-26 A-37 AC-47 AC-119 AC-130 AM AV-8B
Samoloty patrolowe i zwalczania okrętów podwodnych	AF-2/3 P-2 (P2V) P-3 P-8 P4M P5M S-2 S-3
Samoloty rozpoznawcze WRE i dowodzenia	E-1 E-2 E-3 E-4 E-6 E-8 EA-6B EA-18G EC-121 RF-61C MC-12W RC-135 SR-71 U-2 (TR-1) P4M-1Q
Samoloty obserwacyjne	O-1 O-2 OV-1 OV-10
Samoloty szkolno-treningowe	TT T-6 T-28 T-33 T-34 T-37 T-38 T-43
Samoloty transportowe	C-2 C-5 C-7 C-8 C-9 C-17 C-20A/B/C/D/E C-20F/G/H/J C-23 C-32 C-37B C-74 C-97 C-118 C-119 C-123 C-124 C-130 C-131 C-133 C-135 C-140 C-141 L-20/U-6 U-1
Śmigłowce i pionowzloty	AH-1 AH-1Z AH-64 CH-34 CH-37 CH-46 CH-47 CH-53 CH-53E CH-54 HH-43 MH-6 MH-53 OH-6 OH-58 SH-2 SH-2G SH-3 SH-60 UH-1 UH-1N UH-1Y UH-19 UH-60 V-22
Bezzałogowe	AQM-91 BQM-74 D-21 FQM-151 Q-2 MQM-105 ScanEagle MQ-1/RQ-1 RQ-2 RQ-3 RQ-4 RQ-5 RQ-6 RQ-7 RQ-8A MQ-4C MQ-9 RQ-21 RQ-170
Konstrukcje doświadczalne i prototypy	A-12 A2D AH-56 AR40 Avenger Compound Seasprite 533 Bird of Prey Charger CL-760 E-10 F5D F2Y F-20 F-107 16H Jet Mentor MQ-25 N-102 NH-3A RAH-66 RQ-37 S-67 S-92 S-97 S-71 S-72 Sioux Scout KingCobra Skyrocket Skystreak Tacit Blue T-46 T-7 X-21 X-44 X-49 XB-46 XB-48 XC-99 XB-51 XB-70 XCG-20 XC-120 XF10F XF-85 XF-87 XF-88 XF-90 XF-91 XF-92 XF-103 XF-108 XF-109 XH-51A Compound XH-59 XP-79 XQ-58 XT-30 YA-9 YAH-63 YAL-1 YB-35 YB-49 YC-125 YF-12 YF-17 YF-23 YF-93 YF-95 YF-96 V-247 V-280 VZ-2 ARH-70

Samoloty i śmigłowce używane przez Japońskie Siły Samoobrony

Samoloty myśliwskie i myśliwsko-bombowe	F-86 F-104 F-15 F-4EJ/EJ Kai
Myśliwce wielozadaniowe	F-1 F-2 F-35
Samoloty szkolno-treningowe i szkolno-bojowe	LM-1 Nikko KM-2 T-1 T-2 T-3 T-4 T-5 T-6 Texan T-7 T-1 Jayhawk T-33 T-34
Samoloty transportowe	C-1 C-2 Beechcraft King Air Boeing 747 Gulfstream IV C-130 YS-11 British Aerospace 125 Cessna Citation Latitude Hawker 800 C-46 C-47
Samoloty zwiadowcze, walki elektronicznej, wczesnego ostrzegania	E-767 E-2 EC-1 RC-2 YS-11EB
Samoloty patrolowe, obserwacyjne	P-2 S-2 P-1 P-2J P-3 PV-2 PS-1 US-2
Tankowce powietrzne	KC-767 KC-46 KC-130
Śmigłowce	UH-60 Black Hawk AH-1 AH-64 H-13 UH-1 AW101 CH-47 EC-135 TH-55 CH-46 KH-4 OH-6 OH-1 SH-60 HH-52 CH-53E H-21 H-19 EC225 Enstrom 480
Bezzałogowe statki powietrzne	RQ-4 KAQ-1 ScanEagle RMAX Fuji TACOM

Kontrola autorytatywna (rodzina statków powietrznych):

• LCCN: sh2008002251
• GND: 1026472237
• J9U: 987007544928605171