Czereśnie

W dzisiejszym świecie Czereśnie stał się tematem ogólnego zainteresowania wielu ludzi. Niezależnie od tego, czy ze względu na swoje znaczenie historyczne, polityczne, naukowe czy kulturowe, Czereśnie przyciągnął uwagę szerokiego grona odbiorców. Aby lepiej zrozumieć jego znaczenie i implikacje, konieczne jest zagłębienie się w szczegółową analizę Czereśnie. W tym artykule zbadamy różne aspekty, które sprawiają, że Czereśnie jest tematem zainteresowania, a także jego wpływ na różne obszary społeczeństwa. Poprzez wyczerpującą analizę postaramy się rzucić światło na najbardziej istotne i kontrowersyjne aspekty Czereśnie, umożliwiając czytelnikowi pogłębienie zrozumienia i refleksji na ten temat.

Ten artykuł dotyczy owoców. Zobacz też: dzielnica Cieszanowa o tej nazwie.
Czereśnie
Czas zbioru czereśni – obraz pędzla Salvatore Postiglione

Czereśnie – jadalne owoce wiśni ptasiej, zwanej także czereśnią, trześnią[1], u odmian uprawnych nierzadko też pochodzenia mieszańcowego w wyniku krzyżowania z wiśnią pospolitą i w takim przypadku zwane też czerechami[2].

Właściwości czereśni

Owoce kuliste typu pestkowca[2]. U roślin dziko rosnących niewielkich rozmiarów i o niewielkich walorach smakowych[3]. U odmian uprawnych bardzo zróżnicowane w smaku, wielkości, barwie i konsystencji[3]. W sumie znanych jest ponad tysiąc odmian czereśni[2]. Wyróżnia się dwie zasadnicze grupy odmian dający owoce zwane „sercówkami” (var. juliana) i „chrząstkami” (var. duracina). Te pierwsze mają miąższ miękki, soczysty, a drugie bardziej zwarty, jędrny i są odporniejsze na transport[4]. Owoce mogą mieć barwę żółtą, czerwoną, do bardzo ciemnoczerwonej, niemal czarnej[2]. Popularne odmiany mają owoce średnie, duże i bardzo duże o masie od ok. 4 do 11 g[4]. Zbierane są u odmian wczesnych na początku czerwca, a sezon na te owoce kończy się u odmian późnych w końcu lipca[2].

Czereśnie mają wartość kaloryczną wynoszącą 63 kcal oraz wartość energetyczną 265 kJ na 100 g[5]. Są bogate w węglowodany, składniki mineralne i witaminę C[6]. Zawierają bowiem 13,3 g węglowodanów przyswajalnych (glukoza 6,1 g; fruktoza 5,4 g; sacharoza 0,5 g) na 100 g produktu, a także 1,3 g błonnika pokarmowego. Czereśnie są znacznym źródłem potasu (202 mg/100 g). Z witamin szczególnie dużo zawierają kwasu askorbinowego (15 mg/100 g) oraz β-karotenu (69 µg/100 g) i witaminy A (12 µg/100 g). Wspomnieć należy również o dużej zawartości kwasu asparaginowego (612 mg/100 g), największej spośród owoców uprawianych w Polsce[5].

Przechowywanie i zastosowania kulinarne

Czereśnie są nietrwałe i nie mogą być przechowywane dłużej niż kilka dni[2]. Można wydłużyć czas przechowywania pod warunkiem utrzymywania owoców w stanie suchym, z szypułkami i ułożone płytką warstwą[3]. Maksymalny czas przechowywania wynosi do 2 tygodni przy wilgotności właściwej powietrza wynoszącej 82–85% i w temperaturze od -0,5 do +2 °C[7]. Mogą być mrożone, ale wymaga to uprzedniego drylowania owoców[3]. Są też kandyzowane, a najczęściej przechowywane są jako przetwory[6].

Czereśnie mogą być spożywane w stanie świeżym i nadają się do przetworów. Ponieważ większość odmian jest słodka, bez kwaskowatości, do przetworów z czereśni (dżemów, galaretek) zaleca się dodawanie soku z porzeczek. Czereśnie mogą być po wydrylowaniu marynowane w occie i w takiej postaci stosowane jako dodatek do pasztetów i mięs[3]. Świeże owoce dodawane są w sezonie ich zbioru do deserów owocowych i ciast, np. do tart. Sporządza się z nich likiery i syropy. Kandyzowane stosowane są jako dekoracja deserów i ciast[6].

Przypisy

  1. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  2. ↑ a b c d e f Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 992. ISBN 83-214-1305-6.
  3. ↑ a b c d e Jane Simmonds (red.): Wielka księga warzyw, ziół i owoców. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2007, s. 424-425. ISBN 83-11-10578-2.
  4. ↑ a b Szczepan Aleksander Pieniążek: Sadownictwo. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1988, s. 54, 105-110. ISBN 83-09-01251-9.
  5. ↑ a b Hanna Kunachowicz i inni, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, wyd. II zmienione, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017, s. 609, ISBN 978-83-200-5311-1.
  6. ↑ a b c Ben-Erik van Wyk: Food plants of the world. Portland: Timber Press, 2006, s. 306. ISBN 0-88192-743-0.
  7. ↑ Michał Ziemiański: Słownik towaroznawczy artykułów żywnościowych. Warszawa: Wydawnictwo Przemysłu Lekkiego i Spożywczego, 1968, s. 73-75.