Izydor

Wygląd przypnij ukryj

Izydor – imię męskie pochodzenia greckiego, utworzone przez Greków osiadłych w starożytnym Egipcie po podboju Egiptu przez Aleksandra Wielkiego. Grecy ci włączyli do swego panteonu boginię Izydę jako jedno z głównych bóstw.

Izydor został utworzony przez połączenie imienia bogini Izydy oraz gr. dōron – „dar” i oznacza „dar Izydy”. Mogło stanowić przekład grecki imienia egipskiego lub też zostać utworzone przez Greków bezpośrednio na gruncie języka greckiego.

Imię zostało przejęte przez starożytnych Rzymian, dzięki czemu dotarło do chrześcijaństwa. W dokumentach polskich jest poświadczone od 1320, początkowo jako imię klasztorne, a we wschodniosłowiańskiej formie Sydor (odnotowano także formę Sydur) – od 1402. Według Frosa i Sowy, w dawnych dokumentach polskich istnieją wzmianki o 2 lub 3 Izydorach z X i XI wieku, jednak w Słowniku staropolskich nazw osobowych pod red. W. Taszyckiego oraz innych cytowanych opracowaniach brak potwierdzenia tej informacji.

Od tego imienia powstała staroruska forma skrócona (zdrobniała, spieszczona) Sidor, utworzona za pomocą popularnej w imiennictwie zarówno ruskim, jak i polskim techniki ucinania nagłosu.

Izydor bardziej upowszechnił się w Polsce XVIII i XIX wieku. Dość popularny był w latach dwudziestych XX wieku.

Odnotowane w dawnych dokumentach formy pochodne od tego imienia to: Iżyk // Jiżyk, Dorek (też od Teodor), wsł. Sydko, Syduszek, Syduszko.

W Martyrologium rzymskim odnotowano dziesięciu świętych Izydorów, dodatkowo w innych źródłach – dziewięciu.

Żeńskim odpowiednikiem jest Izydora.

Izydor imieniny obchodzi:

Żeński odpowiednik to Izydora. Odpowiedniki obcojęzyczne: łac. Isidorus, ang. Isidor, fr. Isidor, hiszp. Isidoro, Isidro, niem. Isidor, ros. Isidor, Sidor, wł. Isidoro.

Odpowiedniki w innych językach

Znane osoby noszące imię Izydor

Nazwiska pochodzące od imienia Izydor: Sidor, Izydorczuk, Izydorczyk i in., Sydor.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e HenrykH. Fros HenrykH., FranciszekF. Sowa FranciszekF., Księga imion i świętych, t. 3, Kraków: Wydaw. WAM, 1998, ISBN 83-7097-464-3, OCLC 830206284 .brak strony (książka)
  2. ↑ a b c d Józef Bubak: Księga naszych imion. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993. ISBN 83-04-03860-9.brak strony w książce
  3. ↑ Witold Taszycki : Słownik staropolskich nazw osobowych, t. II, z. 2, Grabowski–Jagiełło. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1969.brak strony w książce
  4. ↑ JanJ. Grzenia JanJ., Słownik imion, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2002, ISBN 83-01-13741-X, OCLC 830306364 .brak strony (książka)
  5. ↑ W. Taszycki (red.), Słownik staropolskich nazw osobowych, T. 5 z. 2, (Staruch—Śmietanka), Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978
  6. ↑ W.R.W.R. Rzepka W.R.W.R., B.B. Walczak B.B., Pochodzenie nazwiska Sajkowski, „Studia Polonistyczne”, XVIII/XIX, Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 1992, s. 30, ISBN 83-232-0460-8  (pol.).???
  7. ↑ a b M. Malec (red.), Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych t. 2, Kraków 1995, ISBN 83-85579-68-0
  8. ↑ Henryk Fros, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 3: H-Ł. Kraków: Wydawnictwo WAM • Księża Jezuici, 1998, kol. 174. ISBN 83-7097-464-3.
  9. ↑ Fros H., Sowa F., Księga imion i świętych, t. 2, Kraków 1997, ISBN 83-7097-374-4, kol. 134
  10. ↑ H. Fros, F. Sowa, Księga imion i świętych, t. 3, Kraków 1998, ISBN 83-7097-464-3, kol. 53
  11. ↑ Kazimierz Tymiński: Mały słownik POLSKO-ESPERANCKI. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 430. ISBN 83-214-0326-3.
  12. ↑ Henryk Martenka, Skąd się wzięło moje nazwisko, Biblioteka Tygodnika Angora, Bydgoszcz 2006, ISBN 83-023508-0-4
Imiona
Imiennicy