Owulacja

Wygląd przypnij ukryj Kolejność zmian w jajniku podczas cyklu miesiączkowego. Owulacja oznaczona numerem 4. Pozostałe oznaczenia1 – Menstruacja (miesiączka)
2 – Rosnące pęcherzyki
3 – Dojrzały pęcherzyk z komórką jajową
4 – Owulacja (jajeczkowanie)
5 – Ciałko żółte
6 – Zanik ciałka żółtego

Owulacja, jajeczkowanie (łac. ovulatio) – jeden z elementów cyklu miesiączkowego (efektem owulacji jest uwolnienie gamet żeńskich czyli komórek jajowych). U ssaków w trakcie owulacji pęka pęcherzyk Graafa, do jajowodu lub jamy ciała uwalniana jest komórka jajowa oraz następuje wydzielenie hormonu hamującego następną owulację, która u większości kręgowców odbywa się w regularnych cyklach. U kobiet owulacja występuje co ok. 28 dni, mniej więcej między 13. a 15. dniem przed wystąpieniem krwawienia. Niepoprawnym jest stwierdzenie, że jajeczkowanie ma miejsce w połowie cyklu, ponieważ długości jego trwania są zróżnicowane. Najczęściej do owulacji dochodzi na 14 dni przed krwawieniem. Wystąpienie owulacji uwarunkowane jest również czynnikami zewnętrznymi.

Owulacja u kobiet jest zależna od tzw. osi podwzgórze-przysadka-jajnik. Podwzgórze z przysadką mózgową łączy specjalny system naczyń krwionośnych, umożliwiający transport hormonów w obu kierunkach. Podwzgórze wydziela neurohormon GnRH. Pod jego wpływem przysadka wydziela do krwi dwie gonadotropiny: FSH i LH, których wyrzut stanowi bezpośredni bodziec do wystąpienia jajeczkowania.

Owulacja oznacza gotowość komórki jajowej do zapłodnienia, co u zdecydowanej większości ssaków jest zsynchronizowane z równoczesną, okresową gotowością samicy do kopulacji i jest przez nią sygnalizowane za pomocą odpowiednich sygnałów (ruja). Tylko u nielicznych gatunków, w tym u człowieka, owulacja jest ukryta.

Zobacz też

• ból owulacyjny
• superowulacja
• termometr owulacyjny

Przypisy

1. ↑ Jerzy A. Kowalski, Homo eroticus. Jak kształtowała się ludzka seksualność, Wydawnictwo IBS, Opole 2011, ss. 40-48.

Bibliografia

• Szymański Z. red., Płodność i planowanie rodziny, Wyd. Pomorskiej Akademii Medycznej, Szczecin 2004.

Ginekologia: cykl miesiączkowy

Fazy cyklu miesiączkowego	menstruacja faza folikularna owulacja faza lutealna
Etapy życia	menarche menakme przekwitanie
Kontrola cyklu miesiączkowego	Objawy podstawowa temperatura ciała śluz szyjkowy ból owulacyjny Metody metody objawowo-termiczne kalendarzyk małżeński metoda Billingsów model Creightona
Zatrzymanie cyklu miesiączkowego	metoda LAM
Zaburzenia cyklu miesiączkowego	brak miesiączki brak owulacji bóle menstruacyjne nieregularne miesiączki menorrhagia metrorrhagia oligomenorrhoea hypomenorrhoea hypermenorrhoea
Hormony kontrolujące cykl miesiączkowy	gonadoliberyna hormon folikulotropowy lutropina estrogeny gestageny inhibina
Powiązane pojęcia	krwawienia z dróg rodnych synchronizacja cyklu miesiączkowego zespół napięcia przedmiesiączkowego przedmiesiączkowe zaburzenia dysforyczne
Kontekst kulturowy	nida

Anatomia człowieka: zagadnienia związane z żeńskim układem rozrodczym

Narządy wewnętrzne	Macica Budowa trzon macicy cieśń macicy szyjka macicy jama macicy Warstwy wmacicze śródmacicze omacicze przymacicze Więzadła więzadło szerokie macicy więzadło podstawowe macicy więzadło odbytniczo-maciczne więzadło pęcherzowo-maciczne więzadło obłe macicy Przydatki macicy jajnik jajowód pęcherzyk jajnikowy Pochwa błona dziewicza Narządy szczątkowe nadjajnik przyjajnik
Narządy zewnętrzne	Srom kobiecy wzgórek łonowy wargi sromowe łechtaczka przedsionek pochwy gruczoły przedsionkowe większe (gruczoły Bartholina) gruczoły przedsionkowe mniejsze (gruczoły Skenego) opuszki przedsionka Łechtaczka napletek łechtaczki wędzidełko łechtaczki
Kontekst kulturowy	dziewictwo infibulacja obrzezanie kobiet pas cnoty kastracja
Inne	defloracja ejakulacja u kobiet ćwiczenia Kegla punkt G cewka moczowa

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Kontrola autorytatywna (proces biologiczny):

• LCCN: sh85096266
• NDL: 00575224
• BnF: 11932915g
• BNCF: 37722
• NKC: ph228482
• BNE: XX532258
• J9U: 987007555741405171

Encyklopedia internetowa:

• Britannica: science/ovulation, topic/superovulation
• Catalana: 0128709
• DSDE: ægløsning