W tym artykule przeanalizujemy znaczenie Żydzi górscy w obecnym kontekście, badając jego implikacje w różnych obszarach. Żydzi górscy jest obiektem zainteresowania i badań od długiego czasu, a jego wpływ nadal stanowi powód do debaty i refleksji. Na przestrzeni historii Żydzi górscy odgrywał fundamentalną rolę w różnych obszarach, od polityki po kulturę, technologię i ogólnie społeczeństwo. W tym sensie kluczowe jest zrozumienie znaczenia Żydzi górscy w dzisiejszym świecie, a także jego potencjału w kształtowaniu przyszłości. Poprzez dogłębną i multidyscyplinarną analizę, artykuł ten ma na celu rzucić światło na dzisiejsze znaczenie Żydzi górscy, oferując krytyczne i refleksyjne spojrzenie na jego wpływ i możliwe długoterminowe implikacje.
![]() Żydzi górscy w 1878 roku | |
Miejsce zamieszkania | |
---|---|
Język | |
Religia | |
Grupa |
Żydzi górscy (samonazwanie: джухур, hebr. יהודי ההרים, ros.: горские евреи) – określenie ludności żydowskiej pochodzącej ze wschodniego Kaukazu. W 2006 roku grupa liczyła około 100 tysięcy osób[1]. Górscy żydzi wyznają judaizm. Posługują się dialektami języka tackiego, językiem hebrajskim, rosyjskim[2] i azerbejdżańskim[1].
Dyskutowany jest problem pochodzenia żydów górskich. Podczas gdy jedni badacze twierdzą, iż w przeszłości żydzi mieszkając wśród Tatów przejęli ich język, inni twierdzą natomiast, że to Tatowie przyjęli w przeszłości judaizm. Postuluje się również ich pochodzenie od jednego z Dziesięciu Zaginionych Plemion Izraela[3]. Według niektórych źródeł Żydzi pojawili się w Transkaukazji nie później niż w VI wieku n.e. i pochodzili z Persji i Mezopotamii, Żydzi Ci byli jednym ze źródeł judaizmu, który pojawił się w Kaganacie Chazarskim. Do Żydów górskich dołączyli następnie także aramejskojęzyczni Żydzi z Kurdystanu[1].
W XIX wieku zaczęli osiedlać się na Kaukazie Północnym, w większości wokół Bujnakska, Machaczkały, Endiriej, Chasawiurtu, Groznego, Mozdoku i Nalczyku. Od końca XIX wieku w dużej liczbie emigrowali także do Palestyny[1]. Według spisu powszechnego z 1926 roku społeczność żydów górskich liczyła 25,9 tysiąca osób. W 1930 roku część żydów górskich osiedlono w kołchozach na Półwyspie Krymskim[1].
Po upadku Związku Radzieckiego większość żydów górskich wyemigrowała do Izraela. Społeczności żydów górskich pozostały w Dagestanie, Czeczenii, Karaczajo-Czerkiesji i Kabardo-Bałkarii[4]. Największe skupisko żydów górskich istnieje w miejscowości Qirmizi Qasaba niedaleko miasta Quba w Azerbejdżanie[1][2]. Miasteczko to określane jest czasem mianem „sztetla”[5]. Żydzi górscy mieszkają również w Stanach Zjednoczonych, Niemczech i Austrii[1].