1493
W dzisiejszym świecie 1493 zajmuje centralne miejsce w społeczeństwie, czy to na poziomie osobistym, politycznym, społecznym czy kulturowym. Jego znaczenie polega na jego wpływie na różne aspekty życia codziennego, a także na jego roli w historii i rozwoju człowieka. Z biegiem czasu 1493 stał się przedmiotem debaty, badań i refleksji, generując sprzeczne opinie i pełne pasji dyskusje. Od wpływu na gospodarkę po rolę w tożsamości indywidualnej, 1493 okazał się tematem powszechnego zainteresowania, który zachęca nas do refleksji nad tym, kim jesteśmy i dokąd zmierzamy. W tym artykule zbadamy różne aspekty 1493, analizując jego znaczenie i wpływ na dzisiejszy świat.
Rządzący państwami w 1493
Wydarzenia w Polsce
- Styczeń – Iwan III po raz pierwszy użył w korespondencji do Aleksandra Jagiellończyka określenia „gosudar wszystkiej Rusi”[1].
- 18 stycznia – w Piotrkowie po raz pierwszy obradował dwuizbowy sejm walny. Szlachta utworzyła Izbę Poselską. Zasiadali w niej posłowie wybierani przez sejmiki.
- 29 maja – wielki mistrz krzyżacki Johann von Tieffen złożył w Poznaniu hołd lenny królowi Janowi I Olbrachtowi.
- 2 października – biskup krakowski Fryderyk Jagiellończyk został nominowany na arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa Polski.
- Wojska moskiewskie zdobyły Wiaźmę.
- Ustalono główszczyznę za zabicie szlachcica w wysokości 120 grzywien.
- Król Jan Olbracht potwierdził prawa miejskie Krakowa.
Wydarzenia na świecie
- 9 stycznia – w dzienniku okrętowym pierwszej wyprawy Krzysztofa Kolumba odnotowano dostrzeżenie trzech syren wyskakujących z fal morskich – nie były one według zawartego w nim opisu tak piękne, jak je przedstawiano na obrazach, bo ich twarze miały męskie rysy; członkowie wyprawy, jako pierwsi Europejczycy, ujrzeli wtedy prawdopodobnie manaty, biorąc je za legendarne stworzenia.
- 19 stycznia – król Francji Karol VIII zawarł traktat w Barcelonie z Hiszpanią, oddając jej hrabstwa Roussillon i Cerdagne.
- 15 marca – Krzysztof Kolumb wpłynął do portu Palos, kończąc pierwszą wyprawę do Nowego Świata.
- 3 kwietnia – Krzysztof Kolumb przybył w triumfalnym pochodzie na dwór królewski w Barcelonie, aby złożyć sprawozdanie ze swej pierwszej wyprawy do Nowego Świata parze królewskiej Ferdynandowi II i Izabeli I.
- 4 maja – papież Aleksander VI wydał bullę Inter caetera diviniae o podziale kolonii pomiędzy Hiszpanią a Portugalią.
- 23 maja – król Niemiec i arcyksiążę Austrii Maksymilian I Habsburg i król Francji Karol VIII Walezjusz zawarli traktat w Senlis.
- 9 września – zwycięstwo Turków nad Chorwatami w bitwie na Krbavskim Polu.
- 25 września – Krzysztof Kolumb wyruszył z Kadyksu w drugą wyprawę przez Ocean Atlantycki.
- 3 listopada – odkrycie Dominiki przez Krzysztofa Kolumba.
- 11 listopada – Krzysztof Kolumb odkrył karaibską wyspę Saint Martin.
- 13 listopada – Krzysztof Kolumb odkrył wyspę Sabę.
- 14 listopada – Krzysztof Kolumb wylądował na Saint Croix w archipelagu Wysp Dziewiczych.
- 19 listopada – Krzysztof Kolumb wylądował na Portoryko (początkowo nazwane San Juan Bautista).
- 23 grudnia – w Norymberdze została wydana niemiecka wersja Kroniki Świata Hartmanna Schedela.
- Wielkie Księstwo Moskiewskie zajęło Wiaźmę, należącą dotychczas do Wielkiego Księstwa Litewskiego.
- Rada miasta Zurychu uchwaliła dekret „Przeciw nierządnemu gromadzeniu się w żeńskich klasztorach".
Urodzili się
- 6 stycznia – Olaus Petri, szwedzki reformator religijny, pisarz i polityk (zm. 1552)
- 11 kwietnia – Jerzy I, książę zachodniopomorski (zm. 1531)
- 11 listopada lub 17 grudnia – Paracelsus, lekarz i przyrodnik, zwany ojcem medycyny nowożytnej (zm. 1541)
- 25 listopada – Hosanna z Kotoru, serbsko-chorwacka tercjarka dominikańska, mistyczka, błogosławiona katolicka (zm. 1565)
- Giovanni Maria Padovano, włoski rzeźbiarz działający w Krakowie (zm. 1574)
Zmarli
- 2 lutego – Zbigniew Oleśnicki, prymas Polski, podkanclerzy koronny (ur. 1430)
- 22 lipca – Augustyn Fangi z Biella, włoski dominikanin, błogosławiony katolicki (ur. 1430)
- 19 sierpnia – Fryderyk III Habsburg, cesarz rzymsko-niemiecki (ur. 1415)
- 9 października – Jan Stanko, lekarz, przyrodnik (ur. ok. 1430)
- Marcin Bylica, polski astronom i astrolog (ur. 1433)
Przypisy
- ↑ Łowmiański Henryk, „Polityka Jagiellonów”, Poznań 1999, s. 403.
