Pomarańcza chińska

W tym artykule poznamy fascynujący świat Pomarańcza chińska. Od swoich początków po wpływ na dzisiejsze społeczeństwo, Pomarańcza chińska odegrał kluczową rolę w życiu ludzi, wpływając na kulturę, technologię i sposób, w jaki odnosimy się do siebie nawzajem. W całej historii Pomarańcza chińska był przedmiotem badań i debat, generując sprzeczne opinie i wzbudzając ciekawość milionów ludzi na całym świecie. W tym artykule postaramy się rzucić światło na najważniejsze aspekty Pomarańcza chińska, analizując jego znaczenie i konsekwencje, jakie ma na nasze codzienne życie.

Pomarańcza chińska
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

mydleńcowce

Rodzina

rutowate

Rodzaj

cytrus

Gatunek

pomarańcza chińska

Nazwa systematyczna
Citrus sinensis (L.) Osbeck
Reise Ostindien 250. 1765
Synonimy
  • Citrus aurantium L. var. dulcis L.
  • Citrus auriantum var. sinensis L.
Multimedia w Wikimedia Commons
Owocujące drzewo
Owoce

Pomarańcza chińska, pomarańcza słodka (Citrus sinensis (L.) Osbeck) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny rutowatych. Pochodzenie nie jest znane, przypuszczalnie pochodzi z Chin[3].

Morfologia

Pokrój
Niewysokie, wiecznie zielone drzewo o okrągławej koronie, dorastające do 12 m wysokości.
Liście
Eliptycznolancetowate, skórzaste, zimozielone. Mają piłkowane brzegi i osadzone są na oskrzydlonych ogonkach.
Kwiaty
Niewielkie, pachnące, z reguły białe. Mają 5-działkowy kielich, dużą 5-płatkową koronę, 1 słupek i liczne pręciki[3].
Owoce
Kuliste jagody barwy pomarańczowej, w zależności od odmiany o różnej wielkości i barwie miąższu[3].

Odmiany

Istnieje wiele znanych i uprawianych kultywarów pomarańczy chińskiej dojrzewających o różnych porach i różniących się pewnymi cechami. Valencia jest jedną z najbardziej odpornych na mróz, Joppa nadaje się do uprawy tylko w tropiku, Washington Navel jest mutantem, ma bardzo duże, bezpestkowe owoce z „pępkiem” na szczycie i owocuje zimą[4]. Rubby Blood ma owoce wydłużone z czerwoną skórką, miąższem i sokiem i jest uważana za najsmaczniejszą z wszystkich pomarańczy o czerwonej skórce[4]. Owoce wielu odmian można zostawić na drzewie przez dłuższy czas od momentu ich okresu dojrzałości.

Uprawa

Pomarańcza chińska może być uprawiana również poza obszarami o klimacie tropikalnym (w strefach 9-11), gdyż znosi niewielkie przymrozki[4]. Drzewa wymagają zapewnienia dużej ilości światła i wilgotnej, żyznej gleby oraz wysokich temperatur.

Zastosowanie

Wartość odżywcza

Sok pomarańczy słodkiej jest źródłem dużej ilości witaminy C. Jeden owoc zawiera jej więcej, niż dzienne zapotrzebowanie dorosłego człowieka na nią[5]. Owoc zawiera również spore ilości kwasu asparaginowego (150 mg na 100 g), kwasu glutaminowego (129 mg na 100 g) oraz glicyny (109 mg na 100 g)[6]. W błonie oddzielającej wnętrze owocu od skórki znajduje się pektyna, rodzaj błonnika. Znajdują się w niej także bioflawonoidy[5].

Wartość odżywcza
Owoce pomarańczy chińskiej, surowe, bez skóry
(100 g)
Wartość energetyczna 197 kJ (47 kcal)
Białka 0,94 g
Węglowodany 11,75 g
Tłuszcze 0,12 g
Woda 86,75 g
Etanol 0,0 g
Kofeina 0 mg
Dane liczbowe na podstawie: USDA National Nutrient Database for Standard Reference, Release 28[7]
Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[9]
Wartość odżywcza
Pomarańcza, owoc surowy
(100 g)
Wartość energetyczna 198 kJ (47 kcal)
Białka 0,9 g
Węglowodany 11,3 g
Tłuszcze 0,2 g
Woda 87,1 g
Dane liczbowe na podstawie: [6]
Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[9]

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– (ang.).
  3. ↑ a b c d e Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
  4. ↑ a b c Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  5. ↑ a b Tom Sanders (red.), Czy wiemy, co jeść? Co pomaga a co szkodzi, 1997, s. 249-250, ISBN 83-905429-9-4.
  6. ↑ a b Hanna Kunachowicz; Beata Przygoda; Irena Nadolna; Krystyna Iwanow: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wyd. II zmienione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017, s. 622. ISBN 978-83-200-5311-1.
  7. ↑ 09200, Oranges, raw, all commercial varieties . „USDA National Nutrient Database for Standard Reference, Release 28, full version”, wrzesień 2015, wersja poprawiona maj 2016. Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA). (ang.).  (zob. zarchiwizowany wyciąg HTML).
  8. ↑ a b (na podstawie USDA National Nutrient Database for Standard Reference, Release 21): Oranges, raw, all commercial varieties Nutrition Facts & Calories. Self Nutrition Data . Condé Nast.. .
  9. ↑ a b Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.).