Tadao Andō
Wygląd przypnij ukryj Tadao Andō | |
| Data i miejsce urodzenia |
13 września 1941 |
|---|---|
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Strona internetowa | |
Dom Azumy, Osaka, 1976
Hotel Grand Nikko na wyspie Awaji
Muzeum Sztuki Współczesnej w Fort Worth w Teksasie
Tadao Andō (jap. 安藤 忠雄 Andō Tadao; ur. 13 września 1941 w Osace) – architekt japoński, w 1995 uhonorowany Nagrodą Pritzkera.
Życiorys
Młodość
Już jako dziecko uczył się obróbki drewna u stolarza i praktykował u kilku projektantów form przemysłowych i planistów. Świadomie zainteresował się architekturą, gdy w wieku piętnastu lat przeczytał książkę o Le Corbusierze. Andō nie uzyskał formalnego wykształcenia architektonicznego, sam nauczył się wyczulenia na niuanse przestrzeni, formy, światła i materiału. Około osiemnastego roku życia zaczął zwiedzać japońskie świątynie, sanktuaria, herbaciarnie, a także przeanalizował budynek główny Imperial Hotel (istniał w latach 1922–1967), zaprojektowany przez Franka Lloyda Wrighta. Andō studiował również oglądając budynki, czytając książki i analizując rzuty. W wieku lat 20 odbył podróże do Europy i USA, analizując wielkie budowle XX wieku. Na jego twórczość najbardziej wpłynęli Le Corbusier, Ludwig Mies van der Rohe, Alvar Aalto, Frank Lloyd Wright i Louis Kahn.
Kariera
W 1969 Andō otworzył w Osace własne biuro architektoniczne – Tadao Ando Architect & Associates. Obecnie jest najbardziej znanym japońskim architektem. Nauczał architektury na różnych uczelniach amerykańskich, na IAA w Sofii i od 1997 na Uniwersytecie Tokijskim. W 2003 przeszedł na emeryturę.
Architekturę Andō cechuje konsekwentny puryzm. Ulubionym materiałem jest surowy beton. Rzuty i formy przestrzenne budynków składają się z prostych, wyrafinowanie przenikających się form. Wnętrza projektowane przez Andō są ascetyczne i minimalistyczne – wnętrze traktowane jest jako miejsce spotkań i zgromadzeń, światło wpada przez szczeliny w ścianach. Rzadziej występują większe, panoramiczne okna, stanowiące całą ścianę.
Nagrody
- Nagroda Pritzkera w 1995 roku (tzw. Nobel Architektoniczny)
- the Danish Carlsberg Prize
- Alvar Aalto Medal
- the French Gold Medal of Architecture
- honorowe członkostwo Royal Institute of British Architects (RIBA)
- honorowe członkostwo American Institute of Architects (AIA).
- Nagroda Kioto w dziedzinie sztuki i filozofii w 2002 roku
- Nagroda Asahi za 1994 rok
Główne dzieła
- Dom Azumy w Osace, 1976
- Kościół Światła w Ibaraki, 1989
- Pawilon konferencyjny fabryki mebli Vitra w Weil am Rhein (Niemcy), 1989-1993
- Świątynia na wodzie, 1983 w Tomamu (Hokkaido, Japonia), 1991
- Pawilon japoński na Expo ’92 w Sewilli, 1992
- Muzeum Sztuki Współczesnej w Fort Worth, 2002
Przypisy
- ↑ Tadao Ando , Kyoto Prize (ang.).
- ↑ The Asahi Prize , Asahi Shimbun (ang.).
Bibliografia
- Kenneth Frampton, Tadao Ando: The Yale Studio and Current Works, Nowy Jork, Rizzoli International Publications, 1989
- Kenneth Frampton, Tadao Ando: Buildings Projects Writings, Nowy Jork, Rizzoli International Publications, 1984, ISBN 0-8478-0547-6.
- Yukio Futagawa, Tadao Ando Details, Tokio, A.D.A. Edita, 1991
- Sandra Buckley: The Encyclopedia of Contemporary Japanese Culture, Taylor and Francis, 2009 ISBN 978-0-415-48152-6.
Linki zewnętrzne
- Strona oficjalna. tadao-ando.com. . (ang. • jap.)
- Nagroda Pritzkera – Tadao Ando (ang.)
- Tadao Ando: asceta wśród architektów (pl.)
|
|
| Muzyka |
|
|---|---|
| Sztuka |
|
| Kino i Teatr |
|
| Filozofia i Etyka |
|
- ISNI: 0000000121472654
- VIAF: 109158630
- ULAN: 500034032
- LCCN: n82130882
- GND: 118895028
- NDL: 00132749
- BnF: 135591060
- SUDOC: 052503879
- NLA: 35206946
- NKC: stk2007383165
- BNE: XX953906
- NTA: 071001069
- BIBSYS: 90395154
- CiNii: DA01655581
- PLWABN: 9810590319905606
- NUKAT: n01042795
- J9U: 987007297069305171
- CANTIC: a10824649
- LNB: 000223716
- NSK: 000471714
- CONOR: 27690851
- BLBNB: 000630868
- KRNLK: KAC199631807
- LIH: LNB:4/6;=pa
- PWN: 3869266
- Britannica: biography/Ando-Tadao
- Universalis: ando
- БРЭ: 1822498
- NE.se: tadao-ando
- SNL: Tadao_Ando
- VLE: tadao-ando
- Catalana: 0262154
- DSDE: Tadao_Ando
- identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 2569