Gary Oldman

Wygląd przypnij ukryj Gary Oldman
Ilustracja
Gary Oldman podczas konwentu WonderCon w Kalifornii (2014)
Imię i nazwisko

Gary Leonard Oldman

Data i miejsce urodzenia

21 marca 1958
Londyn

Zawód

aktor, reżyser, scenarzysta, producent filmowy

Współmałżonek

Lesley Manville
(1987–1989; rozwód)
Uma Thurman
(1990–1992; rozwód)
Donya Fiorentino
(1997–2001; rozwód)
Alexandra Edenborough
(2008–2015; rozwód)
Gisele Schmidt
(od 2017)

Lata aktywności

od 1979

Gary Oldman (2000)

Gary Leonard Oldman (ur. 21 marca 1958 w Londynie) – brytyjski aktor, scenarzysta, reżyser i producent filmowy. Laureat Oscara za najlepszą pierwszoplanową rolę w filmie Czas mroku (2017), gdzie wcielił się w Winstona Churchilla.

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w New Cross, w południowym Londynie jako syn Kathleen (z domu Cheriton) i Leonarda Bertrama Oldmana, z zawodu spawacza, a wcześniej marynarza. Został wychowany przez matkę i dwie siostry. Jego ojciec, alkoholik, opuścił rodzinę, kiedy Gary miał siedem lat i potem tylko jeden raz rozmawiali przez telefon. W wieku 16 lat Oldman przerwał naukę w szkole średniej i dołączył do lokalnego gangu. Utrzymywał się przez pracę w sklepie z artykułami sportowymi; w czasie wolnym od pracy studiował literaturę, a potem aktorstwo pod kierunkiem Rogera Williamsa.

Kariera

Rozpoczął pracę w Greenwich Young People’s Theatre, a po odbyciu nauki w szkole teatralnej (1979), do której mógł uczęszczać dzięki otrzymanemu stypendium, pracował w Citizens Theatre w Glasgow. Później związał się z zespołem z londyńskiego West End i w 1985 otrzymał nagrody dla najlepszego aktora i najciekawszej nowej twarzy za rolę w sztuce The Pope's Wedding (Wesele papieża). W tym czasie zadebiutował rolą kinową w filmie Remembrance (1981) oraz w dwóch filmach telewizyjnych, m.in. Honest, Decent and True (1985).

Pierwszy przełom nadszedł w jego karierze, kiedy pojawił się jako Sid Vicious w filmie biograficznym Sid i Nancy (Sid and Nancy, 1986), o tragicznym związku artysty punkrockowego z Nancy Spungen. Za stworzenie kreacji pogrążonego życiowo rockmana zebrał entuzjastyczne opinie krytyków. Zupełnie różna od poprzedniej, rola pisarza Joe Ortona, w filmie Stephena Frearsa Nadstaw uszu (Prick Up Your Ears, 1987), przyniosła mu nominację do nagrody dla najlepszego aktora, przyznawanej przez Brytyjską Akademię Sztuki Filmowej i Telewizyjnej. W tym samym roku przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, by w 1988 wystąpić w filmie Nicolasa Roega Track 29.

Jego pierwszą rolą w dużej hollywoodzkiej produkcji była rola Lee Harveya Oswalda, podejrzanego o zamach na Kennedy’ego w filmie Olivera Stone’a JFK (1991), gdzie w roli jego żony, Mariny Oswald wystąpiła Beata Poźniak. W Drakuli Francisa Forda Coppoli (1992) zagrał tytułową rolę wampira. Oprócz ról ekscentryków, jak zapuszczający dredy i próbujący udowodnić, że jest rastamanem Drexel Spivey z thrillera Prawdziwy romans (True Romance, 1993), Oldman zagrał również bardziej konwencjonalnych bohaterów, m.in. policjanta Stansfielda w filmie Leon zawodowiec (Léon: The Professional, 1994). Zasiadał w jury konkursu głównego na 46. MFF w Cannes (1993).

Reżyserskim debiutem uczynił mroczny dramat autobiograficzny Nic doustnie (Nil by Mouth, 1997) o patologicznej londyńskiej rodzinie robotniczej. Film zadedykował ojcu. Do grania ról dziwaków powrócił w Piątym elemencie (The Fifth Element) Luca Bessona (1996). Postać przywódcy terrorystów – fanatyka Iwana Korszunowa wykreowana w Air Force One (1998) zaowocowała kolejnymi nagrodami i nominacjami, podobnie jak rola w Ukrytej prawdzie (The Contender, 2000). Kolejną ciekawą kreacją była postać Masona Vergera, oszpeconej ofiary psychopatycznego doktora Hannibala Lectera w filmie Ridleya Scotta Hannibal (2001). Następnie zagrał Syriusza Blacka w cyklu filmów o Harrym Potterze oraz komisarza Gordona w trzech filmach Christophera Nolana o Batmanie.

Użyczył głosu Wiktorowi Reznowowi w znanych grach wojennych Call of Duty: World at War oraz Call of Duty: Black Ops. W 2017 wcielił się w rolę Winstona Churchilla w filmie Czas mroku (Darkest Hour), za co został uhonorowany Złotym Globem, Oscarem i nagrodą BAFTA.

Życie prywatne

Był czterokrotnie żonaty. W 1987 ożenił się z aktorką Lesley Manville, kiedy razem pracowali w Royal Court Theatre. Rozwiedli się w 1989, niedługo po urodzeniu syna, Alfiego Ronalda B. (ur. 1988 w Londynie). 1 października 1990 poślubił aktorkę Umę Thurman, z którą się rozwiódł 30 kwietnia 1992 po niespełna dwóch latach małżeństwa. Po kilkuletnim związku z włoską aktorką i modelką Isabellą Rossellini 16 lutego 1997 ożenił się z Donyą Fiorentino, z którą ma dwóch synów – Gullivera Flynna (ur. 20 sierpnia 1997) i Charliego Johna (ur. 11 lutego 1999), nad którymi przyznano później wyłączną opiekę Oldmanowi. 31 grudnia 2008 ożenił się po raz czwarty – z młodszą o 19 lat piosenkarką jazzową Alexandrą Edenborough, która 9 stycznia 2015 w Los Angeles złożyła pozew o rozwód.

Swoje poglądy polityczne określa jako libertariańskie.

Filmografia

Filmy fabularne Seriale telewizyjne Gry komputerowe Reżyser Scenarzysta Operator Producent Producent wykonawczy

Nagrody i nominacje

Oscar Złoty Glob SATURN BAFTA MTV Movie Awards Złota Palma Nagroda Emmy Złota Malina

Przypisy

  1. Personalidade: Gary Oldman (Reino Unido). InterFilmes.com. . (port.).
  2. Gary Oldman. Famous People. . (ang.).
  3. Gary Oldman Biography (Actor). Infoplease. . (ang.).
  4. Gary Oldman Celebrity. TVGuide.com. . (ang.).
  5. Gary Oldman. Moviepilot. . (niem.).
  6. Gary Oldman. TV.com. . (ang.).
  7. Gary Oldman, Encyclopædia Britannica   (ang.).
  8. Gary Oldman Biography (1958-). Film Reference. . (ang.).
  9. Gary Leonard Oldman – Genealogy. Geni. . (ang.).
  10. a b Odrażający, brudny, zły. Gary Oldman, najbardziej niedoceniony aktor świata , TVN24.pl  .
  11. Gary Oldman (21 de Março de 1958). Filmow. . (port.).
  12. The World of Lesley Manville, actress. London: daily Telegraph. . (ang.).
  13. Gary Oldman and Alexandra Edenborough to Divorce. „People”. . (ang.).
  14. Nick Gillespie: Legendary Actor Gary Oldman Outs Himself as a 'Libertarian'; Also Upset That He Can't Call Nancy Pelosi the C-Word. Reason. . (ang.).

Linki zewnętrzne

Nagroda Akademii Filmowej dla najlepszego aktora pierwszoplanowego
1920–1939
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039
Nagroda BAFTA dla najlepszego aktora pierwszoplanowego
1950–1959
1960–1969
1970–1979
1980–1989
1990–1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029
Złoty Glob dla najlepszego aktora w filmie dramatycznym
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

Nagroda Stowarzyszenia Krytyków Filmowych Dallas-Fort Worth dla najlepszego aktora
Nagroda Stowarzyszenia Krytyków Filmowych Online dla najlepszego aktora
Nagroda Empire dla najlepszego aktora
Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych za wybitny występ aktora w roli pierwszoplanowej
1994-1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029
Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedie internetowe: