Pisco (alkohol)

Wygląd przypnij ukryj Etykieta chilijskiego pisco z 1915 Koktajl pisco sour w Peru

Pisco – napój alkoholowy typu brandy (tzw. winiak), produkowany ze sfermentowanych i poddanych destylacji winogron. W Chile i Peru jest uważany za dobro narodowe; oba kraje toczą od wielu lat spór o pierwszeństwo powstania pisco, a tym samym o prawo do nadawania tej nazwy swoim produktom.

W Chile i Peru popularnymi koktajlami na bazie tego alkoholu są pisco cola i pisco sour (składa się na niego, oprócz alkoholu, sok z cytryny, cukier, białko jajka kurzego i lód).

Historia

W Ameryce Południowej pisco pojawiło się w XVI wieku dzięki Hiszpanom, którzy przywieźli szczepy białych winogron oraz techniki destylacji alkoholu. Jednakże dokładne miejsce powstania napoju nie jest znane. Słowo "pisco" pochodzi od keczuańskiego słowa pishkos, oznaczającego małego ptaka, licznie występującego na terenie obecnego miasta Pisco na południu Peru, być może więc to miasto jest miejscem narodzin trunku. Do Chile pisco dotarło na przełomie XVII i XVIII wieku. Chilijczycy nie kwestionują pierwszeństwa Peru w powstaniu pisco, podkreślają jednak, że Chile produkuje ponad 30-krotnie więcej tego napoju i eksportuje go 3 razy więcej niż Peru, a statystyczny Chilijczyk wypija go ponad 20 razy więcej niż Peruwiańczyk. Zwracają także uwagę na fakt, że w czasach, gdy wyprodukowano pierwsze pisco, oba kraje, obecnie niezależne, wchodziły w skład jednego organizmu politycznego – kolonii hiszpańskiej o nazwie Wicekrólestwo Peru.

Spór o pisco doprowadził do embarga na import peruwiańskiego pisco w Chile w 1961 roku. W odpowiedzi, 30 lat później Peru wprowadziło analogiczne embargo na pisco z Chile, ponadto rozważa złożenie skargi na sąsiedni kraj do Światowej Organizacji Handlu.

Produkcja

Do produkcji pisco w Chile wykorzystuje się winogrona pochodzące z odmian muscatów, np. Yellow Muscat, White Early Muscat, Alexandria Muscat, Muscat de Frontignan, Hamburg Muscat, Black Muscat, Pink Muscat, Canelli Muscat, Orange Muscat, a także inne odmiany, np. Torontel, Pedro Jiménez. Przed powstaniem mocnego alkoholu otrzymuje się wino o zawartości ok. 14%, powstałe z bardzo dojrzałych owoców białych winogron. W następnym etapie produkcji jest ono poddawane procesowi destylacji, dzięki któremu zawartość alkoholu wzrasta do 55-60%. Po kilkumiesięcznym leżakowaniu w dębowych beczkach jest rozcieńczane do 30-35% i rozlewane do butelek. Wyróżnia się następujące kategorie pisco: Regular, (30-35% alkoholu), Special, (35-40%), Reserve, (40-43%), Great lub Special reserve (43% i więcej).


Przypisy

  1. a b c d Jacek Stec: Kuchnia latynoamerykańska. W: Dzieje kultury latynoamerykańskiej. pod red. Marcina F. Gawryckiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 445. ISBN 978-83-01-15983-2.
  2. a b c d Mariusz Kapczyński: Pisco. Vinisfera, 13 listopada 2007. . (pol.).
  3. Elliott Gotkine: Peru and Chile quarrel over brandy drink. BBC, 16 grudnia 2002. . (ang.).
Napoje alkoholowe
Sposób wytwarzania
Podstawowe rodzaje
fermentowane
destylowane
wina wzmacniane
Napoje destylowane
według składników
zboża
jęczmień
kukurydza
ryż
żyto
sorgo
owoce
jabłko
jabłko nerkowca
daktyl
winogrono
śliwka
wytłoki
mieszanki owoców
i inne owoce
inne
agawa
korzenne
trzcina cukrowa/melasa
różne zboża i ziemniaki
Likiery i wywary
z napojów destylowanych
według składników
owoce
migdał
anyż
kokos
orzechy
jałowiec
pomarańcza
różne i inne owoce
badian właściwy
inne
czekolada
cynamon
jajko
kawa
miód
mleko
trzcina cukrowa/melasa
zioła
złoto
Nalewki
Encyklopedia internetowa (wine spirit):