Tom Wilkinson

Wygląd przypnij ukryj Tom Wilkinson
Ilustracja
Tom Wilkinson (2009)
Imię i nazwisko

Thomas Geoffrey Wilkinson

Data i miejsce urodzenia

5 lutego 1948
Leeds

Data i miejsce śmierci

30 grudnia 2023
Londyn

Zawód

aktor

Współmałżonek

Diana Hardcastle
(1988–2023; jego śmierć)

Lata aktywności

1976–2023

Odznaczenia
Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)

Tom Wilkinson, właśc. Thomas Geoffrey Wilkinson OBE (ur. 5 lutego 1948 w Leeds, zm. 30 grudnia 2023 w Londynie) – brytyjski aktor.

W 2005 został odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego (OBE).

Życiorys

Tom Wilkinson (TIFF 2016)

Urodził się w Leeds w hrabstwie West Riding of Yorkshire jako syn Marjorie i Thomasa Wilkinsona, rolnika. W wieku 11 lat przeniósł się z rodziną do Kitimat w Kolumbii Brytyjskiej w Kanadzie, gdzie mieszkał przez pięć lat, po czym powrócił do Wielkiej Brytanii i założył pub w Kornwalii. Wilkinson ukończył literaturę angielską i amerykańską na University of Kent. Podczas studiów Wilkinson zainteresował się aktorstwem i reżyserią w Towarzystwie Dramatycznym Uniwersytetu Kent (obecnie T24 Drama Society). Po ukończeniu studiów Wilkinson uczęszczał następnie do Royal Academy of Dramatic Art w Londynie, którą ukończył w 1973.

Zadebiutował na scenie w Nottingham Playhouse. Po raz pierwszy trafił na ekran jako Ransome w dreszczowcu Andrzeja Wajdy Smuga cienia (1976) na podstawie powieści Josepha Conrada pod tym samym tytułem. Później dołączył do Royal Shakespeare Company i wystąpił na West Endzie w roli Horatio w Hamlecie (1980), za co otrzymał nominację do nagrody Laurence Olivier Award dla najlepszego aktora drugoplanowego. Kolejną nominację do Laurence Olivier Award zdobył jako dr Stockmann we Wrogu ludu (1988).

Laureat nagrody BAFTA dla najlepszego aktora drugoplanowego za rolę Geralda Arthura Coopera w komedii Petera Cattaneo Goło i wesoło (1997). Był nominowany do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego oraz zdobył Independent Spirit Awards i nagrodę specjalną Jury na Sundance Film Festival za rolę Matta Fowlera w dramacie Todda Fielda Za drzwiami sypialni (2001). Po raz drugi był nominowany do Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego za rolę Arthura Edensa, prawnik w firmie Kenner, Bach i Ledeen w dreszczowcu Tony’ego Gilroya Michael Clayton (2007). Zdobywca nagrody Emmy i Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym za rolę Benjamina Franklina w miniserialu HBO John Adams (2008).

Życie prywatne

5 stycznia 1988 zawarł związek małżeński z aktorką Dianą Hardcastle, z którą miał dwie córki – Alice (ur. 1989) i Molly (ur. 1992).

Śmierć

Zmarł 30 grudnia 2023 w swoim domu w London Borough of Haringey wieku 75 lat.

Filmografia

Odznaczenia

Przypisy

  1. Mark Brown: The thing you can't fake is that he has a moral authority...he brings a sense of gravity, detail and inteligence. „The Guardian”, 2008-02-28. (ang.).
  2. a b Tom Wilkinson Biography. Famous People. . (ang.).
  3. Tom Wilkinson: The Full Monty actor dies at 75. BBC, 2023-12-30. . (ang.).
  4. Tom Wilkinson. Rotten Tomatoes. (ang.).
  5. Jen Yamato: Oscar-nominated Tom Wilkinson, known for 'The Full Monty' and 'In the Bedroom,' dies at 75. „Los Angeles Times”, 2023-12-30. (ang.).
  6. Tom Wilkinson Biography. AllMovie. (ang.).
  7. Tom Wilkinson Awards. AllMovie. (ang.).
  8. Ellie Muir: Full Monty actor Tom Wilkinson dies aged 75. „The Independent”, 2023-12-30. (ang.).
  9. The London Gazette; Nr 57509; str. 13. thegazette.co.uk, 31 grudnia 2004. . (ang.).

Linki zewnętrzne

Nagroda BAFTA dla najlepszego aktora drugoplanowego
1968–1979
1980–1989
1990–1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029
Nagroda Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych dla najlepszego aktora
Złoty Glob dla najlepszego aktora drugoplanowego w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym
1970–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

Kontrola autorytatywna (osoba):Encyklopedia internetowa: