Mieroszów

Wygląd przypnij ukryj Mieroszów

miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Mieroszów z lotu ptaka
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	wałbrzyski
Gmina	Mieroszów
Prawa miejskie	1303
Burmistrz	Andrzej Lipiński
Powierzchnia	10,32 km²
Populacja (01.01.2023) • liczba ludności • gęstość	3790 367,2 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 74
Kod pocztowy	58-350
Tablice rejestracyjne	DBA
Położenie na mapie gminy MieroszówMieroszów
Położenie na mapie PolskiMieroszów
Położenie na mapie województwa dolnośląskiegoMieroszów
Położenie na mapie powiatu wałbrzyskiegoMieroszów
50°40′01″N 16°11′23″E/50,666944 16,189722
TERC (TERYT)	0221064
SIMC	0984210
Hasło promocyjne: Brama do Polski
Urząd miejskipl. Niepodległości 1 58-350 Mieroszów
Strona internetowa
BIP

Mieroszów (tuż po wojnie Fyrląd Wałbrzyski, niem. Friedland in Niederschlesien) – miasto w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie wałbrzyskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Mieroszów, w Kotlinie Mieroszowskiej, u podnóża Gór Suchych w Sudetach Środkowych na Dolnym Śląsku. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego.

Według danych GUS z 1 stycznia 2023 r. miasto zamieszkiwało 3790 osób (650. miejsce w kraju).

Historia

Mieroszów uzyskał lokację miejską w 1303 roku, ponowioną przed 1326. Ok. 1354 osada uzyskała prawa miejskie, od początku XVI w. znajdowało się w posiadaniu Hochbergów z Książa. W XVII rozwinęło się tkactwo, w 1647 uruchomiono wielki młyn papierniczy. W swojej historii było wielokrotnie niszczone, w 1427 napadli i złupili je husyci, w latach 1584-1585 ludność zdziesiątkowała epidemia, w latach 1630 i 1646 zabudowę niszczyły pożary. W XVIII po wojnach śląskich straciło swoją pozycję i podupadło, w 1880 rozebrano grożący zawaleniem renesansowy ratusz. Niszczała również zabudowa, część kamienic rozebrano, wiele innych przebudowano. W XX wieku Mieroszów stał się zapleczem mieszkaniowym pobliskiego Wałbrzycha. W miejscowości od 8 IX 1944 do 9 V 1945 znajdował się obóz pracy - filia niemieckiego obozu koncentracyjnego Groß-Rosen, w której było uwięzionych ponad 500 polskich i słowackich Żydów, pracujących głównie przy wytwarzaniu śmigieł samolotów w miejscowej fabryce. Pod koniec istnienia obozu przeniesiono tu część więźniów z obozu Arbeitslager Riese. Łączną liczbę więźniów z obu obozów, którzy umarli podczas pobytu w Mieroszowie szacuje się na ponad 120. Po 1945 rozwinął się przemysł drzewny i materiałów budowlanych, uruchomiono Zakłady Przemysłu Lniarskiego Camela.

Zabytki

Mieroszów (Friedland) Rynek Kościół pw. św. Michała Archanioła Kamieniczki na rynku w Mieroszowie

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są:

• miasto
• kościół św. Michała Archanioła, z pocz. XVII w., przeb. w pierwszej ćw. XVIII w., kiedyś na miejscu dzisiejszego kościoła stał zamek. Został zbudowany według podań przez księcia świdnicko-jaworskiego Bolka I w końcu XIII wieku. Zamek zniszczyły wojska w czasie wojen husyckich w 1427 roku
• plebania, ul. Kościelna 10, z 1589 r., XIX w.
• poczta, ul. Kopernika 9, z pocz. XIX w.
• dawna szkoła ewangelicka, ul. Kościelna 6, z 1757 r.
• dom, ul. Kościelna 8, z XVIII w.
• dawna szkoła ewangelicka, ul. Kościelna 9, z 1574 r., XVIII w., XIX w.
• barokowe i klasycystyczne kamieniczki:
  • dom, ul. Niepodległości 1, z k. XVIII w., pocz. XX w.
  • dom, ul. Niepodległości 3/4, z XVII w., pocz. XX w.
  • dom, ul. Niepodległości 5, z k. XVII w., pocz. XX w.
  • fasada domu, ul. Niepodległości 6, z pocz. XIX w.
  • dom, ul. Niepodległości 7, z XVI-XIX w.,
  • dom, ul. Niepodległości 17, z 1838 r., pocz. XX w.
  • dom, ul. Niepodległości 27, z 1734 r., pocz. XX w.
• dwór, ul. Strzelców 1, z k. XVIII w.
• dawna tkalnia, obecnie żłobek i przedszkole, ul. Wolności 27, z pierwszej poł. XVIII w.
• sąd, ob. gimnazjum, ul. Żeromskiego 30, z l. 1905-1906

inne zabytki:

• cmentarz żydowski

Demografia

Piramida wieku mieszkańców Mieroszowa w 2014 roku.

Miasto w kulturze

W Mieroszowie w roku 1972 nakręcono serial Gruby, osadzony w realiach pierwszych lat na Ziemiach Odzyskanych. Wydarzenie upamiętnia utworzony w roku 2020 mural oraz skwer nazwany im. Grubego.

Wspólnoty wyznaniowe

• Kościół rzymskokatolicki:
  • parafia św. Michała Archanioła
• Świadkowie Jehowy:
  • zbór Mieroszów (Sala Królestwa Kowalowa ul. Wałbrzyska 33)

Miasta partnerskie

Frýdlant nad Ostravicí  Czechy

Sport

Mieroszów znany jest wśród miłośników sportów lotniczych - znajduje się tam popularne startowisko na górze Jatki(Nowe Siodło) z bardzo dobrym zboczem treningowym dla lotni i paralotni, odpowiednim na południowe wiatry, a także z jedyną rampą lotniową w Polsce.

W Mieroszowie działa klub piłkarski TKS Biały Orzeł Mieroszów, w sezonie 2008/2009 występujący w klasie okręgowej podokręgu Wałbrzych.

Stacja kolejowa w Mieroszowie

Komunikacja

Do Mieroszowa kursują autobusy komunikacji miejskiej z Wałbrzycha przez Nowy Glinik, Unisław Śląski, Sokołowsko i Kowalową. Od 1 kwietnia 2017 autobus linii 15 kursuje do czeskiego Meziměstí.

Znajduje się w nim również stacja kolejowa, przez którą od 28 kwietnia 2018 kursują sezonowe weekendowe pociągi osobowe Kolei Dolnośląskich łączące Polskę z Czechami.

Zobacz też

• Byłe przejście graniczne Mieroszów – Meziměstí

Przypisy

1. ↑ a b GUS, Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2023 roku , stat.gov.pl   (pol.).
2. ↑ Pierwsza powojenna mapa Polski wydana przez WIG Sztabu Generalnego w roku 1945.
3. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
4. ↑ Zygmunt Sarnecki, Bohdan Szarek, Kotlina Kamiennogórska. Przewodnik turystyczny, Wydawnictwo PTTK KRAJ, Warszawa 1994, str.141 ISBN 83-7005-362-9
5. ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 50–51.
6. ↑ Filie obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. Informator. Muzeum Gross-Rosen, Wałbrzych, rok 2008, str. 27. ISBN 978-83-89824-07-3
7. ↑ JanuszJ. Czerwiński JanuszJ., RyszardR. Chanas RyszardR., Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 277-278 .
8. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 188,189. . .
9. ↑ Mieroszów w liczbach , Polska w liczbach  , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
10. ↑ 40 lat temu nakręcili tu jeden z najpopularniejszych seriali. Mieszkańcy poświęcili mu właśnie mural i skwer. Gazeta Wyborcza, 2020-07-12. .
11. ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org  .
12. ↑ Polski SerwerP.S. LeonardoXC Polski SerwerP.S., Opis startowiska Mieroszów , 2 lipca 2020 .
13. ↑ ZDKiUM Wałbrzych: Linią 15 do Mieroszowa i Golińska, dostęp: 2014-09-29.
14. ↑ ZDKiUM Wabrzych: Rozkład jazdy i mapa komunikacyjna ZDKiUM Wałbrzych, dostęp: 2014-09-29.
15. ↑ Czesi nie chcą polskiego autobusu
16. ↑ D26, D28 – uruchomienie sezonowych połączeń do Czech, „Koleje Dolnośląskie”, 23 kwietnia 2018   (pol.).

Bibliografia

• Kotlina Kamiennogórska, Wzgórza Bramy Lubawskiej, Zawory, Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 8, pod red. M. Staffy, Wrocław 1997, s. 231–242.
• A. Fleischer, Festschrift zur 600-Jahrfeier der Stadt Friedland, Bez. Breslau, Friedland 1925.

Linki zewnętrzne

• Strona Miasta Mieroszów
• Gmina Mieroszów Dawniej i Dziś – serwis poświęcony historii miasta i gminy Mieroszów
• Stare widokówki Mieroszowa. mieroszow.cba.pl. .
• Fyrląd (2), niem. Friedland bei Waldenburg, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 425 .

Miasta województwa dolnośląskiego

Miasta powiatowe

Bolesławiec Dzierżoniów Głogów Góra Jawor Jelenia Góra Kamienna Góra Kłodzko Legnica Lubań Lubin Lwówek Śląski Milicz Oleśnica Oława Polkowice Strzelin Środa Śląska Świdnica Trzebnica Wałbrzych Wołów Wrocław Ząbkowice Śląskie Zgorzelec Złotoryja

Miasta gminne

Bardo Bielawa Bierutów Bogatynia Boguszów-Gorce Bolków Brzeg Dolny Bystrzyca Kłodzka Chocianów Chojnów Duszniki-Zdrój Głuszyca Gryfów Śląski Jaworzyna Śląska Jedlina-Zdrój Jelcz-Laskowice Kamieniec Ząbkowicki Karpacz Kąty Wrocławskie Kowary Kudowa-Zdrój Lądek-Zdrój Leśna Lubawka Lubomierz Mieroszów Międzybórz Międzylesie Miękinia Mirsk Niemcza Nowa Ruda Nowogrodziec Oborniki Śląskie Olszyna Piechowice Pieńsk Pieszyce Piława Górna Polanica-Zdrój Prochowice Prusice Przemków Radków Siechnice Sobótka Stronie Śląskie Strzegom Syców Szczawno-Zdrój Szczytna Szklarska Poręba Ścinawa Świebodzice Świeradów-Zdrój Świerzawa Twardogóra Wąsosz Węgliniec Wiązów Wleń Wojcieszów Zawidów Ziębice Złoty Stok Żarów Żmigród

• Wikiprojekt:Dolny Śląsk

Gmina Mieroszów

Siedziba gminy: Mieroszów

Miasto	Mieroszów
Wsie	Golińsk Kamionka Kowalowa Łączna Nowe Siodło Różana Rybnica Leśna Sokołowsko Unisław Śląski

Powiat wałbrzyski

Miasta	Boguszów-Gorce Głuszyca Jedlina-Zdrój Mieroszów Szczawno-Zdrój
Gminy miejskie	Boguszów-Gorce Jedlina-Zdrój Szczawno-Zdrój
Gminy miejsko-wiejskie	Głuszyca Mieroszów
Gminy wiejskie	Czarny Bór Stare Bogaczowice Walim

Powiat wałbrzyski (1946–1975)

• Siedziba powiatu – Wałbrzych

Przynależność wojewódzka	woj. wrocławskie
Miasta (1945–75)	Biały Kamień (do 1950 →) Boguszów (do 1972 →) Boguszów-Gorce (←←← od 1973) Głuszyca (od 1962) Gorce (1962–72 →) Jedlina-Zdrój (od 1967) Mieroszów Sobięcin (do 1950 →→) Szczawno-Zdrój (od 1945)
Osiedla (1954–72)	Głuszyca (1954–62) Gorce (1954–62) Jedlina-Zdrój (1954–66) Kuźnice Świdnickie (1954–72 →) Walim (1957–72)
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Głuszyca Gorce (do 1954) Jedlina Zdrój (do 1954) Kuźnice Świdnickie (do 1954) Mieroszów (1953–54 i od 1973) Pełcznica (do 1954) Stare Bogaczowice Szczawienko (do 1950 →→) Walim
Gromady (1954–72)	Dziećmorowice (1954–70) Glinik (1954–72) Głuszyca (1954) Głuszyca Górna (1954–72) Gorce (1954) Grzmiąca (1954–59) Jedlina Zdrój (1954) Kuźnice Świdnickie (1954) Lubomin (1954–68) Mieroszów (1954–72) Sokołowsko (1954–56) Stare Bogaczowice (1954–72) Szczawienko (1954–70) Unisław Śląski (1954–68) Walim (1954–56) Wałbrzych (1970–72) Zagórze Śląskie (1954–72)

Kontrola autorytatywna (miasto):

• VIAF: 232382362
• GND: 7591796-8
• NKC: ge928026
• J9U: 987007520663905171