Stanisław Dziwisz

W dzisiejszym świecie Stanisław Dziwisz stał się tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu szerokiego spektrum społeczeństwa. Aby zrozumieć jego wpływ na różne aspekty naszego codziennego życia, niezbędna jest większa wiedza na temat Stanisław Dziwisz. Od wpływu na gospodarkę po rolę w kulturze popularnej, Stanisław Dziwisz stał się głównym tematem współczesnego dyskursu. W tym artykule zagłębimy się w świat Stanisław Dziwisz, aby zbadać jego różne aspekty i znaczenie w bieżącym kontekście.

Stanisław Dziwisz
Kardynał prezbiter
Ilustracja
Stanisław Dziwisz (2018)
Herb duchownego Sursum corda
W górę serca
Kraj działania

Polska, Watykan

Data i miejsce urodzenia

27 kwietnia 1939
Raba Wyżna

Arcybiskup metropolita krakowski
Okres sprawowania

2005–2016

Osobisty sekretarz papieża Jana Pawła II
Okres sprawowania

1978–2005

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Diakonat

25 marca 1963

Prezbiterat

23 czerwca 1963

Nominacja biskupia

7 lutego 1998

Sakra biskupia

19 marca 1998

Kreacja kardynalska

24 marca 2006
Benedykt XVI

Kościół tytularny

bazylika Najświętszej Maryi Panny Wszystkich Ludzi

Faksymile
Odznaczenia
Order Orła Białego Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wielki Orderu Wyzwoliciela San Martina (Argentyna) Krzyż Wielki I Klasy Odznaki Honorowej za Zasługi Krzyż Wielki Orderu Bernardo O’Higginsa (Chile) Krzyż Wielki Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania) Krzyż Wielki Narodowego Orderu Zasługi (Kolumbia) Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Portugalia) Krzyż Prezydenta Republiki Słowackiej II Stopnia Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy (1951-2001) Krzyż Wielki Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny) Kawaler/Dama Wielkiego Krzyża Honoru i Dewocji – Zakon Maltański (SMOM)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

19 marca 1998

Miejscowość

Watykan

Miejsce

bazylika św. Piotra

Konsekrator

Jan Paweł II

Współkonsekratorzy

Angelo Sodano
Franciszek Macharski

Biskup Stanisław Dziwisz wraz z Janem Pawłem II podczas jego wizyty w Sejmie (1999)
Stanisław Dziwisz podczas procesji zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Kalwarii Zebrzydowskiej (2007)
Kardynał Stanisław Dziwisz, arcybiskup Józef Kowalczyk oraz ksiądz prałat Konrad Krajewski podczas uroczystości pogrzebowych pary prezydenckiej Lecha i Marii Kaczyńskich (2010)

Stanisław Jan Dziwisz[1] (ur. 27 kwietnia 1939 w Rabie Wyżnej) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii, sekretarz i kapelan arcybiskupa metropolity krakowskiego Karola Wojtyły w latach 1966–1978, osobisty sekretarz papieża Jana Pawła II w latach 1978–2005, arcybiskup metropolita krakowski w latach 2005–2016, kardynał prezbiter od 2006, od 2016 arcybiskup senior archidiecezji krakowskiej. Kawaler Orderu Orła Białego.

Życiorys

Młodość i wykształcenie

Urodził się 27 kwietnia 1939 w Rabie Wyżnej jako piąte z siedmiorga dzieci Stanisława i Zofii z domu Bielarczyk. W 1957 ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Seweryna Goszczyńskiego w Nowym Targu[2].

W latach 1957–1963 studiował w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Krakowskiej[2]. Na diakona został wyświęcony 25 marca 1963 przez Karola Wojtyłę, biskupa pomocniczego krakowskiego, który również 23 czerwca 1963 udzielił mu w katedrze na Wawelu święceń prezbiteratu[3][4]. Inkardynowany został do archidiecezji krakowskiej[3].

W latach 1965–1967 odbył studia specjalistyczne w zakresie liturgiki na Wydziale Teologicznym w Krakowie, uwieńczone uzyskaniem licencjatu. Następnie rozpoczął studia doktoranckie na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Doktorat z teologii uzyskał w 1981 na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie na podstawie dysertacji Kult św. Stanisława Biskupa w Krakowie do Soboru Trydenckiego[5][2], napisanej pod kierunkiem ks. prof. Wacława Schenka[6].

Prezbiter

W latach 1963–1965 pracował jako wikariusz w parafii Przemienienia Pańskiego w Makowie Podhalańskim[4][7] u boku proboszcza Franciszka Dźwigońskiego[8]. W latach 70. był krótko proboszczem parafii św. Marcina w Krempachach[9][10].

W 1966 został kapelanem i sekretarzem arcybiskupa metropolity krakowskiego Karola Wojtyły. Jednocześnie był wykładowcą liturgiki w Wyższym Instytucie Katechetycznym w Krakowie oraz redaktorem „Notificationes a Curia Metropolitana Cracoviensi”, urzędowego pisma kurii krakowskiej. W strukturach archidiecezjalnych pełnił funkcje członka: Komisji Liturgicznej (której był sekretarzem), Komitetu Roku Świętego 1974–1975 oraz rady kapłańskiej[2]. Uczestniczył w odbywającym się w latach 1972–1979 Duszpasterskim Synodzie Archidiecezji Krakowskiej, pracując w Komisji Głównej, Komisji ds. Kultu Bożego i Komisji Uświęcania Czasu, a także zespole redakcyjnym Ceremoniału diecezjalnego i Podręcznika parafialnego[11].

Pozostał sekretarzem Karola Wojtyły, gdy ten 16 października 1978 został wybrany na papieża i przyjął imiona Jan Paweł II[2]. Był przy Janie Pawle II 13 maja 1981 w czasie zamachu na placu św. Piotra dokonanego przez Mehmeta Alego Ağcę, a podejmowane przez niego szybkie decyzje przyczyniły się do uratowania życia papieża[12]. W 1987 został wiceprzewodniczącym Rady Administracyjnej Fundacji Jana Pawła II[2].

W 1985 został mianowany przez papieża Jana Pawła II prałatem Jego Świątobliwości[4], a w 1996 protonotariuszem apostolskim numerowanym, co uprawniało go do stwierdzania autentyczności papieskiego podpisu. W 1995 otrzymał godność kanonika lwowskiej kapituły katedralnej, a w 1997 krakowskiej kapituły metropolitalnej[2].

Biskup

7 lutego 1998 Jan Paweł II prekonizował go biskupem tytularnym San Leone i mianował prefektem pomocniczym Domu Papieskiego[13][2]. Święcenia biskupie otrzymał 19 marca 1998 w bazylice św. Piotra w Rzymie. Udzielił mu ich osobiście Jan Paweł II z towarzyszeniem kardynała Angela Sodano, sekretarza stanu Stolicy Apostolskiej, i kardynała Franciszka Macharskiego, arcybiskupa metropolity krakowskiego[14][3]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Sursum corda” (W górę serca). 29 września 2003 został wyniesiony do godności arcybiskupa[15][16]. Po śmierci papieża Jana Pawła II decyzją jego następcy Benedykta XVI pozostał na urzędzie prefekta pomocniczego Domu Papieskiego[12].

3 czerwca 2005 Benedykt XVI prekonizował go arcybiskupem metropolitą krakowskim[17][2]. Paliusz metropolitalny otrzymał 29 czerwca 2005 w bazylice św. Piotra w Rzymie[18]. Natomiast 27 sierpnia 2005 odbył ingres do katedry na Wawelu i kanonicznie objął swój urząd[19]. Jako arcybiskup metropolita krakowski objął urząd wielkiego kanclerza Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Przyczynił się do podniesienia uczelni do godności Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie[20]. Był inicjatorem budowy Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się”, a także zorganizowania w Krakowie 31. Światowych Dni Młodzieży. Gościł w Krakowie dwóch papieży: Benedykta XVI i Franciszka[21]. W kwietniu 2010 udzielił zgody na pochowanie na Wawelu zmarłej w katastrofie smoleńskiej pary prezydenckiej Lecha i Marii Kaczyńskich, co spotkało się z krytyką i protestami, jak i kontrprotestami zwolenników pochówku pary prezydenckiej na Wawelu[22][23]. W kwietniu 2014 w związku z ukończeniem 75 lat zgodnie z przepisami prawa kanonicznego oddał się do dyspozycji papieża[24], jednakże Franciszek zlecił mu dalsze sprawowanie urzędu arcybiskupa krakowskiego[25]. Rezygnacja została przyjęta 8 grudnia 2016[26][27], jednocześnie do 28 stycznia 2017, kiedy to jego następca, dotychczasowy arcybiskup metropolita łódzki Marek Jędraszewski kanonicznie objął urząd, pełnił zleconą mu przez papieża funkcję administratora apostolskiego archidiecezji[28][29].

22 lutego 2006 Benedykt XVI wyniósł go do godności kardynalskiej[30][31]. Kreowany kardynałem prezbiterem został na konsystorzu 24 marca 2006[32][33][3]. Ingres kardynalski do katedry na Wawelu odbył 1 kwietnia 2006[34], natomiast 24 października 2006 objął swój kościół tytularny w Rzymie – bazylikę Najświętszej Maryi Panny Wszystkich Ludzi[35][3]. Decyzjami papieża Benedykta XVI został członkiem czterech dykasterii Kurii Rzymskiej: 6 maja 2006 Kongregacji Wychowania Katolickiego oraz Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu[36][37], 24 kwietnia 2008 Papieskiej Rady ds. Świeckich[38][39], a 5 stycznia 2011 Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia[40][41]. W 2013 wziął udział w konklawe, na którym papieżem został wybrany Franciszek[42][43]. 27 kwietnia 2019 w związku z ukończeniem 80 lat utracił prawo udziału w konklawe[44].

W ramach Konferencji Episkopatu Polski 14 marca 2007 został wybrany na członka Rady Stałej[45]. W związku z zatwierdzeniem przez Stolicę Apostolską nowego statutu KEP 7 września 2009 został członkiem Rady Stałej z urzędu jako kardynał sprawujący jednocześnie urząd biskupa diecezjalnego[46]. Objął również funkcję przewodniczącego Komisji Duchowieństwa i Zespołu ds. Wizyty Ojca Świętego w Polsce w 2016 roku[47]. Dokonał konsekracji biskupów pomocniczych krakowskich: Grzegorza Rysia (2011) i Damiana Muskusa (2011) oraz biskupów bielsko-żywieckich: diecezjalnego – Romana Pindla (2014) i pomocniczego – Piotra Gregera (2011). Ponadto był współkonsekratorem podczas święceń dwunastu biskupów[3].

W 2009 wszedł w skład Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa[48].

Jan Paweł II uczynił go wykonawcą swojego testamentu[2]. Pomimo zobowiązania w tym dokumencie nie zniszczył osobistych notatek papieża, zaś niektóre z nich udostępnił do publikacji w książce Jestem bardzo w rękach Bożych z 2014, co wzbudziło kontrowersje. Uzasadniając swoje działanie, oświadczył, że Jan Paweł II pozwolił mu samodzielnie zadecydować w sprawie osobistych zapisków. Te z nich, które należało zniszczyć, zostały zniszczone, zaś opublikowano te notatki, które pozwalają zrozumieć duchowość papieża[49]. Autor książki Świadectwo (2007), opisującej wspomnienia dotyczące życia i pracy Jana Pawła II, na podstawie której w 2008 został wyprodukowany film pod tym samym tytułem.

W 2007 w artykułach „Głosu Wielkopolskiego” i „La Stampy” zarzucono mu niepowiadamianie Jana Pawła II o przypadkach molestowania seksualnego w Kościele katolickim[50][51][52]. W 2020 w reportażu telewizyjnym Marcina Gutowskiego Don Stanislao. Druga twarz kardynała Dziwisza, wyemitowanym w stacji TVN24, sformułowane zostały wątpliwości co do jego roli w tuszowaniu nadużyć seksualnych popełnionych m.in. przez księdza z diecezji bielsko-żywieckiej, założyciela Legionu Chrystusa Marciala Maciela i byłego kardynała Theodore’a McCarricka, a także czerpania z tego tytułu osobistych korzyści[53][54]. W reportażu zamieszczono wypowiedzi z zarzutami sformułowanymi przez księdza Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego[54] oraz fragmenty wywiadu udzielonego Piotrowi Kraśce, w którym hierarcha zaprzeczał swojej wiedzy na temat przypadków wykorzystania seksualnego w Kościele[55]. Stolica Apostolska wszczęła postępowanie weryfikujące zarzuty sygnalizowanych jego zaniedbań z czasów sprawowania urzędu arcybiskupa metropolity krakowskiego, a zadanie przygotowania dokumentacji zostało zlecone kardynałowi Angelowi Bagnascowi, emerytowanemu arcybiskupowi Genui[56]. W 2022 Nuncjatura Apostolska w Polsce powiadomiła, że w zbadanych przypadkach jego działania oceniono jako prawidłowe[57].

W 2021 państwowa komisja ds. pedofilii złożyła do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przez niego (oraz innych biskupów: Tadeusza Rakoczego, Romana Pindla i Piotra Gregera) przestępstwa niezawiadomienia organów ścigania o nadużyciach seksualnych na szkodę małoletnich[58], których w latach 1984–1989 miał się dopuścić ówczesny proboszcz parafii św. Marii Magdaleny w Międzybrodziu Bialskim[59]. Prokurator odmówił wszczęcia postępowania w tej sprawie, uznając, że gdy hierarchowie mieli otrzymać informacje o tych czynach, nie istniał jeszcze prawny obowiązek zawiadomienia organów ścigania[60].

Odznaczenia, wyróżnienia, upamiętnienie

Postanowieniem z dnia 27 stycznia 2017 prezydent RP Andrzej Duda „w uznaniu znamienitych zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej, a w szczególności dla życia publicznego i społecznego, za budowanie pozytywnego wizerunku Polski na świecie oraz za osiągnięcia w dziele pojednania między ludźmi” odznaczył go Orderem Orła Białego[1]. Wcześniej postanowieniem prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego z 10 października 2003 „w uznaniu wybitnych zasług w rozwijaniu współpracy między Rzecząpospolitą Polską a Stolicą Apostolską” został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski[61]. Otrzymał również: Order Bernardo O’Higginsa (1993, Chile)[62], Order Wyzwoliciela San Martina (1998, Argentyna)[5], Krzyż Wielki Orderu Izabeli Katolickiej (1999, Hiszpania)[63], Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (2000, Włochy)[64], Krzyż Prezydenta Republiki Słowackiej II Stopnia (2002, Słowacja)[65], Krzyż Wielki Orderu Zasługi (2008, Portugalia)[66], Wielką Złotą Odznakę Honorową na Wstędze za Zasługi dla Republiki Austrii (2009, Austria)[67], Krzyż Wielki Narodowego Orderu Zasługi (2010, Kolumbia)[68] i Krzyż Wielki Orderu Zasługi (2016, Węgry)[69]. W 2019 został udekorowany Medalem 100-lecia Odzyskania Niepodległości[70].

Nadano mu honorowe obywatelstwo: Zakopanego (1998)[71], Wadowic (2001)[72], Nowego Targu (2006)[73], gminy Pelplin (2006)[74], Krosna (2007)[75], Mszany Dolnej (2007)[76], gminy Opoczno (2007)[77], Starego Sącza (2007)[78], Lidzbarka Warmińskiego (2008)[79], Krakowa (2009)[80], Międzyrzeca Podlaskiego (2010)[81], Wieliczki (2016)[82], Libiąża (2019)[83] oraz argentyńskiego Buenos Aires (2009)[84] i słowackiego Rużomberka (2020)[85]. Został wyróżniony medalem „Za Szczególne Zasługi dla Rabiańskiej Gminy” (2002)[86], Odznaką Honorową za Zasługi dla Województwa Kujawsko-Pomorskiego (2009)[87] i Złotym Medalem Honorowym za Zasługi dla Województwa Małopolskiego (2012)[88]. Federacja Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP uhonorowała go tytułem Człowieka Roku 2006[89], zaś Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski tytułem Małopolanina Roku 2006[90].

Tytuły doktora honoris causa przyznały mu: Katolicki Uniwersytet Lubelski (2001)[91], Akademia Pedagogiczna w Krakowie (2006)[92], katolicki uniwersytet Abat Oliba CEU w Barcelonie (2007)[93], Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie (2008)[94], Papieski Uniwersytet Katolicki w Buenos Aires (2009)[95], Stołeczny Uniwersytet America w Bogocie (2010)[5][68], Uniwersytet Bukareszteński (2011)[96], Uniwersytet del Salento w Lecce (2011)[97], Uniwersytet Tirański (2013)[98] i Uniwersytet Preszowski (2014)[99]. W 1996 został odznaczony medalem Bene merenti Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie[5].

Ponadto został uhonorowany Medalem Świętego Brata Alberta (2000)[100], Złotym Hipolitem i godnością Wybitnej Osobistości Pracy Organicznej (2005)[101], Orderem Wielkiego Krzyża, Honoru i Dewocji Zakonu Maltańskiego (2006)[102], Złotym Krzyżem Pielgrzyma (2006)[103], międzyreligijną Nagrodą im. Kardynała Augustyna Bea Ligi Przeciw Zniesławianiu (2010)[104], Nagrodą im. Włodzimierza Pietrzaka Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” (2015)[105] oraz nagrodą im. Sándora Petőfiego (2017)[106]. Redakcja „Tygodnika Solidarność” przyznała mu tytuł Człowieka Roku 2005[107]. W plebiscycie Wiktory 2008 Akademia Telewizyjna wyróżniła go nagrodą Superwiktor Specjalny[108]. W 2003 został honorowym kibicem rzymskiego S.S. Lazio[2].

Za życia wystawiono mu trzy pomniki, na których został przedstawiony w towarzystwie Jana Pawła II – w Rokicinach Podhalańskich[109], w Zakopanem na Krzeptówkach[110] i w Rabie Wyżnej[111]. Jego wizerunek widnieje także na płaskorzeźbie przy Ołtarzu Trzech Tysiącleci, znajdującego się na terenie klasztoru paulinów w Krakowie[112].

Publikacje

  • 1984: Kult św. Stanisława biskupa w Krakowie do Soboru Trydenckiego, Kraków
  • 1988: Ojciec Święty Jan Paweł II w swojej Ojczyźnie, Rzym, ISBN 88-209-1604-5.
  • 2001: Dotknąłem tej tajemnicy, Kraków, ISBN 83-87960-84-5.
  • 2003: Modlitwa w Getsemani wciąż trwa, Lublin, ISBN 83-917352-2-2.
  • 2006: Miłością mocni, Kraków, ISBN 83-7422-069-4.
  • 2006: Więcej sportu..., Kraków, ISBN 83-60293-39-2.
  • 2006: Pozwólcie mi Odejść. Siła w Słabości Jana Pawła II, Częstochowa, ISBN 83-7424-195-0.
  • 2006: Pielgrzym miłości. Świadectwo o słudze Bożym Janie Pawle II, Kraków, ISBN 83-7422-083-X.
  • 2007: Świadectwo, Warszawa
  • 2008: Bo wezwał Cię Chrystus, Rafael, Kraków
  • 2008: Głos ze Skałki, Kraków, ISBN 978-83-60967-72-0.
  • 2009: Kardynał Stanisław Dziwisz. Nadzieje i niepokoje. O myśli społecznej Kościoła, Wydawnictwo Znak, Kraków, ISBN 978-83-240-1193-3.
  • 2010: Kapłani. Słudzy wielkiej tajemnicy, Kraków, ISBN 978-83-7422-276-1.
  • 2011: Ale dali szkołę, Wydawnictwo Biały Kruk, Kraków
  • 2011: Jan Paweł II. Papież, który kochał góry, Warszawa, ISBN 978-83-01-16644-1.
  • 2011: Dziedzictwo świętości Jana Pawła II w relacjach świadków, Kraków, ISBN 978-83-62747-02-3.
  • 2012: Dziękczynienie za dar Jana Pawła II, Kraków, ISBN 978-83-7553-132-9.
  • 2014: U boku Świętego. Rozmowa z Gian Franco Svidercoschim, Kraków, ISBN 978-83-7422-587-8.
  • 2015: Polsko, uwierz w swoją wielkość, Wydawnictwo Biały Kruk, Kraków
  • 2016: Pielgrzymka odwagi i nadziei. Franciszek w Polsce z młodzieżą świata, Wydawnictwo Biały Kruk, Kraków

Przypisy

  1. ↑ a b M.P. z 2017 r. poz. 333. .
  2. ↑ a b c d e f g h i j k Abp Stanisław Dziwisz metropolitą krakowskim. ekai.pl (arch.), 2005-06-03. .
  3. ↑ a b c d e f Stanisław Dziwisz. catholic-hierarchy.org. . (ang.).
  4. ↑ a b c C. Ryszka. Nigdy nie opuścił Krakowa. „Niedziela”. Nr 36/2005. ISSN 0208-872X. . 
  5. ↑ a b c d Nota biograficzna Stanisława Dziwisza na stronie archidiecezji krakowskiej. diecezja.pl (arch.). .
  6. ↑ E. Mateja: Wykaz prac pisanych pod kierunkiem ks. prof. Wacława Schenka. W: H.J. Sobeczko (red.): Profesor i duszpasterz. Księga pamiątkowa ku czci ks. Wacława Schenka. Opole: Wydawnictwo Świętego Krzyża, 1988, s. 64. ISSN 978-83-85025-25-2.
  7. ↑ Wikariusze w parafii. parafiamakowska.pl. .
  8. ↑ G. Starzak: Kościół potrzebuje świętych kapłanów. dziennikpolski24.pl, 2013-03-28. .
  9. ↑ F. Pacyga: Podsumowanie roku 2006 przez kancelarię oraz komitet parafialny w Krempachach. krempachy.ugnowytarg.pl (arch.). .
  10. ↑ Kardynał Dziwisz w Krempachach. Nadanie gimnazjum im. Jana Pawła II. „Na Spiszu”. Nr 3 (60), s. 3–4, 2006. ISSN 1234-2262. . 
  11. ↑ Abp Stanisław Dziwisz – nowy metropolita krakowski (biogram). ekai.pl (arch.), 2005-06-03. .
  12. ↑ a b P. Bieliński: Abp Stanisław Dziwisz – Cyrenejczyk nie z przymusu (sylwetka). ekai.pl (arch.), 2005-08-27. .
  13. ↑ Nomina del Prefetto Aggiunto della Casa Pontificia. press.catholica.va (arch.), 1998-02-07. . (wł.).
  14. ↑ A. Boniecki: Don Stanislao. tygodnik.onet.pl, 2009-04-21. s. 3. .
  15. ↑ Conferimento della dignità arcivescovile. press.vatican.va, 2003-09-29. . (wł.).
  16. ↑ Bp Stanisław Dziwisz mianowany arcybiskupem. ekai.pl (arch.), 2003-09-29. .
  17. ↑ Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Cracovia (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2006-06-03. . (wł.).
  18. ↑ Uroczystości świętych Piotra i Pawła w Rzymie. ekai.pl (arch.), 2005-06-29. .
  19. ↑ Abp Dziwisz objął rządy w archidiecezji krakowskiej. ekai.pl (arch.), 2005-08-27. .
  20. ↑ Historia Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. upjp2.edu.pl. .
  21. ↑ Nota biograficzna Stanisława Dziwisza na stronie archidiecezji krakowskiej. diecezja.pl. .
  22. ↑ Kardynał Dziwisz o pochówku na Wawelu: Wysłuchałem pragnienia rodziny. gazeta.pl (arch.), 2010-04-16. .
  23. ↑ „Nie na Wawel! Powązki!” „Ręce precz od kardynała!”. tvn24.pl (arch.), 2010-04-14. .
  24. ↑ Kard. Dziwisz złożył rezygnację. ekai.pl (arch.), 2014-05-02. .
  25. ↑ D. Cicha: Kto zostanie metropolitą po kardynale Dziwiszu?. gazetakrakowska.pl, 2016-08-26. .
  26. ↑ Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Kraków (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2016-12-08. . (wł.).
  27. ↑ Kraków: Przyjęcie rezygnacji kard. Stanisława Dziwisza. Abp Marek Jędraszewski – metropolitą krakowskim. episkopat.pl (arch.), 2016-12-08. .
  28. ↑ Abp Marek Jędraszewski nowym metropolitą krakowskim. diecezja.pl (arch.). .
  29. ↑ B. Gancarz: „Najwspanialsza pośród gwiazd” w rękach abp. Marka Jędraszewskiego. krakow.gosc.pl, 2017-01-28. .
  30. ↑ Annuncio di Concistoro per la creazione di nuovi Cardinali. press.vatican.va, 2006-02-22. . (wł.).
  31. ↑ Abp Dziwisz nowym kardynałem. ekai.pl (arch.), 2006-02-22. .
  32. ↑ Concistoro ordinario pubblico per la creazione di quindici nuovi Cardinali (continuazione). press.vatican.va, 2006-03-24. . (wł.).
  33. ↑ Pierwszy konsystorz Benedykta XVI. ekai.pl (arch.), 2006-03-24. .
  34. ↑ M. Bochenek: Kardynalski ingres. radiomaryja.pl, 2006-04-03. .
  35. ↑ Kard. Dziwisz obejmie jutro swój kościół tytularny w Rzymie. ekai.pl (arch.), 2006-10-23. .
  36. ↑ Nomina di Cardinali Membri dei Dicasteri della Curia Romana. press.vatican.va, 2006-05-06. . (wł.).
  37. ↑ Kard. Dziwisz członkiem dwóch watykańskich dykasterii. ekai.pl (arch.), 2006-05-06. .
  38. ↑ Nomine nel Pontificio Consiglio Per i Laici. press.vatican.va, 2008-04-24. . (wł.).
  39. ↑ Troje Polaków weszło do Papieskiej Rady ds. Świeckich. ekai.pl (arch.), 2008-04-24. .
  40. ↑ Nomina di Membri e di Consultori del Pontificio Consiglio per gli Operatori Sanitari. press.vatican.va, 2011-01-05. . (wł.).
  41. ↑ Polacy członkami Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia. ekai.pl (arch.), 2011-01-05. .
  42. ↑ Elenco dei cardinali che entrano in conclave secondo il loro rispettivo ordine e precedenza (vescovi, presbiteri, diaconi). press.vatican.va, 2013-03-12. . (wł.).
  43. ↑ Kardynałowie będą szli w procesji. ekai.pl (arch.), 2013-03-12. .
  44. ↑ Nota biograficzna Stanisława Dziwisza w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy. cardinals.fiu.edu. . (ang.).
  45. ↑ Kard. Stanisław Dziwisz członkiem Rady Stałej KEP (popr.). ekai.pl (arch.), 2007-03-14. .
  46. ↑ Biskupi Jędraszewski i Polak weszli do Rady Stałej KEP. ekai.pl (arch.), 2009-10-07. .
  47. ↑ Stanisław Dziwisz na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl (arch.). .
  48. ↑ A. Agaciak: Nominowano 65 nowych członków Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. gazetakrakowska.pl, 2009-09-14. .
  49. ↑ T. Krzyżak: Zapiski papieża Jana Pawła II ujawnione. rp.pl, 2014-01-22. .
  50. ↑ K.M. Kaźmierczak: Milczenie kardynała Dziwisza. wiadomosci24.pl (za „Głos Wielkopolski”), 2007-01-26. .
  51. ↑ G. Galeazzi: Preti pedofili, il segreto di Stanislao. lastampa.it (arch.), 2007-02-22. . (wł.).
  52. ↑ Dziwisz ukrywał skandale seksualne. interia.pl (arch.), 2007-02-22. .
  53. ↑ 50 tysięcy dolarów, kapela w stylu El Mariachi i „walizki z pieniędzmi”. Niejasne powiązania kardynała Dziwisza. tvn24.pl, 2020-11-10. .
  54. ↑ a b S. Piegza: Sprawa kardynała Dziwisza. Odnalazł się list o ofierze pedofilii. wiadomosci.onet.pl, 2020-12-01. .
  55. ↑ Kardynał Dziwisz: chcą przerzucić na mnie odpowiedzialność, ale ja tej odpowiedzialności nie miałem. tvn24.pl, 2020-10-20. .
  56. ↑ Komunikat w sprawie wizyty kard. A. Bagnasco. nuncjatura.pl, 2021-06-26. .
  57. ↑ Komunikat Nuncjatury Apostolskiej w sprawie kard. S. Dziwisza. nuncjatura.pl, 2022-04-22. .
  58. ↑ Sprawa Janusza Szymika. Zawiadomienie w sprawie czterech hierarchów w tym kard. Dziwisza. onet.pl, 2021-03-11. .
  59. ↑ S. Piegza: Czy Pan Bóg zapomniał o Międzybrodziu?. onet.pl, 2020-09-11. .
  60. ↑ S. Piegza: Prokuratura odmówiła wszczęcia śledztwa w sprawie biskupów i kard. Dziwisza. onet.pl, 2021-10-01. .
  61. ↑ M.P. z 2004 r. nr 6, poz. 110. .
  62. ↑ Laudacja na cześć Stanisława Dziwisza wygłoszona podczas wręczenia tytułu doktora honoris causa Akademii Pedagogicznej w Krakowie. up.krakow.pl. .
  63. ↑ Akt nadania orderów przez króla Jana Karola. boe.es, 1999-02-13. . (hiszp.).
  64. ↑ Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 2000-03-06. . (wł.).
  65. ↑ Kríž prezidenta Slovenskej republiky, II. stupeň. schuster.prezident.sk (arch.). . (słow.).
  66. ↑ Chancelaria das Ordens Honoríficas Portuguesas. dre.pt, 2009-02-26. . (port.).
  67. ↑ Aufstellung aller durch den Bundespräsidenten verliehenen Ehrenzeichen für Verdienste um die Republik Österreich. parlament.gv.at. . (niem.).
  68. ↑ a b Kard. Dziwisz z wizytą na Kubie. ekai.pl (arch.), 2010-02-23. .
  69. ↑ Kardynał Dziwisz z orderem od Viktora Orbana. wydarzenia.interia.pl, 2016-01-24. .
  70. ↑ J. Tyrka, J. Adamik: Medal Stulecia Odzyskania Niepodległości dla kard. Stanisława Dziwisza. diecezja.pl, 2019-05-29. .
  71. ↑ A. Karpiel: Spotkanie trzech Honorowych Obywateli Zakopanego. watra.pl, 2006-05-03. .
  72. ↑ Abp Dziwisz honorowym obywatelem Wadowic. ekai.pl (arch.), 2005-11-21. .
  73. ↑ Uchwała Nr 24/XXXVII/06 Rady Miasta Nowego Targu. nowytarg.pl, 2006-03-29. .
  74. ↑ Metropolita Krakowski Ksiądz Kardynał Stanisław Dziwisz. pelplin.pl. .
  75. ↑ Uchwała Nr X/185/07 Rady Miasta Krosna. bip.umkrosno.pl, 2007-06-09. .
  76. ↑ Uchwała Nr X/57/2007 Rady Miasta w Mszanie Dolnej. bip.malopolska.pl, 2007-05-21. .
  77. ↑ Uchwała Nr XII/107/07 Rady Miejskiej w Opocznie. prawomiejscowe.pl, 2007-10-11. .
  78. ↑ Uchwała Nr VIII/89/07 Rady Miejskiej w Starym Sączu. bip.stary.sacz.pl, 2007-04-26. .
  79. ↑ Uchwała Nr XXIV/182/08 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim. lidzbarkw-um.bip-wm.pl, 2008-07-30. .
  80. ↑ Uchwała Nr LXV/832/09 Rady Miasta Krakowa. bip.krakow.pl, 2009-03-04. .
  81. ↑ Uchwała Nr LIII/442/10 Rady Miasta Międzyrzec Podlaski. ummiedzyrzecpodlaski.bip.lublin.pl, 2010-07-20. .
  82. ↑ Uchwała Nr XXVII/324/2016 Rady Miejskiej w Wieliczce. bip.malopolska.pl, 2016-11-10. .
  83. ↑ Uchwała Nr VI/44/2019 Rady Miejskiej w Libiążu. bip.malopolska.pl, 2019-04-04. .
  84. ↑ kard. Dziwisz honorowym obywatelem Buenos Aires. ekai.pl (arch.), 2009-11-16. .
  85. ↑ M. Frukacz, P. Mačala: Kard. Dziwisz został honorowym obywatelem miasta Ružomberok. niedziela.pl, 2020-12-24. .
  86. ↑ Raba Wyżna: medale dla Papieża i bp. Dziwisza. ekai.pl (arch.), 2002-04-09. .
  87. ↑ Uchwała Nr XXXIV/796/09 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego. kujawsko-pomorskie.pl (arch.), 2009-05-25. .
  88. ↑ Święto Małopolski 2012. malopolska.pl, 2012-06-06. .
  89. ↑ Uchwała. federacja.krakow.pl (arch.). .
  90. ↑ Tytuły Małopolan Roku 2006 wręczone. nowamalopolska.pl (arch.), 2007-02-18. .
  91. ↑ Doktor Honoris Causa KUL Stanisław Kardynał Dziwisz. kul.pl. .
  92. ↑ Doktorzy honoris causa. wsp.krakow.pl (arch.). .
  93. ↑ Kard. Dziwisz doktorem h.c. uniwersytetu w Barcelonie. ekai.pl (arch.), 2007-11-17. .
  94. ↑ Doktorzy Honoris Causa UWM. bip.uwm.edu.pl. .
  95. ↑ Kard. Dziwisz doktorem honoris causa Papieskiego Uniwersytetu Katolickiego w Buenos Aires. ekai.pl (arch.), 2009-11-19. .
  96. ↑ Kard. Dziwisz doktorem honoris causa Uniwersytetu w Bukareszcie. ekai.pl (arch.), 2011-05-19. .
  97. ↑ Kardynał Dziwisz doktorem honoris causa. ekai.pl (arch.), 2011-11-16. .
  98. ↑ Kard. Dziwisz doktorem honoris causa. ekai.pl (arch.), 2013-04-26. .
  99. ↑ Słowackie honory dla kard. Dziwisza. krakow.gosc.pl, 2014-11-12. .
  100. ↑ Medal Św. Brata Alberta. albert.krakow.pl. .
  101. ↑ Sylwetka Stanisława Dziwisza na stronie Towarzystwa im. Hipolita Cegielskiego. thc.org.pl. .
  102. ↑ Kard. Dziwisz odznaczony najwyższym Orderem Zakonu Maltańskiego. ekai.pl (arch.), 2007-05-14. .
  103. ↑ J. Kraj: Reportaż: Kard. Dziwisz w Ziemi Świętej. franciszkanie.pl (arch.), 2006-11-21. .
  104. ↑ Kard. Dziwisz nagrodzony za dialog katolicko-żydowski. ekai.pl (arch.), 2010-05-27. .
  105. ↑ Kard. Stanisław Dziwisz i Caritas Polska laureatami nagrody im. Wł. Pietrzaka. ekai.pl (arch.), 2015-06-06. .
  106. ↑ Kard. Stanisław Dziwisz laureatem węgierskiej nagrody im. Sándora Petőfiego. ekai.pl, 2017-12-04. .
  107. ↑ K. Śliwa. Rozproszyć mrok. „Tygodnik Solidarność”. Nr 10 (911) 10 marca 2006. ISSN 0208-8045. . 
  108. ↑ Superwiktor, kardynał Stanisław Dziwisz. wp.pl, 2009-04-24. .
  109. ↑ Historia Parafii. rokicinyparafia.pl. .
  110. ↑ C. Ryszka. Pomnik ojca i syna na Krzeptówkach. „Niedziela”. Nr 37/2004. ISSN 0208-872X. . 
  111. ↑ Odsłonięto pomnik Jana Pawła II w Rabie Wyżnej. malopolskie.pl, 2008-05-05. .
  112. ↑ Ołtarz Trzech Tysiącleci. skalka.paulini.pl (arch.). .

Linki zewnętrzne

Biskupi krakowscy
Biskupi diecezjalni
Biskupi pomocniczy
Polscy kardynałowie
Zmarli kardynałowie
Zmarli byli kardynałowie
Żyjący kardynałowie
bez uprawnień elektorskich
Żyjący kardynałowie elektorzy

kursywą oznaczono kardynałów mianowanych przez antypapieża Feliksa V
w nawiasach podano rok kreacji kardynalskiej

Członkowie Kolegium Kardynałów
Kardynał
biskup
kardynałowie
elektorzy
kardynałowie
nieelektorzy
Kardynał
prezbiter
kardynałowie
elektorzy
kardynałowie
nieelektorzy
Kardynał
diakon
kardynałowie
elektorzy
kardynałowie
nieelektorzy
Powiązane
byli
kardynałowie

Liczba purpuratów wynosi 252 zaś uprawnionych do udziału w Konklawe wynosi 136
(a) – utracił prawa elektorskie, pomimo nie ukończonych 80 lat

Papież Jan Paweł II
  • 16 października 1978 – 2 kwietnia 2005

Biografia
Pontyfikat
Upamiętnienie
Dramaty i książki
Dokumenty papieskie
Współpracownicy

Małopolanie Roku